‘Wilders is een stuk dommer dan Goebbels’

Geert Wilders heeft met zijn minder-Marrokkanen-oproep een nieuwe grens overschreden. De PVV-voorman en zijn kompaan Bosma kennende, is dat welbewust gebeurd, waarschijnlijk om een reactie uit te lokken. Dat werpt de vraag op: Hoe kunnen politieke partijen hier het beste op de actie van Wilders reageren: doodzwijgen of aanklagen?

‘Een cordon sanitaire is een hard maar effectief middel’

Doodzwijgen is praktisch onhaalbaar en moreel geen optie, stelt Piet Hein Coebergh,lector PR & Social Media Hogeschool Leiden en partner bij Coebergh Communicatie & PR. Dan blijft de schande immers onweersproken. Coebergh: ‘Juridisch aanklagen legt het probleem ten onrechte bij de rechter, terwijl het hier primair om een politiek en moreel probleem gaat waar juist politici over moeten oordelen. Een Kamerdebat lijkt een beloning voor de PVV omdat het die partij een soort status en slachtofferschap geeft, maar scherpe veroordelingen zijn evengoed noodzakelijk, ook in de Kamer. Een cordon sanitaire is een hard maar effectief middel om een politieke stroming onschadelijk te maken - het heeft in ieder geval gewerkt met het Vlaams Blok. Mij lijkt dat elke weldenkende politieke partij nu formeel iedere vorm van samenwerking met de PVV tot het absolute minimum moet beperken, in ieder geval zolang die partij onder deze leiding staat. De idee is dat zodra een politicus minder te zeggen heeft er vanzelf minder wordt geluisterd.’

‘Wilders is een stuk dommer dan Goebbels’

Charles Huijskens, voormalig politiek verslaggever bij de Telegraaf en het NOS-Journaal,  en oprichter van adviesbureau HuijskensBickerton, vindt dat Wilders zowel doodgezwegen als aangeklaagd moet worden. ‘En de juiste vergelijking is belangrijk. Wilders is geen Goebbels. Wilders is Mussert. Goebbels heeft nooit in een speech gevraagd: “Wilt u minder Joden?” Daar was hij namelijk te slim voor. Wilders is een stuk dommer. Je denkt toch niet dat Pim Fortuyn iets met hem te maken had willen hebben?’

‘Ik hoop op een massaal morele veroordeling’

Ik vrees dat het "probleem WIlders" niet zo simpel te bestrijden valt met een doodzwijgen of aanklagen, zegt Jos Govaart, oprichter en directeur van Coopr: ‘Doodzwijgen lijkt een beetje op de strategie die Rutte gevoerd heeft: laten we niet teveel aandacht aan Wilders geven. Je kan niet echt zeggen dat dat gewerkt heeft. Aanpakken. Tsja. Herinneren we ons de kruistocht van Gerard Spong nog? Dat leverde uiteindelijk niets op, behalve een hoop publiciteit voor Wilders. Mijn idee zou zijn om op de achtergrond te zorgen voor een waterdichte aanklacht. Maar is dat in de tijd dat werkelijk álles uitlekt te doen? Waarschijnlijk niet. Waar ik op hoop is dat er wel een massaal morele veroordeling komt, vanuit de politiek maar ook daarbuiten. De column van Pieter Klein van RTL Nieuws was daarvoor een mooi startschot.  Het meest treurige vind ik nog dat het gedrag van Wilders ook internationaal in de pers komt. Daar hoort een stevige veroordeling bij.’

‘Wilders heeft dit zo geregisseerd. Dat maakt het allemaal nog erger’

Hanneke Verburg, directeur Winkelman & Van Hessen, voelt zich als mens geraakt door de woorden van Wilders:  ‘Vorig jaar ben ik naar Marokko op yoga vakantie geweest op uitnodiging van mijn collega. Met 10 vrouwen waarvan het merendeel van Marokaanse afkomst  was heb ik een bijzondere mooie ervaring gehad. Ik heb een paar hele leuke vriendinnen aan over gehouden. De vraag van Wilders aan zijn achterban na de verkiezingsuitslag vond ik daarom des te stuitender. Het raakt mij vanwege de vriendschap met deze vrouwen.  Vanuit mijn vak kan ik zijn strategie wel doorzien. Het was zeker geen slip of the tongue of in de euforie spontaan geroepen. Wilders heeft dit zo geregisseerd. Dat maakt het allemaal nog erger.  De vraag hoe politici met Wilders moeten omgaan: doodzwijgen of aanklagen? Ik zou zeggen doe vooral je werk. Ga met hem het debat aan. Vraag naar zijn argumenten? Hoe onderbouwt hij zijn opmerkingen. Wilders glijdt steeds meer af naar geroeptoeter vol populisme. Gedegen politici kunnen hem met gemak aan. Maar dan moeten ze dat wel doen!’

´Doodzwijgen? Never. Een schepje erbij graag in het publieke debat'

Ronald van der Aart, RepMen

Stel, dat dit alles niet in de vaderlandse politiek gebeurt, maar in het bedrijfsleven, vergelijkt Ronald van der Aart. 'Stel dat supermarktketen Jumbo iets controversieels roept over plofkippen en Albert Heijn wordt gevraagd daarop te reageren. Dan zou Albert Heijn kalmte bewaren, haar eigen standpunt verwoorden en zeker niet reageren op het standpunt van een concurrent. Als marktleider laat je je immers niet challengen; je hebt als opinieleider simpelweg een eigen mening, een eigen beleid en neemt vooral zelf initiatief. In de politiek werkt dat volstrekt anders, blijkt telkens. Wilders (over)schreeuwt opnieuw en heel Nederland veroordeelt dit sinds deze week. Andere partijen, media en kerk. Marokkaanse Nederlanders en Nederlandse Nederlanders. Offline en online. Met inhoudelijke argumenten, met emotie, met humor. Serieus geschrokken en laatdunkend. Brede maatschappelijke eensgezindheid. Eindelijk, zeg ik blij verrast. Ik zou pas echt ongerust zijn als dat nu niet het geval was. Dus doodzwijgen? In dit geval, never! Een schepje erbij graag in het publieke debat. Dit is het moment ...'