It takes two to tango. De songtekst echoode in mijn hoofd tijdens de drukbezochte 3D communicatiedag in Apeldoorn. De decentralisaties behoren tot de grootste uit onze geschiedenis en betekenen voor gemeenten een aardverschuiving wat taken en uitvoeringscapaciteit betreft: de uitvoering van AWBZ/WMO, Jeugdhulp en Participatiewet komen allemaal op hun bordje te liggen. Als onderdeel van een grote bezuinigingsoperatie en vanuit de gedachte dat de zorg anders georganiseerd beter kan worden. Eén gezin, één plan, één regisseur, zelfredzaamheid en eigen kracht, met geloof in de participatiemaatschappij - het jargon en de bestuurs-mantra's vliegen om je oren.
Maar de snelheid van de operatie is moordend in de ogen van velen: op 1 januari 2015 moet alles geregeld zijn om de overgang te laten plaatsvinden. Dat terwijl nog geeneens alle wetgeving helemaal door de besluitvormingsmolen heen is. Een aantal gemeenten experimenteert al met teams in de wijk: vooruitgeschoven posten dichtbij de zorgzoeker, maar er zijn ook gemeenten die nog naarstig op zoek zijn naar de juiste uitvoeringsaanpak.
Ondertussen tikt de klok, en moeten volgens de juridische regels 'overdrachtsacties' plaatsvinden. Bijvoorbeeld het op de hoogte stellen van clienten van de wijziging in regelingen. En dan kan het gebeuren dat bij het ministerie de printers stapels brieven uitspugen die de komende weken overal in het land op de deurmat terecht komen. "De compensatieregeling eigen risico komt te vervallen. Of en hoe er een andere regeling voor in de plaats komt hangt van uw gemeente af." Een brief met zo'n strekking roept nogal wat vragen op, maar de gemeenten kunnen die vragen nog niet concreet beantwoorden, want daarvoor moet het concrete uitvoeringsbeleid eerst bepaald zijn. En in het gros van de gemeenten is dat pas het geval vlak vor de deadline van 1 november. In de tussentijd kan er weinig concreets gezegd worden tegen de ongeruste ontvangers van de brief. Vanwege de wettelijke termijnen moet de Rijksoverheid wel, maar kan het toch niet wat later, dat bespaart veel gedoe en ons heel veel gefrustreerde telefoontjes, was een veelgehoorde verzuchting bij de gemeenteambtenaren op het congres.
En zo waren er veel vragen over of en hoe er nu vanuit de rijksoverheid communicatie-acties zijn gepland. Iets waar de soms zich duidelijk daarover ongemakkelijk voelende rijksambtenaren nog geen antwoord op konden geven. Want tsja, nog niet alle wetgeving is door de Eerste Kamer.....
Guido Rijnja had daar een mooie uitspraak over: "Doe meer met ongeveer". In plaats van een vacuum in communicatie te laten vallen, is het beter om wat je wel weet al te delen. En gaandeweg steeds vollediger en exacter te zijn.
Opvallend ook was hoe sommige gemeenten zich wel heel erg afhankelijk stelden van de Rijksoverheid: we willen kernboodschappen, bouwstenen en toolkits! Ik denk dan: is het niet juist de essentie van de decentralisaties dat de gemeenten hun rol moeten pakken en zelf een eigen verhaal moeten ontwikkelen?
Hoe dan ook: het wordt buitengewoon spannend hoe de decentralisaties inhoudelijk en communicatief zich gaan ontwikkelen. Bijeenkomsten als deze, waarin kennis en best practices worden uitgewisseld zijn van groot belang om het collectief voor uit brengen. En wat dat betreft was de dag geslaagd, ondanks het gegeven dat er nog wel heel wat tango-lessen nodig zijn voor zowel de rijksoverheid als de gemeenten.
Plaats als eerste een reactie
Ook een reactie plaatsen? Word lid van Adformatie!