Design. Creating 'Art I Facts'

Naar aanleiding van een recente Bootcamp Design Thinking georganiseerd door Rotterdam Partners in samenwerking met Michael Shanks van Stanford University werd ik opnieuw aan het denken gezet over wat Design eigenlijk is en kan betekenen voor de wereld.

Vandaar dit blog. 

Michael Shanks is een tot de verbeelding sprekende professional op het vlak van Design Thinking. Van origine archeoloog, 'everything has a history', doceert hij inmiddels ondermeer aan de d.school van Stanford University.

Design Thinking is een innovatietechniek ontwikkeld door het innovatiebedrijf IDEO. In Silicon Valley past 30% van de start-ups Design Thinking toe. Courses in Design Thinking op de d.school van Stanford University zijn razend populair onder studenten van zowel bedrijfskundige als technische opleidingen. Design Thinking legt een sterke nadruk op het betrekken van de gebruiker in het proces, het gebruik van prototyping om tussentijds te testen en een iteratief proces om continu te verbeteren. 

Ook Rotterdam Partners, waar ik in de Raad van Toezicht zit, is geïnteresseerd in het verder toepassen van Design Thinking in en voor Rotterdam als stad en als ontwerp. We hebben het dan over Urban Design, maar in bredere zin over hoe Design Thinking de stad zelf en alles en iedereen wat er onderdeel van is kan helpen zich verder succesvol, in samenhang, te ontwikkelen.

Zo was er bijvoorbeeld aandacht voor de Rotterdamse 'wijk in wording', genaamd  'ZOHO'. ZOHO is het Rotterdamse maakkwartier: een woon- en werkplek aan de rand van het centrum, op 5 minuten lopen van het Centraal Station, voor en door makers in design, kunst, cultuur, film, muziek, media, tech, food, architectuur en urban planning. Allen voorlopers in hun vakgebied die hun vakmanschap willen inzetten om zichzelf, ZOHO en de stad op een vernieuwende wijze te versterken. Aanpak van ZOHO was nodig. Want dit voormalige bedrijventerrein, ingeklemd tussen de Heer Bokelweg, Hofbogen, Teilingerstraat en Noordsingel, ook wel het Zomerhofkwartier genoemd, was een in zichzelf gekeerd gebied dat kampte met leegstand. In 2013 is besloten dat ZOHO gedurende 10 jaar wordt ontwikkeld via een geleidelijke vorm van stedelijke ontwikkeling; slow urbanism. De gebruikers van het gebied, bedrijven, organisaties, bewoners en zelfs bezoekers, kunnen invloed uitoefenen op die ontwikkeling. Doel is er samen voor te zorgen dat ZOHO een waardevol stuk stad wordt. Hoe dat moet en wat daar voor nodig is, staat niet vast. Het betekent openstaan voor kansen. Alles is mogelijk.

Design Thinking heeft in het algemeen van doen met het 'denken in mogelijkheden' of nog beter 'mogelijk maken'. Design is vormgeven. Aan dingen en aan de wereld. Zo riep Steve Jobs mensen op om zich toch vooral te verwonderen en laten inspireren door alles wat ze om zich heen zien en wat we de 'wereld' noemen en bovenal te beseffen dat: 'everything around you that we call life, was made up by people no smarter than you'. We zijn enerzijds een product van de wereld, maar anderzijds de wereld ook van ons. 'De Wereld' bestaat dus niet, zoals Markus Gabriel aantoont in zijn waanzinnig interessante lezing op TedxMunchen. Tegelijkertijd toont hij trouwens aan dat eenhoorns wel bestaan, net als heksen.

Design kan worden gedefinieerd als 'Creating Artifacts'. Waarbij ik om de essentiele dimensies van design goed te begrijpen het woord Artifacts uit elkaar zou willen trekken: Art I Facts. Laat ik beginnen met het laatste deel: 'Facts'. Design geeft vorm aan dingen die een functie vervullen. Design kent een bedoeling. Feit is dat je op een stoel kan zitten, dat Apple producten gemakkelijk in het gebruik zijn en Volvo auto's veilig.

Vervolgens dient design de mens en komt design voort uit een mens, de designer: er is dus sprake van een 'I' in design. Bij Ideo spreekt men zodoende ook wel van Human Centered Design. En meer letterlijk wordt wel eens gesteld dat de 'i' in alle Apple producten, zoals iMac, iPod en iPhone, is terug te leiden naar Jonathan Ive, senior vice president of Design.

Tenslotte is design ook scheppend, kunstzinnig, esthetisch, artistiek: 'Art'. Design kan de wereld letterlijk en figuurlijk mooier maken. Een mooie opgave aldus TBWA's Lee Clow in Campaign, waar hij aandacht vraagt voor zijn laatste creatie, de campagne voor Conservation International, waarbij Moeder Natuur een stem krijgt en ons toespreekt.

Het lijkt me hoog tijd voor alle mensen en merken To Brand for Better en gebruik te maken van The Power of Purpose om betere dingen, steden en een betere wereld te ontwerpen. 

Aan de slag.