Moeten wij ons zorgen maken over onze zorgverzekering?

‘Er bestaat geen vrije markt’
“De situatie is de afgelopen jaren sterk veranderd. Veel zorgverzekeraars zijn gefuseerd of inkoopcombinaties aangegaan. Dit heef ertoe geleid dat er in reële zin nog maar vier grote verzekeraars de dienst uit maken: Zilveren Kruis/ Achmea, de CZ-groep, de Uvit-groep (o.a. Univé) en Menzis. Als je het per regio bekijkt is het zelfs zo dat er dan vaak slechts een zorgverzekeraar bepaalt. In het oosten van ons land is dat Menzis. In het zuiden de CZ-groep. En als ik naar mijn eigen klanten kijk is zo’n 95 % verzekerd bij Agis. Dit betekent voor ons als zorgverlener – huisarts, apotheker, fysiotherapeut – dat we geen onderhandelingspositie meer hebben. Het enige waarop wordt onderhandeld is de prijs. En de zorgverzekeraar bepaalt de mate van zorg. Dat lijkt me geen gezonde situatie. De consument heeft het idee dat hij kan kiezen. Maar meer dan een keuze in prijs is het nauwelijks. Soms is het verstandig terug te gaan naar de essentie van een verzekering. Ooit hebben we met 500 mensen in een zaaltje gezeten en gezegd. We lopen allemaal een risico, als we nu allemaal geld in een potje stoppen en dit beheren, dan kunnen we wanneer iemand van ons iets overkomt daaruit uitkeren. Maar goed de politiek heeft besloten dat de zorgverzekeraars een andere taak moesten vervullen. En als je het sec bekijkt dan doen ze dat zo gek nog niet”, aldus Henk-Jan (zelfstandig apotheker, Amsterdam). Misschien niet, maar mij bekruipt toch een ongemakkelijk gevoel. Ik zie een goed merk namelijk als een kompas naar de juiste keuze. Helemaal als het om zoiets als je kostbaarste bezit gaat, om maar eens een zorgverzekeraar te citeren.

De zorgverzekeraars en hun belofte
Maar wat beloven de verschillende zorgverzekeraars ons? Hier volgen een aantal voorbeelden die naar mijn idee representatief zijn voor de markt.

Agis – De Zorgverbeteraar
Agis – onderdeel van de Achmea groep – behoort met 1,23 miljoen leden en 1.400 medewerkers tot de grotere zorgverzekeraars van Nederland. Agis noemt zichzelf een zorgverbeteraar en wil zijn klanten de best mogelijke zorg bieden. Waarom kunnen zij dat? Omdat bij Agis mensen werken die zelf uit de zorg komen. In ieder geval als we de commercials mogen geloven.

CZ- Zorg kan altijd beter
CZ heeft in totaal zo’n 3 miljoen verzekerden. CZ werkt intensief samen met OHRA van de Delta Lloyd groep. CZ ziet zichzelf als sociaal en maatschappelijk betrokken en maakt in principe geen winst. Uit de communicatie online blijkt dat CZ veel aandacht besteedt aan consumentenonderzoek en ook het maatschappelijk verslag duidt op een durf zich te verantwoorden voor zijn belofte.

OHRA – Ontdek het nieuwe zorgverzekeren
OHRA belooft meer gemak, minder premie. En presenteert dat als het nieuwe zorgverzekeren. Met een virtuele flashback naar de jaren negentig – Ananova is terug – wordt het principe van de mensen van OHRA ontmenselijkt. Maar goed OHRA doet wat het moet doen, besparen op de prijs. Qua gemak, klanten kunnen straks zelf hun medicijnen online bestellen. Geen idee of dit een goed teken is?

ONVZ – koester je kostbaarste bezit
ONVZ komt wat mij betreft met de sterkste boodschap: koester je kostbaarste bezit. ONVZ verklaart hiermee zijn iets duurdere verzekering: want je gaat toch niet besparen op je ...? Daarnaast is ONVZ al meermalen uitgeroepen tot beste zorgverzekeraar en initiatieven zoals het stimuleren van het beste zorgidee onderschrijven de missie van ONVZ. Bekijk hier de commercials.

Menzis – Meer zorg, meer aandacht
Menzis heeft zo’n 2 miljoen verzekerden en hoort hiermee ook bij de grote jongens. De Menz staat centraal en de missie is duidelijk: iedereen in Nederland toegang bieden tot goede en betaalbare zorg. In de tv-commercial noemen ze dit TopZorg.

Ergo, zo op het eerste gezicht lijkt het helemaal niet zo om prijs te gaan. Maar zijn verzekeraars vooral bezig met het verbeteren van zorg. Of dat zo is, weet ik niet. Maar wat vindt de consument?

Wat vindt de consument?
Ik was benieuwd wat de gemiddelde Amsterdammer van hun verzekering vond. Hiertoe stelde ik de volgende vragen:

• Waar bent u verzekerd en bent u tevreden?
• Wat ervaart u als positief?
• Wat ervaart u als negatief?
• Bent u op de hoogte van de maatschappelijke activiteiten (wandelvereniging et cetera) van uw zorgverzekeraar?

De interviews (12 personen) leverden enkele opvallende resultaten op. Twee personen vertelden niet te weten waar ze verzekerd waren. Geen van de respondenten was van plan over te stappen naar een andere verzekering. Het argument: ‘ze betalen’ werd veruit het meest gebruikt. En niemand van de geïnterviewden noemde de prijs als negatief punt. De enige echte kritiek die ik te horen kreeg: “Ik kan niet meer kiezen waar ik mijn bril koop.” Ook kon de zorgmarkt als geheel nog op een kritische noot rekenen. Is de consument nu zo onverschillig of doen de zorgverzekeraars het gewoon goed?

De zorgverzekeraars als MVO
Kijkend naar de communicatie is betere zorg de kern van bijna elke verzekeraar. Ik vroeg mij af hoe vertaalt zich dit naar maatschappelijk verantwoord ondernemen bij de verzekeraars? “Zorgverzekeraars zijn maatschappelijk verantwoord bezig. Hun kernactiviteit is een betere gezondheid, ze sponsoren wandelverenigingen, zetten fietsroutes uit, subsidiëren fitnesscentra en ontplooien diverse locale initiatieven. En deze tendens zie ik nog verder doorzetten,” zo vertelt Henk-Jan (zelfstandig apotheker, Amsterdam). Hier volgen nog enkele voorbeelden van de verzekeraars:

Zilveren Kruis/Achmea
Zilveren Kruis zet zich in voor het project ‘Alle kinderen fit’. Dit project helpt scholieren bewust te eten en te bewegen.

CZ
CZ zet heeft een project dat zich richt op zorgverbetering: Best Doctors. Een manier waarop verzekerden een second opinion kunnen aanvragen bij de beste deskundigen en specialisten ter wereld. Dit geeft vaak enorm veel rust en komt de kwaliteit van de behandeling ten goede. Bovendien is het een initiatief dat goed past bij de visie van CZ: zorg kan altijd beter.

Menzis
Menzis zet in op meer bewegen en steunt verschillende projecten die deze missie ondersteunen. Een voorbeeld is het project ‘Special Heroes’. In dit project worden locale partijen gemobiliseerd die jongeren vanuit het speciaal onderwijs aanzetten tot sport en bewegen.

Ook uit de interviews kwam naar voren dat zorgverzekeraars vrij veel doen aan maatschappelijk verantwoord ondernemen. Een enkele respondent wist zelfs spontaan een project te noemen.

Zorgen over zorgverzekering?
Teruggrijpend naar de vraag: moeten wij ons zorgen maken om onze zorgverzekeraar? Dan is het antwoord wat mij betreft: nee. Wel zijn er wat mij betreft punten die extra aandacht verdienen:

• De te grote nadruk op prijs in de onderhandeling tussen verzekeraar en zorgverlener.
• De schijnbare vrije markt waarin zorgverzekeraars opereren.
• De verschoven balans waarin de verzekeraar geen verzekeraar meer is maar de mate van zorg bepaalt. Dit stuk hoort bij de zorgverlener.
• Het grote aantal zorglabels onder een merk.
• Het idee dat de consument in feite slechts op prijs kan kiezen.

Positief punt is wat mij betreft de nadruk die bijna alle zorgverzekeraars leggen op zorgverbetering – zij hebben deze taak van de politiek gekregen en doen dit naar behoren. En ook de maatschappelijke projecten laten een positieve ontwikkeling zien. Dan rest mij de vraag: wat vind jij?