Aan de slag met een socialemediacode? Vind niet zelf het wiel uit!

Gedragscodes zijn 'trending topic' in ons vakgebied
Sinds januari van dit jaar berichtte CommunicatieOnline meerdere keren over gedragscodes voor sociale media. Zelf schreef ik onder meer over de gedragscode voor rijksambtenaren, samen te vatten als: "Wees een goed ambtenaar". Jan-Jelle van Hasselt schreef over de "Colaregels voor sociale media". En de redactie van deze site haalde in maart een artikel uit het Financieele Dagblad aan, waarin gesteld werd dat Nederlandse werkgevers nog weinig gedragscodes hanteren.

Aantal codes inmiddels aardig gegroeid, bedrijven treden er ook mee naar buiten
Inmiddels is het aantal gedragscodes dat naar buiten is gebracht aardig opgelopen. De gedragscode van de rijksoverheid was een van de eersten (zie mijn artikel van juli), een paar dagen later gevolgd door het Social Media Protocol van het CNV.

Een van de mooiste Nederlandse voorbeelden is van TNT, dat de code superhelder vertaalde in #039;s and don'ts en stroomschema's om te beoordelen wanneer je hoe moet reageren">simpele do's and don'ts en stroomschema's om te beoordelen wanneer je hoe moet reageren.

Huib Koeleman maakte een interessante presentatie over gedragsregels, en koppelde daar - Huib zou Huib niet zijn - een model aan.

Waarom het wiel uitvinden? Gebruik voorbeelden van andere organisaties
Niet alleen in Nederland buigen steeds meer organisaties zich over socialemediacodes. Bij het schrijven van dit stukje kwam ik talloze voorbeelden tegen van organisaties in de Verenigde Staten, Australië, Canada, het Verenigd Koninkrijk en Spanje. En de grap is: als je die regels met elkaar vergelijkt, zie je dat de kernproblemen die de code moet tackelen totaal niet verschillen. Iedereen worstelt met dezelfde vragen: Wanneer wel reageren, wanneer niet? (Hoe) moeten mensen in hun vrije tijd rekening houden met hun identiteit als werknemer van een organisatie of onderneming? Welke dingen reguleer je wel, wat laat je vrij? Enzovoort, enzovoort. Dat constaterend, is mijn advies dan ook: ga niet zelf het wiel zitten uitvinden, maar gebruik voorbeelden van andere organisaties. Gebruik bijvoorbeeld de database met 154 voorbeelden van over de hele wereld, die de Amerikaan Chris Boudreaux verzamelde.

Zelf een socialemediacode opstellen: handige vragen
Natuurlijk verschilt jouw organisatie van alle andere. Dus mijn pleidooi is ook niet dat je moet knip-plakken. Er zijn absoluut vragen die je moet beantwoorden. De Australische socialemediastrateeg Laurel Papworth doet een handreiking:

Fundamentals of Social Media Policies

* is the policy collaborative – telling staff what they can and can’t do in their own time might require some discussion?
* Is the policy positive teaching engagement in a satisfying way between staff and customers or is it negative with a bunch of Thou Shalt Not Post Pictures on Facebook During Your LunchBreak? Tone IS important – is it fun to read, informative and everyday speech? Do you engage with your staff as you would with customers on a blog – authentic personal respectful voice?
* Is it truly public and does it serve the staff or the company. For example, if I trashtalk Widget company, a community member might point out I am a competitor and then send me to my own companies public guidelines. Yes, that does happen.
* Does the policy extend to contractors? Pilots who fly the senior people around, can’t trashtalk them on the pilots forum. The advertising agency can’t post up a viral video of how their ex customer is a dick because they didn’t get their pitch? (both have happened, I have the screenshots, heh)>
* Are the guidelines, now public, under creative commons so other companies can use them and help provide a fully informed educated ecosystem community?
* Look at all the different names for basically one document? o.O Email Policies becomes Social Media Policies, no?
* Check out how different industries – tech, education, military, government, art, public affairs – are prioritizing their guidelines. What is included, what is top of the list, how does it change?

Lees haar artikel, al was het alleen maar vanwege het hilarische voorbeeld van het Amerikaanse ministerie van Defensie, dat - geheel in lijn met de daar blijkbaar heersende denktrant - spreekt van 'enemy media'.

Dit artikel beoogt overigens allesbehalve volledig te zijn. Sterker nog, ik ben heel benieuwd naar jullie ervaringen. Deel ze alsjeblieft, via de reactiemogelijkheid hieronder! En als je zélf met een socialemediacode aan de slag gaat, verlies je dan niet in het regulerende karakter. Houd scherp voor ogen dat sociale media vooral leuk en nuttig zijn. Succes!