Roep om 'Corona Dream Team' klinkt steeds luider

Er is een groeiende oproep in het publieke debat om een volgende groep wetenschappers aan te stellen, die de overheid moeten bijstaan in het beheersen van de crisis. Tot vandaag deden de meeste landen beroep op virologen en epidemiologen. Met het voorzichtig heropenen van de samenleving en het opstarten van de economie wordt het de hoogste tijd om nu gedragseconomen, psychologen, ontwerpers en makers aan dit team toe te voegen.

Ik denk dat dit een fantastisch idee is. Net als dat de overheid succesvol beroep heeft gedaan op experts om ons redelijk succesvol door de Intelligente Lockdown te gidsen, hebben we nu nood aan een ‘Dream Team’ om ons door de Intelligente OpenUp te gidsen. De ultieme uitdaging voor dit ‘Dream Team’ is om gedrag van burgers positief te beïnvloeden op grote schaal. Ze moeten de vraag van 1000 miljard zien te beantwoorden: hoe krijg je de economie weer aan de praat, zonder het pandemonium te heractiveren?

Als bureau voor gedragsverandering hebben we de voorbije jaren talloze projecten gedaan om met een multidisciplinair team gedragsvraagstukken aan te pakken. Dit zijn vijf principes die essentieel zijn gebleken voor succes van het Dream Team:

Het allerbelangrijkste principe voor het ‘Dream Team’ is het hebben van een creatieve methodologie en een ervaren facilitator die weet hoe je een multidisciplinaire groep stap voor stap door dit proces gidst. Het ontwerpen van gedrag is een rigoureus stap voor stap proces van het zoeken van gedragsinzichten, het formuleren van hypotheses, het verkennen van mogelijke richtingen, het prototypen van ideeën en het testen van deze ideeën op kleine schaal.  

Er is tegenwoordig zo veel knowhow over hoe je “high-performance teams’ moet managen in een context van extreme onzekerheid. Denk aan Lean Startup, Design Thinking, of de Behavioural Design Methode. Welke je kiest is van minder belang dan dát je er één kiest en je er gedisciplineerd aan houdt.

De missie van het Dream Team is om de samenleving weer te openen, terwijl mensen tegelijk gehoorzamen aan strikte voorzorgsmaatregelen. Het probleem is niet dat mensen van slechte wil zijn. het probleem is dat mensen gewoonweg niet nadenken.  Ze kijken naar elkaars gedrag, zien dat anderen het ook allemaal zo nauw niet nemen en voor je het weet zijn we weer terug naar af. 

Om beleidsinterventies te ontwerpen voor de Intelligente OpenUp moet je diepe kennis hebben van hoe mensen denken, voelen en handelen. En dat is geen detail. Heel veel beleid is ontworpen met een rationele, gedisciplineerde burger impliciet in gedachten. Burgers die handelen vanuit hun eigenbelang op lange termijn. Deze mensen bestaan uiteraard niet. Was dat wel het geval, dan gingen we collectief drie keer per week naar de sportschool, reden we allemaal elektrisch en waren we allemaal vegetariër.

Ik heb eerder in het essay “How to smell bullshit? Seven rules for good judgement” geschreven over technieken en regels om tot betere beslissingen te komen. Het Dream Team moet handelen in een context van extreme onzekerheid, onbetrouwbare data, grote risico’s en onder extreme druk van de publieke opinie. Denk aan de bondscoach van het Nederlands elftal maal duizend.

Er bestaat heel wat wetenschap over hoe je tot betere beslissingen komt in groepen. om er enkele te noemen (die verder uitgediept zijn in de blog):

• Superforcasting: Een set van spelregels om beter te voorspellen
• Mentale modellen: de discipline om het probleem vanuit talloze wetenschappelijke concepten te bestuderen, zodat je een grotere diversiteit aan inzichten krijgt
• Blue team / Red team: Het verdelen van de groep in twee teams, waarbij een team verplicht is om tegenargumenten te bedenken voor de keuze die gemaakt wordt. Daardoor wordt het andere team  gedwongen om hun oordeel zorgvuldig te onderzoeken op typische denkfouten als wishful thinking, groupthink, enzovoort.

Het succes van een beleidsinterventie is zeer gevoelig voor little big details. Soms is het door een ongelukkig woordkeuze, een verkeerde timing of een niet voorziene perverse prikkel dat de interventie helemaal waardeloos wordt, of zelfs exact het tegenovergestelde effect krijgt. Mensen zijn complexe wezens wiens denken bijna volledig onbewust gebeurt, en wiens handelen zeer fijn afgestemd is op wat anderen zeggen en doen.

Elk gedrag dat ik vertoon signaleert iets naar de groep. En elk subtiel signaal dat ik terug krijg van de groep, heeft grote invloed op mijn gedachtes, overtuiging, gevoelens en gedragingen.

Als Corona Dream Team is er maar één manier om vooruitgang te maken: snel experimenteren. Zet talloze experimenten op en verwacht dat er veel zijn die falen, vanuit de simpele rekensom dat je daardoor wel sneller zal stoten op een strategie die wel werkt.

Ik juich het experiment van de appathon toe. Je zou kunnen beargumenteren dat het een mislukt experiment was, omdat het geen succes-app heeft opgeleverd, maar ik vond het juist zeer geslaagd.

Dankzij dit experiment is overheid door een extreem steile leercurve gegaan, zonder eerst honderden miljoenen aan belastinggeld te verspillen. Waar ze echter ook zijn achter gekomen is dat de grote ICT- en management-consultancies, die heel goed weten hoe je aanbestedingen naar hun hand kunnen zetten, wellicht niet de beste partijen zijn om dit probleem op te lossen.  

De reden is heel eenvoudig. Ze hebben geen skin in the game. Ze hebben niet de maker-, bouwer-, tweaker-, of hackers skills die nodig zijn voor deze job. Victor Knaap, CEO van Nederlandse grootste creatieve digitale bureau Mediamonks uitte hierover meermaals terecht zijn ergernis.

Maak deze fout niet met het Corona Dream Team. Er loopt extreem getalenteerd volk rond in Nederland, zonder grote ego’s, die gewend zijn om op een zeer gedisciplineerde manier aan complexe ontwerpvraagstukken te werken.

Ook al heb ik hierboven slechts vijf principes uitgelicht, ik denk dat dit de fundamentele principes zijn om dit proces in goede banen te leiden. De Intelligente OpenUp is het ultieme “wicked design problem”: een term uit de designwereld voor een complex ontwerpvraagstuk. Er staan levens op het spel, het ligt politiek súper gevoelig, de publieke opinie maakt je kapot als je faalt, er zijn privacyzorgen en je hebt te maken met mensen die zich niet zomaar neerleggen bij wat de overheid hen oplegt. Zonder het hanteren van een werkmethode die tegelijkertijd snelheid garandeert én het beste beoordelingsvermogen van de groep naar bovenhaalt, is het op voorhand een kansloze onderneming.

Tom De Bruyne, Co-Founder SUE Behavioural Design.