Door Katja Kreukels, journalist - In de rubriek Hallo Hier interviewde ik de afgelopen twee jaar buitenlandse communicatieprofessionals die in Nederland werken. Ik vroeg ze niet alleen naar de inhoud van hun werk, maar ook hoe het is om in Nederland te werken en te leven? Hieronder de leukste en meest opvallende uitkomsten.
Wij-gevoel en draagvlak
amenwerken met Nederlanders wordt door de meeste buitenlandse communicatieprofessionals, die deelnamen aan deze rubriek, als plezierig ervaren. Nederlanders zijn ondernemend, goed georganiseerd en hebben een sociale antenne. Ze zijn gericht op onderlinge relaties en de kwaliteit van leven, zijn vaak terugkerende typeringen.
'Nederlandse communicatieprofessionals proberen werknemers bij de organisatie te betrekken en een wij-gevoel te creëren', vertelt de Duitse Assia Sand, communicatieadviseur bij netbeheerder TenneT. Ze deed promotieonderzoek naar de interne communicatie van een Duits en Nederlands politieteam in de Euregio Rijn-Waal.
De Duitse Kirstin Simons, oud-hoofd communicatie bij AkzoNobel, onderstreept het belang van dat wij-gevoel. De gemeenschappelijke besluitvorming waar Nederlanders aan hechten, vergroot de draagkracht, vertelt ze. 'Dat heb ik zelf ook geleerd. Niet in mijn eentje voor de troepen uitlopen, resultaatgericht als ik ben, maar mijn team daarin meenemen en een antenne hebben voor hun emoties.'
Sparren om te sparren
Maar die zogenaamde overlegcultuur, die daarmee gepaard gaat, is niet voor elke buitenlandse werknemer vanzelfsprekend. “Overleggen” is echt een Nederlands woord, legt Sand uit. Ze probeerde het naar het Duits te vertalen, maar dat lukte niet.
Sand: 'Dat je met elkaar gaat sparren zonder tot een afspraak te komen en dat als er een afspraak komt, die weer kan worden teruggedraaid, wordt als typisch Nederlands gezien. Nederlanders zien dat als een investering in de relatie. Duitsers vinden dat soms zonde van de tijd en zijn meer op actie en resultaten gericht.'
Het woord visie te ambitieus
Dat geldt niet alleen voor Duitsers. De Engelse verandermanager Naomi Russel van het bureau Wonderbird moest ook erg wennen aan ‘de consensuscultuur’ toen ze de Nederlandse kunstwereld instapte.
'Ik begreep niet wat overleggen was. Ik kende alleen vergaderingen om besluiten te nemen. Niet om meningen uit te wisselen' aldus Russel. 'Die consensuscultuur maakt het proces traag en die tijd is er niet meer. Veranderingen gaan razendsnel. Daar móet je op reageren.'
Ook moest Russel wennen aan de doe-maar-normaal-mentaliteit. 'Het woord visie werd vaak als te ambitieus gezien. Dan leg ik uit dat het er niet om gaat de grootste te worden. Het gaat om originaliteit. Hoe onderscheid je jezelf? En hoe draag je dat uit?”
Gebrek aan hiërarchie
De Engelse Steve Heywood, deputy general manager van het internationale communicatieadviesbureau Edelman noemt het Nederlandse gebrek aan hiërarchie opvallend. “Bij complexe zaken vind ik die open en directe benadering die Nederlanders hebben heel goed. Mensen zijn kritisch en betrokken. Maar bij een wat simpelere zaak ben ik meer voor de snelle hiërarchische oplossing. Dan is al dat onderzoek en gediscussieer niet nodig.”
Waar de buitenlandse communicatieprofessionals minder aan moesten wennen, is het leven in Nederland. Korte woon-werkafstanden, betaalbare woningen en veel vrije tijd, werden als grote pluspunten genoemd.
Zeker in vergelijking met Londen, is de kwaliteit van leven hier een stuk hoger, aldus Steve Heywood: 'In Amsterdam hou ik meer leven over. Als ik bijvoorbeeld van een werkoverleg in Berlijn terugvlieg, land ik met KLM om 18 uur en kan ik om 19 uur bij een vriend gaan eten. Dat was vanaf Heathtrow niet mogelijk. Dan zat ik vast in de file en was al blij als ik de laatste metro haalde.'
Work-time, me-time en house-time
De Canadese pitch trainer en digitaal communicatiestrateeg Michael Koenka (bureau MDK//Amsterdam) waardeert het onderscheid tussen “work-time, me-time en house-time”, zoals hij dat zelf noemt. Volgens hem is dat uniek in Europa.
Koenka: 'Er is respect voor elkaars individuele vrijheid. Ik denk dat dat bijdraagt aan een innovatievere manier van denken. Stel dat je zoals veel mensen in Noord-Amerika van acht uur ’s ochtends tot tien uur ’s avonds werkt. Je eet crappy food achter je laptop, gaat naar bed en dan weer verder buffelen. Daar word je geen beter mens van. Het maakt je gespannen en boos.'
Nederlanders werken slimmer, vindt Koenka, hebben meer vrije ruimte om te denken en creatief te zijn. 'Ik hou van de liefde voor het leven die mensen hier hebben. Heel verkwikkend!'
Overwerken en adrenaline
Er is kortom niks mis met de van negen-tot-vijf-mentaliteit. Ook al moest Koenka daar in het begin als fervent overwerker wel aan wennen. Suzanne Ong uit Singapore en Global Public Relations Senior Manager bij SES vindt de woon-werk-balans in Nederland ook goed.
Ong: 'Nederland is niet zo vibrerend en kosmopolitisch als Singapore waar de tijd nooit stil staat. Om twaalf uur ’s nachts kun je daar nog boodschappen doen. Het gevolg daarvan is dat mensen steeds maar werken. In Nederland is die balans beter. Ik ben mezelf nog steeds aan het leren om terug te schakelen na een dag werken. Ik zit altijd vol adrenaline.'
De cultuur is conservatief
De Duitser Fabian Hühne (28), press officer bij Fairphone, constateerde als enige een interessante paradox. Hij vindt het fascinerend dat Nederlanders enerzijds heel open en nieuwsgierig zijn en tegelijkertijd de cultuur conservatief is.
Hühne: 'Verandering is goed, maar wel in hele kleine stapjes. Het is oké om homo te zijn, maar ga dan alsjeblieft trouwen. Je kan wiet in een winkel kopen, maar je mag het alleen op speciaal daarvoor aangewezen plekken roken.'
Niet één cultureel stereotype
Hoe boeiend praten over cultuurverschillen ook kan zijn, het kan natuurlijk leiden tot stereotyperingen, benadrukt de Italiaanse Fabiana Scarazzato, communicatie en event-manager bij Europol.
Ze vertelt dat ze liever naar mensen als persoon kijkt en ze niet reduceert tot één cultureel stereotype. 'Ik ontmoet ook hele verschillende Nederlandse mensen en kan niet zeggen wat typisch Nederlands is. Ik voel me zelf ook meer Europeaan dan Italiaan.'
Katja Kreukels is zelfstandig journalist
Foto: Jean Cliclac,123RF
