Herinnert u zich deze nog? 50 Nederlandse merken die de afgelopen 50 jaar verdwenen

AC Restaurants
Beroemd geworden als wegrestaurants, maar al in 1959 opgericht door Albert Heijn als horecazaken voor binnensteden. Een voorloper van de La Place zou je dus wel kunnen zeggen. Niet zo gek, dat na de overname door Jumbo en Van der Valk, alle 'Albert's Corners' werden omgebouwd naar La Place

Air Holland
Air Holland was een Nederlandse charterluchtvaartmaatschappij met een bevlogen blazoen. Het merk is meerdere malen over de kop gegaan, maar is via ingewikkelde, en achteraf ook dubieuze, constructies nog ruim twintig jaar, tot 2004, in de lucht gehouden.

Aktueel
Schieten en tieten. Op zich een prima combinatie zou je denken. Maar niet bepaald woke. Wellicht was het de tijdsgeest daarmee al ver vooruit want al in 2012 werd Aktueel geschiedenis.

Bart Smit
In het jaar 2019, toen Bol.com met haar eigen speelgoedgids vol in de aanval ging, op Intertoys, werd het kleinere broertje Bart Smit definitief buitenspel gezet. De Volendamse winkelketen begon in de zomer van 1967 nog als een breder georiënteerde handelszaak, met serviezen en andere huishoudelijke artikelen. De echte groei kwam toen het merk zich volledig op speelgoed ging richten.

BreakOut!
Met de opkomst van het internet verloor Break Out! populariteit onder de 12- tot 15-jarigen. Zij lazen hun nieuwtjes en seksvragen liever (anoniem) online. In 2006 besloot uitgever Sanoma dan ook om het tijdschrift op te heffen en de merknaam uit de schappen te halen.

Buckler
Uit de tijd dat alcoholvrij nog voor velen not done was en toen was daar Youp van 't Hek. De cabaretier nam de Buckler-drinker op de hak in zijn oudejaarsconference van 1989. Het merk kreeg daarbovenop nog harde klappen in de concurrentiestrijd met het opkomende Bavaria Malt. Laatstgenoemde was namelijk niet alleen goedkoper, maar volgens velen ook veel lekkerder.

Bums Brood
De merknaam was voor onze oosterburen hilarisch, aangezien ‘bumsen’ een Duits woord is voor de liefde bedrijven. Ook bij ons werd Bums Brood daarom al snel ‘Neukbrood’ genoemd. En voor de Engelsen had bums ook alweer een negatieve betekenis. Toch was dat niet de enige reden dat het merk een imagoprobleem kreeg. Steeds meer consumenten gingen zich namelijk afvragen wat voor ingrediënten in dit product moesten zitten om het zo lang zacht te houden. Dat kon toch nooit gezond zijn? De vraag naar het brood zakte verder in toen ook steeds meer supermarkten vers afbakbrood gingen verkopen.

C1000
Vele supermarkten, kruideniers en retailers hebben de afgelopen decennia het veld geruimd. Maar uit onderzoek in 2016 bleek dat C1000 het meest gemiste supermarktmerk is. Voor de echte die-hardfans is er gelukkig goed nieuws; in Hellendoorn staat het enige echte C1000 Museum.

Caraco
Caraco met logo van het de Mexicaan met de oranje hoed. Een iconisch ijsmerk dat, zoals zovelen, werd opgeslokt door Unilever en zich vervolgens liet wegsmelten ten koste van Ola.

CD-i
Ze begonnen er in 1985 gezamenlijk nog vol goede moed aan: Philips, Sony en Matsushita. Samen sloegen zij de handen ineen om een concurrent te ontwikkelen voor de opkomende cd-rom-standaard. Al snel bleek dat Philips de enige was die écht in CD-i geloofde en na gesteggel over het te volgen beleid bleef de Eindhovense producent alleen achter. Letterlijk, want ook de consument liet het links liggen. In 1996 was het merk dan ook uitgespeeld.

Crispy Chips
Ze smaken zoals ze kraken'. Werd na overname van door Lays vervangen voor internationale merk Lays.

Davilex
De Nederlandse game-industrie floreert anno 2023 als nooit tevoren, maar daar plukt 'grondlegger' Davilex niet meer de vruchten van. Het merk met de iconische cult-titels als A2 Racer, Amsterdoom en Grachtenracer was in 2006 al uitgespeeld na een aantal (internationaal) geflopte titels, waaronder het op de TV-serie gebaseerde Knight Rider.

DeGruyter
Een van de oudste landelijk opererende kruideniers die te laat de stap naar een zelfservice supermarkt maakte. Ondanks haar opvallende loyaliteitsacties (10 procent) korting op vertoon van je vorige kassabon) moest het al in 1976 plaatsmaken voor Spar.

DeltaLloyd
Financieel Dienstverlener met een historie van ruim 216 jaar. De naam DeltaLloyd komt echter uit 1969 en werd in 2016 overgenomen door de NN Group.

DSB Bank
De in 2009 roemloos ten onder gegane DSB Bank bleek uit onderzoek in 2016 het minst gemiste merk van Nederland. Niet in de laatste plaats door de imagoschade die de bank opliep in verband met slecht beleid onder leiding van eigenaar Dirk Scheringa, maar ook door de zeer irriterende tv-reclames , waarvoor de bank meermaals een Loden Leeuw won.

ECI
Boeken ontvangen via de post ver voor de tijd van Bol.com. Uiteindelijk belandde het merk in handen van Novamedia, eigenaar van onder andere de Nationale Postcode Loterij. Zij bouwden recent de hele club om tot de online boekenwinkel BookSpot.

Filmnet
Voor de term Netflix & Chill haar intrede deed, lagen we samen onder een dekentje naar de 'content achter het kastje' van FilmNet te kijken. Met name de pornofilms vonden hierbij gretig aftrek. In 1997 is het merk overgenomen door het Franse Canal+.

Flevohof
Het park werd in 1971 geopend door Prinses Beatrix en was uniek om de educatieve attracties rondom de thema’s landbouw en veeteelt. In 1991 ging Flevohof over de kop en werd het overgenomen door de Walibi Group. Na een grondige renovatie en meerdere naamswijzigingen (Walibi Flevo, Six Flags, Walibi World en tenslotte Walibi Holland) bleef er weinig over van het educatieve gedeelte en staat het park vooral bekend om talloze achtbanen.

Free Record Shop
FRS had op haar hoogtepunt enkele honderden winkels in Nederland en België. Door de opkomst van (illegale) muziek en film-downloads en streams was de populaire platenzaak in 2014 uitgedraaid. Als shop-in-shop zag Boekenvoordeel er nog enkele jaren muziek in, maar ook daar is het merk inmiddels stilgevallen.

Greenpoint
Tegenwoordig kun je bijna overal telefoneren, maar voor het GSM netwerk hadden we enkel het ATF-mobiele telefoonnetwerk. Hier kon je voor heel veel guldens per minuut bellen op zeer specifieke plekken, zoals fastfoodrestaurants en parkeerplekken.

Hij/Zij
In een tijd dat niemand nog van genderneutraliteit had gehoord kwam je nog weg met twee merken; HIJ en ZIJ. De kledingwinkels die in 1963 ontstonden werden in 1999 omgedoopt naar We.

Hitkrant
Kun je zwanger worden van zoenen? Sinds 2021 kun je met dit soort vragen helaas niet meer bij de Hitkrant terecht. Het muziekblad startte in 1975 met slechts 8 pagina's, maar groeide uit tot een van het belangrijkste jongerentijdschrift.

Hyves
Voor het Chinese TikTok en de Amerikaanse Insta en Facebook hadden we nog onze eigen Hyves met dansende bananen en Jan Paparazzi als avatar.

iT
Wereldberoemd in Amsterdam en ver daarbuiten. De iT is daarom onlosmakelijk verbonden met de Nederlandse clubscene én homo-emancipatie waar ons land om bekend staat. Al vanaf de start in 1989 kende het roerige tijden. Zo viel de politie in 1999 het pand binnen, waarbij een flinke hoeveelheid drugs in beslag wordt genomen. In 2005 ging de stekker er definitief uit.

Kijkshop
De winkels waren zeer innovatief in het retaillandschap door alle producten achter glas te presenteren en dat maakte het 'exclusief' voor shoppers. Echter gold ook steeds meer; kijken, kijken, niet kopen. Het mistte de slag naar e-commerce en verdween in 2018 uit de winkelstraat.

King Corn
‘Ik ga bij Japie wonen, want daar hebben ze King Corn' is een van de meest iconische reclamecopy ooit. Maar hoge bomen vangen veel wind en zelfs de politiek ging zich in de jaren '70 bemoeien met het merk. Zo vroeg de PvdA in de Tweede Kamer aandacht voor de kwaliteit en de smaak van 'fabrieksbrood'. Shoppers kozen de jaren erna steeds vaker voor de kwaliteit van de ambachtelijke bakker of voor het gemak van de opkomende afbakafdelingen van de supermarkt. Vanaf 1985 ging het zoete witbrood niet meer over de toonbank.

Kornuit
Menig pilsmerk gaat tot wel honderden jaren terug volgens etiket, maar het inmiddels verdwenen merk Kornuit werd pas in 2013 gelanceerd als hét jongerenmerk van Grolsch. Tien jaar later was het echter al uitgetapt doordat moederbedrijf Asahi Group meer ruimte in de markt wilde maken voor Peroni.

Land van Ooit
Kinderen waren de baas in dit Drunense pretpark waar Graaf Wildebras van Ooit & Gravinne Rondalia van Ooit de scepter zwaaiden. Het Land van Ooit werd in 1989 opgericht door oud-Efteling directeur Marc Taminiau. Het Nederlandse Ooit-sprookje eindigde in november 2007, na opnieuw tegenvallende bezoekersaantallen en aanhoudende negatieve publiciteit rondom de familie Taminiau. Een nieuwe koper werd niet gevonden, waarna de landsgrenzen voor altijd gesloten bleven.

Muziek Expres
Het in 1956 opgerichte Muziek Expres gold ooit als ‘meest toonaangevende muziekblad van Nederland’, maar was na een sterk gedaalde oplage in 1998 toch echt uitgespeeld.

Nederlandse Energie Maatschappij
Ik zeg; doen! Nou niet dus. Sinds 2023 is het merk verdwenen, door fusies en overnames. Het enige dat ons nog aan de NEM doet herinneren zijn de tenenkrommende spots die even irritant als effectief waren.

Negerzoen
In 2006 was de Negerzoen plotsklaps landelijk nieuws nadat producent Buys bekendmaakte dat de naam werd veranderd in Zoenen. Veel consumenten zagen het schrappen van de naam Negerzoen als ongewenste betutteling en riepen dat ons land was doorgeslagen in politieke correctheid. Het legde het merk dan ook bepaald geen windeieren. Later werd bekend dat de Nederlandse naamsverandering en de daaropvolgende rel een stunt was van de marketingafdeling van de fabrikant. Als er veel over het product gesproken zou gaan worden, zou het ook meer moeten gaan verkopen. Het tegenovergestelde bleek waar. Veel Nederlanders lieten het product als protest en uit onvrede links liggen. In 2016 werd de Negerzoen nog verkozen tot 'meest gemiste verdwenen merk' van Nederland na een steekproef onder Nederlanders.

Overtoom
Overtoom was een bekend Nederlands bedrijf dat kantoorartikelen, gereedschap, en andere bedrijfsbenodigdheden verkocht via catalogi en later ook online. Het bedrijf was vooral bekend vanwege hun reclameslogan: ‘Dat is snel, het lijkt de Overtoom wel!’ In 2013 werd Overtoom overgenomen door het Franse bedrijf Manutan en ging verder onder de naam Manutan. Jeroen van Koningsbrugge stal de show in de eerste reclames hiervoor.

Popfoto
Het muziekmagazine richtte zich vooral op meisjes en stond daarvoor boordevol posters, strips en beautytips. In 1974 verkocht eigenaar en oprichter Paul Acket het magazine aan uitgeverij VNU, waarna het rap daalde in populariteit. De oplage kelderde van 325.000 exemplaren in 1974 naar slechts 85.000 in 1990. In 1995 werd de naam van Popfoto veranderd in het inmiddels ook ter ziele gegane Fanc.

Postbank
De Postbank was een Nederlandse bank die in 1989 ontstond na een fusie van de Postgiro met de Rijkspostspaarbank. De bank was vooral bekend vanwege haar blauwe kleur, de giroblauw-reclames en de ‘girofoon’. In 2009 ging de Postbank samen met de ING Bank en verdween de naam Postbank volledig uit het straatbeeld.

Postbus 51
Postbus 51 was een informatiedienst van de Nederlandse Rijksoverheid. Via radio, televisie en later ook andere media, gaf Postbus 51 voorlichting over overheidsbeleid, regelgeving en maatschappelijke kwesties. De bekende Postbus 51-spotjes waren bedoeld om burgers te informeren en bewust te maken van diverse thema's, variërend van gezondheid tot verkeersveiligheid. Bekende reclamecampagnes zijn onder andere; 'Ik vrij veilig of ik vrij niet' (in strijd tegen aids en soa's) 'De auto kan best een dagje zonder u' (tegen de files) en 'Leuker kunnen we het niet maken, wel makkelijker' (Belastingdienst).

PTT
De geschiedenis van het merk gaat terug tot eind 17e eeuw, terwijl het einde in zicht kwam eind jaren '90. Dit nieuwe tijdperk waarin computers en internet haar intrede doen, brengen grote kosten met zich mee. Kosten die de PTT niet kan en/of wil betalen en dus wordt er op zoek gegaan naar vreemd kapitaal. Er wordt besloten om (delen van) PTT te privatiseren en af te splitsen. Uiteindelijk verdwijnt de merknaam in 2002.

Relatieplanet
Relatieplanet ondervond al jaren hevige concurrentie van populaire, vaak ook gratis, apps als Inner Circle, Tinder en Happn. En al wordt de Nederlandse datingmarkt op tientallen miljoenen euro’s ingeschat, voor Relatieplanet werd het stukje van die taart te klein. De liefde tussen merk en gebruikers leek al een tijdje over en de gebruikersaantallen waren in 2019 al gedaald tot nog slechts 75.000.

Route Mobiel
Het merk dat vanaf 2004 als doel had om marktleider ANWB in de wielen te rijden was in 2021 na 15 jaar uitgeraasd. Route Mobiel bood dezelfde diensten als de welbekende Wegenwacht, maar dan een stuk goedkoper. Om dat rendabel te houden koos het merk voor een constructie waarbij het niet (meer) met eigen voertuigen en monteurs de weg op ging, maar gebruikmaakte van een netwerk van bestaande autoberging- en garagebedrijven. Bij pech onderweg werd je auto dan naar een garagebedrijf in de buurt gesleept om daar gerepareerd te worden, terwijl ANWB-monteurs juist zoveel mogelijk ter plaatse proberen op te lossen.

Snor Cola
Hoe krijg je kinderen die Sinas te kinderachtig vinden, maar vanwege de cafeïne nog geen Cola mogen, toch aan de frisdrank? Met die vraag in het achterhoofd lanceerde Vrumona in 1979 het merk Snor. Een limonade gericht op kinderen die uniek was door de schuimkraag die je kreeg als je een vol glas inschonk. De naam was dan ook ontleed aan de schuimsnor die vervolgens op je bovenlip bleef hangen als kind. Zo leek het even of je net zo 'stoer' was als bierdrinkende volwassenen. Leuk bedacht, maar niet echt doordacht. Ouders liepen niet echt warm voor deze 'USP' en lieten het links liggen in het schap. Een jaar na lancering, zag Vrumona al in 1980 dat het niet zo snor zat met de verkoopresultaten en besloot het om de productie te staken.

Sport7
Met de legendarische woorden ‘We gaan iets nieuws doen’, introduceerde toenmalig KNVB-voorzitter Jos Staatsen een gigantische tv-deceptie. Voetballiefhebbers bleken (nog) niet bereid om 3 gulden per maand te betalen voor voetbal op tv, waardoor de zender nooit het grote publiek achter zich kreeg. In 1996 verloor Sport7 daardoor al na drie maanden haar (wed)strijd.

Sporthuis Centrum
Het is een verhaal dat maar weinigen (nog) weten: Het verhaal van de Rotterdamse zakenman Piet Derksen die zijn lokale sportzaak liet uitgroeien tot de bekendste bungalowketen. De succesvolle zakenman kocht een bosgebied en bouwde daar bungalows in, in één lijn met de natuur. Alle bungalows kregen een grote schuifpui, waardoor het lijkt alsof je echt midden in het bos leeft en slaapt. In 1986 ziet Piet de internationale mogelijkheden voor dit concept. Sporthuis Centrum komt als merknaam te vervallen en maakt plaats voor... Center Parcs.

SRV
De compacte supermarkt op wielen bracht de boodschappen letterlijk tot de deur. In plaats van een losse groente- en melkboer, vond men hier alle boodschappen op één plek. Met extra voordeel via spaarprogramma’s en folderaanbiedingen werden miljoenen Nederlanders zo op hun wenken bediend. De doelgroep van de SRV-wagen werd kleiner toen de eerste grote supermarkten in beeld verschenen. In 1995 werd de formule opgeheven doordat het niet meer kon opboksen tegen de steeds groter wordende supermarktformules.

Telfort
Wie had dat gedacht? Een liefdesbaby tussen Nederlandse Spoorwegen en British Telecom leidde tot een van de meest iconische families in de recente reclamegeschiedenis. Het begon in 1996, toen de NS een partner zocht om het ongebruikte glasvezelnetwerk naast haar spoor te benutten. De Britten stapten op deze trein en Telfort werd geboren. Vanaf 2019 zijn de lijnen gesloten en werden klanten ondergebracht bij KPN, dat al in 2005 Telfort had overgenomen.

Tjolk
Het merk wordt door menigeen standaard in één adem genoemd met schoolreisjes en schoolpleinen. Tjolk verscheen in de jaren zeventig in een iconische verpakking met de smaken Aardbei (Konijn), Banaan (Aap), Chocolade (Beer), Tropisch Fruit (Papegaai) en Melk (Koe).

TMF
De Nederlandse concurrent van MTV startte in 1995. Te veel belspelletjes, naamswijzigingen en beleidswisselingen is killing gebleken, zo wordt zestien jaar later duidelijk. Wat ooit één van de populairste jongerenmerken van ons land was, gleed na jaren van glorie razendsnel af tot een vergaarbak van interactieve experimenten. Niet lang na de overname van MTV viel het doek voor The Music Factory.

TV10
TV10 was een poging van Joop van den Ende in de jaren '80 om een commerciële televisiezender in Nederland te lanceren. Echter, de overheid gaf geen groen licht voor de uitzendingen van de 'sterrenzender'.

Viva
Juist in 2021, een jaar van vrouwenquotums en genderneutraliteit, rolde het ‘tijdschrift voor de geëmancipeerde vrouw’ voor de laatste maal uit de drukpers.

Vroom & Dreesmann
Vroom & Dreesmann was een populair warenhuisketen voor vele generaties. Vanaf eind jaren 80 kreeg het ook een wat oubollig imago. Zelf na een restyling van Jan de Bouvrie liep de Nederlandse consument de winkels voorbij.

WorldOnline
Het is één van de meest iconische foto’s uit de internethype rondom de millenniumwisseling, Nina Brink die triomfantelijk en met beide duimen omhoog de beursgang vierde. Nog steeds voer voor iedere mediaopleiding: Wat herbergt de blik van deze vrouw? Zien we iemand die weet wat de afloop wordt, of is dit een blik van naïviteit en zien we iemand die zich blind staart op onmogelijk succes? De grootste internetbubbel van ons land ontaarde bij het faillissement in 2001 al snel tot een beerput.

YabYum
 ‘Het beroemdste bordeel ter wereld’, zo noemde voormalig oprichter Theo Heuft deze Amsterdamse nachtclub in zijn memoires. Het werd ook het meest beruchte bordeel met vechtpartijen, afpersingen en drugshandel. In 2007 moest het bordeel van de Gemeente Amsterdam sluiten op grond van de Wet Bibob.