Het recht om te weten: niet als het aan Europa ligt

Censuur is beperking van de vrijheid van meningsuiting en open communicatie an sich. Natuurlijk kunnen we een hele discussie houden over het belang van vrijheid van meningsuiting en de grenzen van die vrijheid. In het geval van Google en de verwijderde berichten gaat de berichtgeving over feiten uit het verleden die niet meer worden getoond via de meest gebruikte zoekmachine. Het bericht betrof een scheidsrechter die is geschorst vanwege een leugen over een strafschop. Dat is een feit en het verbergen van dit feit is censuur.

Perspectieven in het debat

Het is logisch dat Google de gebeten hond is, aangezien de zoekmachinegigant de censuur toepast. Dat het bedrijf slechts een gerechtelijke beslissing uitvoert, wordt hierbij vergeten. Waar we vraagtekens bij moeten zetten is niet het gedrag van Google, maar de politici en juristen die ons internet vormen en ingrijpen om de burger zogenaamd te beschermen. Waarbij ze zich, zoals in mijn één na laatste blog geschreven, vooral richten op de gevaren, zonder daarbij de kansen of voordelen mee te nemen.

Het probleem met de discussies en de wetgeving die daaruit volgt, is dat alle partijen vanuit hun eigen perspectief deelnemen aan het gesprek. Heel kort gezegd willen bedrijven ontwikkelingen rondom internet (en het verzamelen van data) inzetten om meer omzet te generen. Politici redeneren vanuit het idee dat data macht is en opereren vanuit die modus.

Consumenten zijn vooral bang: de ontwikkelingen rondom internet en data zijn voor professionals al bijna niet bij te houden, dus laat staan voor de gemiddelde burger. Dit perspectief wordt onder andere gevormd door de manier waarop politici en de media over data discussiëren. En dit is niet constructief. Er wordt tegenwoordig veel over data geschreven en de stukken zijn steeds informatiever, maar door leken te laten schrijven of praten over complexe onderwerpen is tricky.

EPD

Ik herinner me levendig de discussie over het elektronisch patiëntendossier tussen de voorzitter van de patiëntenvereniging en Alexander Klöpping tijdens DWDD. Ze schuilden zich allebei achter de uitspraak 'maar de beveiligingsexpert die ik gesproken heb, zegt dit!'. Leuk toneelspel, daar niet van, maar waarom laten ze niet een beveiligingsexpert aan het woord, die goed kan uitleggen wat de voors en tegens zijn, in plaats van twee schijnexperts die zich beroepen op woorden van derden?

De mogelijkheid om zich te informeren, staat aan de basis van een democratie en censuur staat daar wat mij betreft haaks op. Dat geldt over alle discussies waar de burger zijn mening moet kunnen vormen en op basis waarvan hij, laten we zeggen, zijn stem kan laten gelden. Alle informatie wordt gedeeld opdat de burger op basis van zijn kennis een gewogen beslissing kan maken. Hoe kan het dan zijn dat juist wordt besloten om het verbergen van informatie toe te staan?

Het is frappant dat het Europese Hof heeft besloten om de mogelijkheid van burgers om zich te informeren in te perken. Zeker als je bedenkt dat momenteel vooral relatief onafhankelijke bronnen (let op: relatief onafhankelijk, als het kwalitatieve journalistieke websites betreft) juist geblokkeerd worden. Subjectieve bronnen, zoals wikipedia en blogs, blijven wel geïndexeerd. Een discussie voeren of een beslissing maken op basis van feiten wordt ons steeds moeilijker gemaakt.

Internet of the people

Zoals internet of the people het betaamt, gaat het niet ongemerkt aan de gebruikers voorbij. Juist het verwijderen van de informatie legt de nadruk op de feiten die gecensureerd zijn. Er gaan ook geruchten dat Google op deze manier de uitspraak van het Europese Hof aan de kaak wil stellen. In officiële berichten wordt dit natuurlijk stellig ontkend: het draait volgens de ceo om de balans tussen het recht om te weten en het recht om vergeten te worden. Google probeert door het verwijderen van de berichten de balans terug te brengen.

Het internet wordt er niet betrouwbaarder op. Het maakt de Europese rechterlijke macht er niet betrouwbaarder op. Europa wordt er niet betrouwbaarder op. Privacy is geen eenduidig onderwerp en zelfs als je middenin de ontwikkelingen zit, is het lastig om het overzicht te houden, maar als rechterlijke machten zich op basis van minimale informatie en een verouderde wet een beslissing maken, waar ligt dan de grens? Nu draait het nog om een scheidsrechter en zijn leugen over een strafschop. Wat moet Google allemaal vergeten voordat Europa inziet dat dit niet de manier is om een politiek spel te voeren?