‘Sorry, maar voor innerlijke rust heb ik nu even geen tijd’

[door Marjan Haselhoff]

Helaas worstelen managers en medewerkers worstelen te veel. Ze ervaren stress en hebben geen idee hebben hoe dit te doorbreken.

Het bijzondere is, dit merk ik iedere keer weer in mijn werk als coach/trainer, dat mensen vaak geen idee hebben dat effectiviteit, succes en plezier begint met innerlijke rust. Velen denken al snel aan niets doen, passief zijn of op een yogamatje zitten. Ik heb wel eens gehoord dat iemand zei: ‘Sorry hoor, maar voor innerlijke rust heb ik nu geen tijd. Dat komt later wel.’ Hier ligt precies de kern. We zijn onwetend, we opereren veelal onbewust.

Automatische piloot

Je kunt het jezelf niet eens kwalijk nemen. Iets wat onbewust is, doe je namelijk niet met opzet. Je weet niet beter. Je hebt het ook nooit geleerd en gaat daarom op de automatische piloot aan het werk.

Je gaat pas veranderen als je hebt ervaren hoe het is om andere dingen te creëren. Daarom werken tips en trucs ook niet echt. Die komen van buitenaf en beklijven niet voldoende. Maar hoe kom je tot een nieuwe ervaring?

Oordeelvrij

Ik begeef me nu natuurlijk op glad ijs, want het geschreven woord kan al gauw opgevat worden als tips en trucs. En dat wil ik juist niet! Dus geloof niets van wat ik zeg maar kijk of je het volgende voor jezelf kunt ervaren.

Ervaren kun je alleen als je oordeelvrij bent. En daar gaat het al snel mis. Een gedachte als ‘sorry, maar voor innerlijke rust heb ik geen tijd’ zit bijvoorbeeld enorm in de weg te ervaren. Je gelooft namelijk bij voorbaat niet dat dit je iets oplevert. Je houdt de deur om te ervaren dicht.

Binnenkomen

Je moet je dus openstellen. Jezelf nieuwe ervaringen gunnen en daarna concluderen wat je er mee kunt.

Wil je weten of innerlijke rust je iets kan opleveren laat dan het volgende eens bij je binnenkomen.

Bedenk eens hoe het zou zijn als je tegen jezelf zegt dat alles een keuze is. Dat jij beslist hoe jij je voelt, welke emoties je creëert (ja, emoties zijn wel degelijk een keuze!) wat je zegt en doet. Anders geformuleerd; dat de oorzaak van je emoties e.d. bij jezelf ligt en niet bij de ander! Dat al je worstelingen, stress, onvrede, angsten nooit aan de ander of de buitenwereld liggen maar dat jij degene bent die dit creëert. Hoe voelt dat?

Een voorbeeld: Hans

Hans is manager van een team en heeft moeite met zijn eigen leidinggevende, de directeur (Jan) van het bedrijf waar hij werkt. Hij vindt dat Jan hem te veel controleert, te veel details wil weten en vaak van mening verandert. Daardoor weet Hans niet weet waar hij aan toe is. Dit levert hem veel stress op waardoor hij vaak veel te moe thuis komt. Het belangrijkste is dat hij geen vertrouwen voelt. En dat heeft hij nodig om goed te functioneren.

100 procent verantwoordelijk

In deze situatie legt Hans de oorzaak van zijn stress en problemen bij zijn leidinggevende neer. De uitdaging is dat Hans eerst beaamt dat de stress en frustraties niet aan Jan liggen. Dat de acties van Jan hooguit de trigger zijn die dingen in Hans oproepen waardoor hij zijn eigen stress creëert. Pas als je dit doet neem je 100 procent verantwoordelijkheid voor je eigen gedrag, gevoelens en emoties. En creëer je daarmee het belangrijkste onderdeel van persoonlijk leiderschap namelijk het gevoel van keuzevrijheid.

Confronterend

Er is alleen veel moed en lef nodig dit te doen. Je kunt dan namelijk niets meer buiten jezelf neerleggen. En dat is/was juist zo fijn! Jezelf veranderen is vaak confronterend. Je moet dan inzien waar je door geraakt wordt, wat je niet wilt voelen (een angst) en wat dat over jou zegt.

Hans kwam erachter dat de onvoorspelbaarheid van Jan bij hem strijd oproept (zijn valkuilgedrag). Vanuit de belemmerende gedachtes als ‘beleid moet helder en voorspelbaar zijn’ en ‘ik moet weten waar ik aan toe ben’, creëerde hij veel stress bij zichzelf. Zijn strijdbaarheid zorgde ervoor dat hij zijn gelijk aan het halen was. De meest belemmerende overtuiging was dat hij niet wilde falen.

Jan is zoals hij is

Zodra hij deze belemmerende gedachte kon voelen en accepteren, voelde hij innerlijke rust. Kon hij weer helder nadenken en verantwoordelijkheid nemen voor zijn eigen gedrag. En inzien dat hij Jan niet kan veranderen. Hij moest accepteren dat Jan is zoals hij is. Daarna kon hij zijn effectiviteit aanwenden en vanuit rust het gesprek met Jan aangaan en hem laten weten dat hij graag meer duidelijkheid en vertrouwen wil. In de praktijk bleek Jan niet in staat dit te geven.

Andere baan

Hans realiseerde zich vervolgens dat hij er alles aan had gedaan Jan in beweging te krijgen. Ook dat gaf hem rust. En vanuit deze mindset besloot hij een andere baan te zoeken. Hij ging nu echter niet meer weg vanuit weerstand (het ligt aan de organisatie) maar vanuit verlangen naar een nieuwe omgeving waarin hij beter tot zijn recht komt. Het had hem de ogen geopend dat elke verandering om hem heen begint bij een verandering bij jezelf.

Stappenplan naar innerlijke rust

Stap 1: Neem eerst 100 procent verantwoordelijkheid voor je eigen gedrag en emoties die je creëert. Pas dan ben je vrij ander gedrag en gevoel te creëren.

Stap 2: Als je ergens mee worstelt; ontdek je je eigen valkuilgedrag. Hoe? Door te bedenken waar je door geraakt wordt en in welk gedrag je schiet dat ineffectief is.

Stap 3: Onderzoek welke belemmerende gedachtes aan de basis liggen van dit gedrag. En vind de meest belemmerende. Datgene wat je niet wilt voelen.

Stap 4: Accepteer dit gevoel/deze overtuiging hetgeen voor innerlijke rust zorgt. Pas dan ben je in staat bewuste keuzes te maken en effectief te zijn.

Marjan Haselhoff is oprichter en eigenaar van BuroKracht.