De creatieve sector is niet meer de banenmotor van een aantal jaren geleden. Dat blijkt uit de Monitor Creatieve Industrie 2014 van iMMovator die zojuist is uitgereikt op het Media Park aan Barbera Wolfensberger, het boegbeeld van de Topsector Creatieve Industrie. De Monitor Creatieve Industrie (opvolger Cross Media Monitor) is een analyse van de ontwikkelingen binnen de ICT en de creatieve industrie. Het laat zien waar de creatieve industrie en de ICT sector staan en wat de belangrijkste ontwikkelingen in de clusters en steden zijn.
Als we focussen op de creatieve sector, dan bevestigen de cijfers dat er de laatste jaren veel banen verloren zijn gegaan. In 2005 - 2013 is er een groei van meer dan vijftigduizend banen (2,5 procent) naar ruim 285 duizend. Dat komt neer op 3,6 procent van alle banen in Nederland. Vanaf 2011 valt die groei stil en is er sprake van een daling met ruim vijfhonderd banen. De situatie verschilt echter sterk per deelsector. In creatief zakelijke dienstverlening (reclamebureaus) is sprake van stagnatie, terwijl de media – en entertainmentindustrie een flinke daling laat zien (-2000).
Deze daling is verdeeld over persmedia (850 banen), boekenindustrie (770) en radio en tv (715 banen. Sterke groei doet zich voor in de designbranche (2500 banen). Sectoren die in het onderzoek ook tot de creatieve branche worden gerekend, zijn kunsten en erfgoed en architectuur. De eerste groeit (1300 banen) terwijl architectuur krimpt. (2,4 duizend).
Aantal banen in 2013, banengroei 2005-2013 en 2011-2013 in de domeinen van de creatieve industrie in Nederland
Tegenover de afnemende werkgelegenheid staat een sterke groei van het aantal bedrijfsvestigingen. Sinds 2008 is het aantal vestigingen bijna verdubbeld (van 64 duizend tot bijna 132 duizend). Dit leidt in het onderzoek tot de vaststelling dat de creatieve economie verkruimelt. De schaalverkleining die in de gehele economie te zien is laat zich binnen de creatieve industrie in extreme vorm gelden. De gemiddelde vestiging in deze sector telt momenteel 2,2 werknemers.
Terwijl het aantal vestigingen in de creatieve sector explosief groeit, daalt de productiewaarde. De onderzoekers becijferen de totale productiewaarde van de sector (inclusief kunst en architectuur) op 34,5 miljard euro, de toegevoegde waarde is 16 miljard euro (2,8 procent van de totale toegevoegde waarde in Nederland).
Het onderzoek laat zien dat de productiewaarde in de periode 2005-2013 gelijk blijft, terwijl de toegevoegde waarde zelfs daalt met 0,2 procent. De hiervoor genoemde verkruimeling in de creatieve economie blijkt dus gepaard te gaan met productiviteitsverlies. Voor de onderzoekers is dit aanleiding om op te merken dat het verdienvermogen van de creatieve industrie bijzondere aandacht nodig heeft.
Productie en reële groei van de productie (in prijzen 2013) in de periode 2005-2013 en 2011-2013
In het onderzoek is overigens nog geen rekening gehouden met de invloed op de werkgelegenheid van de opkomst van nieuwe bedrijfstakken, zoals de gamesindustrie en digital design. In de statistieken zijn deze bedrijfstakken nog niet terug te vinden. Nader onderzoek wijst echter uit dat deze goed zijn voor een kleine zevenduizend banen.
Speciale aandacht geeft het onderzoek aan de regionele verdeling van werkgelegenheid. De belangrijkste regionale concentratie is de Media Valley (grofweg de steden Amsterdam, Utrecht, Hilversum Amersfoort en Haarlem). Hier is de helft van de banen in de media en entertainmentsector te vinden.
Dit is de top 10 steden:
1.Amsterdam
2.Utrecht
3.’s-Gravenhage
4.Rotterdam
5.Eindhoven
6.Hilversum
7.Groningen
8.Amersfoort
9.Nijmegen
10.Apeldoorn