Is de foto van de verdronken Aylan schokkend genoeg om de impasse te doorbreken?

Keihard klinkt hij door, de stem van Aylan Kurbani. Zonder iets te zeggen zet hij het politieke en maatschappelijke debat even op pauze en zijn alle ogen gericht op zijn levenloze lichaampje. Aylan spoelde aan op het strand van de Turkse badplaats Bodrum, het ongekend tragische tafereel staat in bijna alle kranten. En terecht!

Vuurwerk

Vaak hebben we beelden nodig om ons werkelijk met een probleem te kunnen identificeren. De hoeveelheid beelden maakt niet uit, het gaat om het juiste beeld. De juiste foto kan het vonkje zijn waarmee een al tijden groeiende kruitvoorraad tot ontploffing wordt gebracht en het betreffende onderwerp ons ineens naar de keel grijpt. Het gaat niet alleen om wat we zien, ook de timing is belangrijk. Als beide ingrediënten perfect zijn ontstaat er vuurwerk.

Impasse doorbreken

In het geval van Aylan ontstaat er geen vuurwerk maar eerder dynamiet. Is het voldoende om de impasse waarin het Europese immigratiebeleid zich bevindt te doorbreken? Laten we het hopen. Laten we hopen dat zijn offer mensen in beweging brengt en dat de foto van zijn hulpeloze lichaam daadwerkelijk meer zegt dan de duizend woorden die er tot nu toe over zijn gezegd. Laten we hopen dat we in staat zijn tot een oplossing te komen. Laten we hopen.

Verharding

Deze situatie laat ons echter ook op een pijnlijke manier in de spiegel kijken. Aylan is niet de eerste vluchteling die kansloos verdrinkt. Letterlijk duizenden gingen hem voor. Ook hiervan zagen wij verschrikkelijke beelden en ook die beelden grepen ons naar de keel. Maar zoals bij alles begonnen wij te wennen aan het leed en accepteerden we het als een nieuwe werkelijkheid. Totdat we werden geconfronteerd met een nieuwe foto, die weer net iets verschrikkelijker was dan de voorgaande en even stonden wij weer stil om vervolgens weer door te lopen. Hoe lang staan we stil bij Aylan? Hoe lang is zijn vuurwerk zichtbaar?

Het lijkt wel of we iedere keer een nieuwe prikkel nodig hebben, een nieuwe stimulans die ons aan het denken zet. Iedere foto moet schokkender zijn dan de vorige, anders geen vuurwerk. Maar hoeveel schokkender kan een foto nog worden?

Ruben Sax, Burson-Marsteller