Campagne voor artsen heeft goede bedoelingen, maar roept direct weerzin op

WAB: Daar heb je mijn tweede wrevel te pakken. Die vraag ‘heb jij lef’? Alsof artsen in ziekenhuis dat niet hebben. Ze komen dan met een suf zelftestje: de Lefwijzer. Dat bestaat uit 10 obligate en sturende Ja /Nee-vragen die leiden tot een soort advies. Vul ze als normaal mens in en je komt altijd op het door hun gewenste antwoord uit. Ik hoop dat geen enkel weldenkende basisarts zich hierdoor laat leiden. 

MK: Het zit je echt hoog.

WAB: Deze campagne is trouwens extra actueel en gevoelig door het drama van de arts in opleiding die in het Erasmus MC om zich heen schoot.  Hij voelde zich miskend door de twijfelende examencommissie die terecht een hoge lat legde vanwege zijn psychisch welzijn.

MK: For the record, dat is geen excuus om te gaan schieten op onschuldige mensen. Dat vinden we allebei. De vreselijke daad van deze persoon staat los van deze campagne, hoewel de timing van de start ervan nu beetje cru is. Maar ik begrijp je zorg.

WAB: Die betreft vooral de druk van een artsenloopbaan. Dat begint bij de druk om überhaupt in de opleiding geneeskunde te komen. De druk om de lange opleiding af te ronden. De druk om opleidingsplek te krijgen bij je gewenste specialisme. De druk om daarna baan te vinden. De druk daarna van het artsenbestaan. Denk dat weinigen beseffen hoe pittig dat is. Er bestaat nog wel eens beeld van graaiende artsen die te veel geld verdienen. Dat verhaal ligt een stuk genuanceerder. 

MK: De medische sector kent, net als elke andere, de beide kanten van de medaille: de grootverdieners zijn van alle tijden en alle markten. Zoals overal zien we nu een periode waarin mensen voor de status en het grote geld gaan. Tegelijkertijd moeten met deze arbeidsmarktcommunicatie de minder opvallende, of minder sexy delen, worden belicht. Hoe had het ministerie dat beter kunnen doen? Want de onderbelichting en noodzaak is een feit. 

WAB: Eerlijkheid en openheid. Mensen meenemen in de meer en minder aantrekkelijke kanten van diverse medische specialismen. Ik zou dus geen eenzijdige keuze maken. Wij hebben als maatschappij een breed pallet aan artsen nodig. Zeker ook in de nabije toekomst met onze snel verouderende populatie. Open de ogen bij artsen in opleiding. Informeer ze over minder standaard keuzes. Laat diverse ervaringsdeskundigen aan het woord met videointerviews. En vertel de doelgroep dat hun medisch beroep sowieso om lef vraagt. Welke keuze ze ook maken.

MK:Doen ze dat dan onvoldoende op hun platform? En hebben ze qua media de juiste keuze gemaakt vind je?

WAB: Denk ik wel. Het is terecht geen massamediale aanpak. Dat zou ook schieten met hagel zijn. We hebben het over rond de 2000 nieuwe afgestudeerde basisartsen per jaar. Die zijn te vinden op de 8 medische faculteiten in Nederland. De echte pijn zit na de basisarts-tijd, want bij de volgende stap krijgen slechts rond de 1000  van hen een opleidingsplek tot medisch specialist. Dat betekent dat 50% op zoek gaat naar alternatieven voor het beroep medisch specialist.

MK: Dat is inderdaad een nogal specifieke doelgroep. Je zou er een ouderwetse DM- campagne op kunnen loslaten. Zelfs een rondje 1-op-1 gesprekken is nog betaalbaar. Waar zullen die basisartsen mee bezig zijn in hun afwegingen? De afzender is de SBOH semi-publieke werkgever van artsen in opleiding buiten ziekenhuis. Dat zal vooral willen wijzen op alle kansen buiten het ziekenhuis.

WAB: Dat snap ik vanuit hun perspectief. Maar denk dat de basisartsen liever willen praten over hun zorgen rond het ouderwetse, slecht betaalde en hiërarchische opleidingstraject daarna. Ofwel een lang pad vol valkuilen en weerstand. De echte vraag is of communicatie of een campagne een diepgeworteld structuurprobleem kan oplossen. De medisch wereld staat op vele vlakken onder druk. Vrolijker kan ik het niet maken. Ik snap eigenlijk niet dat er een ietwat jolige ‘Next Level’-campagne als deze wordt opgestart en gefinancierd. Met de beste intenties,dat geloof ik zeker, maar VWS- minister Ernst Kuipers moet, zeker ook als oud baas van het Erasmus MC, weten hoe zoveel beter moet worden omgesprongen met artsen in opleiding.

MK: Misschien moeten we er wel ervoor waken dat we alleen over de campagne praten en niet over de politiek of sector? Laten we het afpellen. Daar hou ik van. Volgens mij steunen wij de doelstelling, want dit is immers ook onderdeel van een actieplan tegen artsentekort. We willen allemaal de juiste arts als je die nodig hebt. En we zien ook dat de vele rollen buiten het ziekenhuis ook het podium verdienen. We vallen over de gebruikte termen van ‘Next Level’ en ‘lef wel of niet’. 

WAB: Ligt dat aan ons denk je? Of zelfs aan mij? Ben ik te kritisch?

MK Nee hoor, ik vind het wel lekker als je zo losgaat. En laten we wel wezen, wij zijn critici en geen arts. En ook van een – tikkie -) andere generatie en niet de doelgroep. Wel zijn we benieuwd naar waarom de vier betrokken bureaus hun keuzes hebben gemaakt? Ik gok dat de opdrachtgever daarin sturend is geweest. De voorzitter van de RvB van SBOH zegt in het persbericht: ‘We verplaatsen steeds meer zorg naar buiten het ziekenhuis. Toch lijkt de opleiding geneeskunde nog steeds één grote reclamecampagne te zijn voor werken als arts in het ziekenhuis. Dat moet anders’. Dat klinkt als iemand die duidelijk stelling neemt en dat zie je terug in de gekozen aanpak van de campagne. Maar laten we er ook vanuit gaan dat de campagne gebaseerd is op een inzicht en dat de gekozen slogans goed zijn getest onder de doelgroep. 

WAB: Het is natuurlijk prima dat opdrachtgever SBOH, als partij voor artsen buiten ziekenhuis, dat vindt. Maar het neutrale ministerie financiert vervolgens deze ietwat gekleurde campagne. Daar heb ik zelf vraagtekens bij. 

MK: Ik voel een uitnodiging ten burele van het ministerie aankomen meneer Bol. En met jouw kennis van dit zorgdomein en je marketing-guru status zouden ze gek zijn als ze je niet vragen om advies. De vraag is of ze echt Next Level met jou aandurven en het lef hiervoor hebben. Keep me posted!