3. Privacy issues bij Google

Don't be evil
Om goed te begrijpen waarom er zoveel ophef is ontstaan over privacy, zoektermen van pornocriminelen in Amerika en de censuur in China, is het interessant om eerst meer te lezen over Google's motto. In 2001 werden er bij Google per dag gemiddeld 5 mensen aangenomen. Om alle (nieuwe) medewerkers met de neuzen dezelfde kant op te krijgen, werd er een bijeenkomst georganiseerd om Google's kernwaarden te bepalen. Na enkele voor de hand liggende waarden als "Wees respectvol" en "Kom altijd op tijd", opperde iemand: "Don't Be Evil". En dat werd het motto van Google. Eerst alleen intern, maar later ook naar buiten toe. Tot voor kort leek dat een aardig motto waar weinig mis mee is. Maar de laatste tijd blijken er toch aanzienlijk wat nadelen te kleven aan het hebben van zo'n toch wel pretentieus motto. Want wie bepaalt eigenlijk wat 'evil' is en wat niet?

Privacy issues
Traditioneel steigeren Amerikanen eerder en hoger als het gaat om hun privacy. Toen Google in 2004 Gmail lanceerde ? een e-mail service met een in die tijd ongeëvenaarde opslagcapaciteit van 1 gigabyte ? was de wereld te klein. Dat kwam doordat de advertenties naast de e-mailberichten simpelweg té relevant waren. Als jij je moeder mailt over een lekker recept voor muffins, wil je niet dat naast dat bericht een advertentie verschijnt van de Weight Watchers. Althans, dat was de reactie van veel Amerikanen. Ze hadden het idee dat Google als het ware over hun schouder meelas.
Alsof het Google erom te doen was, lanceerden ze een half jaar later Desktop Search waarmee je je complete hard drive kunt laten indexeren en doorzoeken. In de eerste versie van deze applicatie was er geen rekening mee gehouden dat verschillende mensen gebruik konden maken van één computer waarop Desktop Search was geïnstalleerd. Gevolg was dat je zomaar documenten van andere gebruikers kon openen. Op dit moment is deze bug overigens verholpen en is GDS een handige tool om binnen een seconde een document terug te vinden.
Hoe dan ook: de introductie van Gmail en Desktop Search heeft ertoe geleid dat het bedrijf sindsdien uitermate kritisch wordt gevolgd als het gaat om privacy.

Zoektermen van pornocriminelen
John Battelle zegt over het verband tussen search en privacy: "Thanks to search, we must confront one of the most significant and difficult issues a democracy can face: the balance between a citizen's right to privacy and someone's ? be it a corporation, a government, or another citizen ? right to know. Deze opmerking is de laatste weken wel erg actueel geworden. In Amerika weigert Google pertinent om zoektermen af te staan aan de Amerikaanse minister van Justitie. De minister had om deze gegevens gevraagd om pornocriminelen op te kunnen sporen. De advocaat van Google zegt dat het verzoek is geweigerd omdat de privacy van zoekende burgers in het geding is, maar volgens de New York Times is Google vooral als de dood dat de overheid inzicht krijgt in hun bedrijfsgeheimen. De zaak krijgt op 27 februari een vervolg; dan dient de rechtzaak van de Amerikaanse overheid versus Google.

De China kwestie
Aan de ene kant van de wereld weigert Google dus om zoektermen af te staan, terwijl net bekend is geworden dat Google meewerkt aan het censureren van informatie in China. Andere search giganten als Yahoo en Microsoft werken al langer mee aan het censureren van voor de Chinese overheid schadelijke berichten. Dus je zou je kunnen afvragen waar iedereen zich zo druk over maakt. Dat heeft alles te maken met Google's motto: Don't be evil. John Battelle schrijft: "Google has one question on his mind: how can we go into China and yet not be evil".

Het blijkt dat het bedrijf daar geen bevredigend antwoord op heeft kunnen formuleren, want de storm is losgebarsten. Je kunt geen medium raadplegen of je vindt er een artikel over Google's China kwestie. Het NRC schrijft dat mensenrechtenorganisaties vinden dat er een knieval is gedaan voor het communistische regime waarbij waarden als vrijheid van meningsuiting en persvrijheid worden opgeofferd voor economisch gewin. Men redeneert bovendien dat het censureren van zoekresultaten mogelijk een precedent schept. Want als er concessie worden gedaan aan China, waarom zouden er dan geen concessies worden gedaan aan andere landen of misschien zelfs aan bedrijven.

Toezicht
Hoe dan ook: privacy blijft een gevoelig onderwerp voor Google. Planet heeft net een poll gelanceerd waarbij je kunt stemmen of je vindt dat Google in de gaten moet worden gehouden door instanties als de OPTA of de Europese Commissie. Op dit moment zijn de meningen verdeeld.
Nog afgezien van de vraag of het wenselijk is, is het is ook de vraag of het wel praktisch haalbaar is. Stel je voor dat alle landen een aparte commissie zouden hebben om zoekdiensten te controleren. Als er al toezicht zou komen, dan zou dat waarschijnlijk in een mondiale commissie moeten plaatsvinden. Het lijkt me nu onwaarschijnlijk dat die er (snel) gaat komen, maar de toekomst zal het uitwijzen.

Privacy is en blijft een principe van vertrouwen. En iedereen moet voor zichzelf bepalen of hij vertrouwen heeft in partijen als Google, Yahoo en Microsoft.

Na dit artikel volgt morgen het vierde en tevens laatste artikel in de reeks: 'Wat je altijd al hebt weten over Google'. Het gaat in op de toekomst van search. Als je John Battelle mag geloven is 'the sky the limit'!

Als je meer wilt lezen, raad ik je het boek 'The Search. How Google and Its Rivals Rewrote the Rules of Business and Transformed Our Culture' van John Battelle van harte aan. Ook zijn weblog is de moeite waard.