Het voelde verrassend goed om weer eens in een land te zijn waar de economie groeit. Niet van die weifelgroei waar wij mee leven, maar een kloeke 5 à 6 procent per jaar. Vietnam zindert van de ondernemingslust. Elke onderbenutte vierkante meter langs de weg is een bouwproject. Families drijven handeltjes op de stoep voor hun huis. Op elk voorbijrazend brommertje zit iemand met een missie. Een meisje van acht staat klanten in het fotowinkeltje van haar ouders in uitstekend Engels te woord. Je weet dat ze het beter gaat krijgen dan haar vader en moeder.
Nog steeds hangt overal de beeltenis van vadertje Ho Chi Minh. Maar in het straatbeeld duikt steeds vaker een blozende dubbelganger op: Colonel Sanders van Kentucky Fried Chicken. De brede allées van het voormalige Saigon worden omzoomd door propagandaborden van de Communistische Partij. Rode pioniertjes met geheven armen. Metershoge boeren, arbeiders, soldaten en ingenieurs, glimmend van partijliefde.
Maar tussen de hamers en sikkels door blinkt en knippert reclame voor banken, bier en smartphones. Vanaf het balkon van ons hotel in Ho Chi Minh City, het Continental uit 1880, dachten we uit te kijken op een ander ivoorkleurig monument uit de Frans-koloniale tijd. Het bleek een gloednieuwe shopping mall, opgetrokken in retro-stijl als huis voor Westerse luxemerken als Hermès en Gucci. Mondaine stadsbewoners noemen hun stad gewoon weer Saigon.
De Vietnamezen zijn de Nederlanders van Zuidoost-Azië. Hardwerkend, direct in de omgang, open naar de buitenwereld en handige handelaars. Politieke principes wijken gemakkelijk als het economisch beter uitkomt. Je voelt de polsslag van het kapitalisme hier heviger dan in Europa. In de boekwinkels een groot deel van het vloeroppervlak ingenomen door managementboeken. Wijsheden van Donald Trump en Warren Buffet, vertaald in het Vietnamees.
Toch kun je er niet omheen dat je op bezoek bent in een éénpartijstaat. Nergens zijn buitenlandse kranten te koop, zelfs niet op de vliegvelden. Wel is er een Vietnamese Cosmopolitan en een Vietnamese MTV. Dissidenten die opkomen voor democratie worden berecht en opgesloten vanwege 'anti-staat propaganda’. Wanneer komt het moment dat Vietnamezen niet alleen de nieuwste iPhone eisen maar ook het recht om te zeggen wat ze willen?
