Brussel wil weer wat doen aan overgewicht

Gevolg: veel mensen beseffen niet dat ze te veel vet, suiker en zout binnenkrijgen. Bijna de helft van de Europeanen is inmiddels te zwaar. Samen hebben Europeanen minstens anderhalf miljard kilo overgewicht, bleek eerder uit onderzoek.
Brussel wil daar wat aan doen. ‘Niet dat we slechte voeding willen verbannen’, zegt directeur-generaal Robert Madelin van het departement Gezondheid van de Europese Commissie. ‘Wel hebben we een voorstel ingediend voor duidelijker informatie aan de consumenten.’Elke verpakking of fles moet op de voorkant in grote letters meldden hoeveel vet, suiker en zout erin zit. Dat mag worden uitgedrukt in procenten van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH).

Enkele bedrijven hebben het systeem al ingevoerd, vooruitlopend op een besluit van het Europarlement en de EU-landen dit voorjaar. ‘Ik denk dat we de oorlog tegen obesitas aan het winnen zijn’, zegt Madelin tegen het ANP. ‘Zoveel bedrijven zijn er mee bezig. We zien nog geen doorslaggevend effect, maar het begin is er.’
Een zak Lay's-chips bijvoorbeeld meldt keurig op de voorkant enkele cijfers, zoals dat een portie chips van 25 gram uitkomt op 12 procent van de dagelijkse hoeveelheid vet.
Maar welke chips-eter weegt tevoren zo'n portie af? ‘En wat zegt nu 10 of 20 procent van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vet? Veel mensen weten niet of het veel of weinig is’, zegt Europarlementslid Dorette Corbey (PvdA), die het voorstel volgt namens de 215 socialisten in het parlement.

Corbey wil kleuren om de consumenten te begeleiden bij de voedingsinformatie. ‘Bijvoorbeeld met rood, oranje of groen. Die duiden dan op veel, normaal of weinig ongezonde stoffen in het pak.’
De meeste grote voedingsfabrikanten willen niet zo ver gaan om advieskleuren te gebruiken. Wel zijn de fabrikanten bereid tot het vermelden van percentages, maar dan liever op de achterkant van de verpakking.

Dick Toet, vicepresident voeding van Unilever, dat al veel suiker, zout en vet heeft verminderd of vervangen in de producten: ‘Rood betekent: niet doen. Wij vinden dat zoiets niet geassocieerd mag worden met voeding. Sommige dingen waar we al eeuwen van genieten zouden dan 'rood' worden. Consumenten aanvaarden niet dat 60 procent van het eten plots 'slecht' is: ze gaan die kleuraanduidingen negeren’.
De Europese winkeliersorganisatie EuroCommerce verwacht ook dat de advieskleuren niet werken. Een woordvoerster: ‘Een consument die een winkel binnenstapt om ijs te kopen, gaat heus niet plots appels kopen’.

Maar Willemien Bax van de Europese Consumentenbond vindt de percentages op de verpakking niet genoeg. Mensen hebben geen tijd om de verwarrende kleine letters te lezen, zegt ze. ‘Ons onderzoek toonde dat sommige mensen de percentages verkeerd begrijpen. Ze gingen meer suiker, zout en vet eten: ze dachten dat ze minstens 100 procent moesten eten van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid’, zegt Bax, die plaatsvervangend directeur-generaal is van de Europese Consumentenbond BEUC. ‘We moeten de hele dag al zoveel keuzes maken. Wij zijn dus erg voor direct duidelijke advieskleuren op de verpakking.’

Voedingsbedrijf Unilever vreest ondertussen dat het bedrijfsleven de zondebok dreigt te worden voor zo ongeveer elke dikke Europeaan. Toet van Unilever vindt dat de Europese Commissie meer moet doen aan de echte oorzaken van overgewicht, zoals te weinig beweging. Zo zou de overheid meer speelpleintjes moeten aanleggen. En werknemers zouden vaker moeten fietsen naar hun werk.