Door Carol Rock
'Die bosbranden hebben niks met klimaatverandering te maken. Ze hadden in Californië gewoon die bladeren moeten opruimen!'
- 'Nee, die bosbranden worden veroorzaakt door ons intens verbruik van fossiele brandstoffen'.
'Dus jij wilt beweren dat die branden ontstaan, omdat wij te veel autorijden? Haha, jij moet echt minder CNN Fake News kijken!'
Met stijgende verbazing lees ik hoe de discussie tussen een Democraat en een fanatieke Trump-aanhanger zich al dagen voortzet onder mijn Facebookpost. De ‘Liberal’ haalt allerlei wetenschappelijk onderbouwde artikelen aan. De Republikein smijt digitaal terug met artikelen die de aangedragen feiten moeten weerleggen. Het is weer verkiezingstijd in Amerika, een land dat momenteel nog meer verdeeld lijkt dan tijdens de Civil World War.
Alternative Facts
Als ik de reacties online en op televisie vanuit kamp Trump en kamp Biden op het dagelijks nieuws tot me neem, bekruipt mij het ongemakkelijke gevoel dat we letterlijk zijn terechtgekomen in een wereld van Alternative Facts. De moord op George Floyd wordt door de meeste Republikeinen weggehoond met 'het was een boef, eigen schuld. Black on black crimes eisen veel meer slachtoffers'. Na het horen van de Bob Woodward tapes, wordt Trump niks verweten. Woodward daarentegen had mensenlevens kunnen redden als hij die tapes niet zo lang had achtergehouden.
Mondkapje
Tijdens Trump-rally’s staan duizenden uitgelaten Trump-fans joelend dicht op elkaar, veelal zonder mondkapje. Confronterende video’s en cijfers over politiegeweld en zwart-racisme, wetenschappelijk onderbouwde argumenten vóór het dragen van een mondkapje, het maakt niet uit, alles lijkt aan dovemansoren gericht. Impeachment, seksschandalen, alles onthullende boeken van familie en oud-medewerkers, The Donald blijft fier overeind staan, dankzij zijn trouwe achterban en alternatieve feiten die zij gretig met elkaar delen op social media.
The Social Dilemma
Toen ik de Netflix documentaire The Social Dilemma bekeek, werd mijn vermoeden over die alternatieve werkelijkheid alleen maar bevestigd. Als gebruiker van social media bouwen we dankzij elke like, elke share, elke minuut die we naar een bepaalde video kijken, aan een steeds verfijnder algoritme. En zo creëren we onbewust een op maat gemaakte wereld van alternative facts.
Als je aandachtig naar die vlog over corona als een complot, bedacht door de Democraten, die met geweld en plunderingen de macht weer terug willen pakken, hebt zitten kijken, dan weet YouTube nog wel een paar andere video’s die je vast ook heel leuk zult vinden. Maar voor wie regelmatig de zoektermen COVID-19, vleermuizen in een laboratorium en Aerosolen heeft ingevoerd, blijven dergelijke complotvideo’s waarschijnlijk juist heel goed verborgen. En zo blijft iedereen veilig surfen binnen zijn eigen werkelijkheid.
Tegenwoordig ben ik me meer dan ooit bewust van alles wat ik like, of lees en hoe ik zodoende mijn werkelijkheid creëer. Dus Google en Fact-check net iets vaker dan normaal. En ineens is daar een mailtje van een kennis, van wie ik dacht dat wij gelijkgezind waren. Algauw blijkt dat ook zij is opgezogen in de wereld van complottheorieën. Met een link naar een video, hoopt ze ook mij te overtuigen. Snel sluit ik mijn mailbox. Vanavond lees ik maar weer eens een boek.
Carol Rock is journalist, spreker en America Watcher en woont in San Francisco.
