Verbod op gebruik van #Rio2016 (als je de Spelen niet sponsort)

[gastblog, door Ady van Nieuwenhuizen]

Rio is op social media het meest besproken event. Twitter heeft bijvoorbeeld speciale emoticons voor #Rio2016 en #Olympics gelanceerd. Op Facebook kun je je profiel Rio-proof maken.

Commercieel gezien zijn de Olympische Spelen natuurlijk voor bedrijven ontzettend interessant. Veel bedrijven willen een graantje meepikken met het (Nederlandse) succes (of leed). Zo publiceerde Grolsch gisteren meteen al een inhaker naar aanleiding van het vertrek van Yuri van Gelder.

Voor bedrijven die geen sponsor zijn van de Olympische Spelen, wordt het wel lastig om aan te haken op de successen in Rio. Het IOC (Internationaal Olympisch Comité) en USOC (United States Olympic Committee) hebben in de aanloop naar de Olympische Spelen brieven naar bedrijven gestuurd met daarin de waarschuwing dat deze bedrijven op hun social media-accounts geen gebruik mogen maken van de USOC-merken in hashtags, zoals #Rio2016 en #TeamUSA. Daarnaast staat duidelijk in de brief dat het niet is toegestaan content van het officiële Olympic-account te delen of te retweeten.

Regel 40
Ook het NOC*NSF heeft marketingrichtlijnen gemaakt. Behalve de eerder genoemde regels, hanteren het IOC en het NOC*NSF ook nog de beruchte “Regel 40”. Deze regel houdt in dat gedurende de periode vanaf 9 dagen voor de aanvang van de Olympische Spelen tot en met 3 dagen na de sluiting van de Spelen het Olympische sporters niet is toegestaan, zonder voorafgaande toestemming van het IOC of IPC, zijn of haar image (persoon, naam, afbeelding, sportprestatie) te gebruiken of laten gebruiken voor commerciële doeleinden.

Formeel betekent dit, zonder dat het een limitatieve opsomming betreft, dat advertenties, radio en TV commercials, billboards, reclamefolders en andere commerciële activiteiten waarbij de persoonlijke aanwezigheid, naam, afbeelding en/of sportprestatie van een deelnemende topsporter of begeleider wordt gebruikt, NIET zijn toegestaan tijdens de Olympische Spelen zonder toestemming van het IOC, IPC en/of NOC*NSF.

Uiteraard heeft een topsporter of begeleider wel het recht om na afloop van de Olympische of Spelen zijn of haar persoonlijke prestatie commercieel te gebruiken.

Atleten mogen dus de namen van hun privésponsors niet noemen en de bedrijven die de atleten sponsoren, mogen hun steun niet betuigen aan de atleet. Een atleet die een medaille wint, mag zijn privésponsor niet bedanken en andersom mag de sponsor de atleet niet feliciteren.

Zelfs het retweeten of het delen van een foto van de atleet door de sponsor is niet toegestaan. De “Regel 40” is ingevoerd om de grote sponsoren van de Olympische Spelen, zoals Coca-Cola, te beschermen. Deze bedrijven hebben vaak gigantische bedragen geïnvesteerd in dit soort events.

Maar de regels gelden dus ook voor de persoonlijke sponsoring van de atleten, zo blijkt uit de marketingrichtlijnen van NOC*NSF. Omdat er veel bezwaren zijn geuit op deze regels (onder meer na de Olympische Spelen van 2012 in Londen), heeft het NOC*NSF het beleid een beetje aangepast. Onder beperkte omstandigheden mogen bedrijven wel gebruik maken van de naam en afbeelding van de topsporter. Zo moet het bedrijf eerst toestemming krijgen en mag er alleen commercieel gebruik worden gemaakt indien er geen enkele relatie wordt gelegd tussen het bedrijf (product of dienst) of merk aan de ene kant en de Olympische Spelen, het  IOC, NOC*NSF of TeamNL aan de andere kant.

Door zowel de atleten als de sponsoren is veel kritiek geuit op deze regels. Veel topsporters die mee doen aan de Olympische Spelen hebben op de dagen voordat de “Regel” 40 inging, dan ook hun sponsoren alvast via social media bedankt.

twiit.png

Ady van Nieuwenhuizen is advocate gespecialiseerd in nieuwe media, en werkt bij Kneppelhout & Korthals advocaten