Gemeentemuseum Den Haag neemt afscheid van zijn ‘stoffige’ naam en gaat vanaf het najaar van 2019 verder onder de naam Kunstmuseum Den Haag. Dat maakte het vanochtend bekend. De nieuwe naam moet duidelijk maken waar het museum voor staat. ‘Voor moderne, hedendaagse en toegepaste kunst in Den Haag.’
De afgelopen jaren liet het museum onderzoek doen naar de naamsbekendheid, die erg laag bleek, zegt directeur Benno Tempel: ‘Veel ondervraagden hadden geen beeld van wat we doen. Het wat stoffige en regionale karakter van de huidige naam wordt niet geassocieerd met onze internationale collectie waarmee wij jaarlijks in binnen- en buitenland zo’n 35 tentoonstellingen maken.’
Dat de huidige naam met zijn ‘g’ in het buitenland nauwelijks is uit te spreken draagt ook niet bij aan de gewenste uitstraling, vindt Tempel. Kunstmuseum Den Haag blijkt volgens hem wel ‘het juiste gevoel en associaties op te roepen, ook in het buitenland.’ Tempel stelt dat het woord kunst op zijn Nederlands wordt gebruikt en internationaal niet door ‘art’ wordt vervangen. Het woord kunst is internationaal zo bekend dat iedereen het wel begrijpt.
De eerste reacties op sociale media op de naamwijziging waren echter weinig positief. Op Twitter heerste vooral onbegrip.
Maar wat vinden de deskundigen van de nieuwe naam van het museum? We vroegen de Haagse Leontine Smith van Smith Communicatie, Paul Stamsnijder van de Reputatiegroep, en Hans Prummel van De Naamafdeling naar hun mening.
Hans Prummel: 'Gekozen oplossing is halfbakken'
Om met de laatste te beginnen. Hans Prummel wordt niet bijster enthousiast van de keuze voor Kunstmuseum Den Haag. Hoewel hij het uitspraakprobleem begrijpt, vraagt Prummel zich af welke problemen het hiermee denkt op te lossen.
‘De naamsbekendheid van 'Gemeentemuseum' zou laag liggen. Om die te vergroten, daar hoef je de naam niet voor te veranderen. Daar zijn andere manieren voor; je kunt ook een campagne voeren.’ Ook is Prummel niet te spreken over de uitspraak van museumdirecteur Tempel dat er is gekozen voor een Nederlandse naam omdat 'we het gevoel hebben dat het woord kunst internationaal zo is ingebed dat iedereen het eigenlijk wel begrijpt'.
Prummel: ‘Het museum heeft hier blijkbaar geen onderzoek naar gedaan, maar gaat op het gevoel af. Dat is prima bij het kijken naar kunst, maar niet bij een rebranding. Het resultaat is een naar een pleonasme neigende naam waarvan niet vaststaat hoe het internationale publiek hier naar kijkt. Conclusie: ik begrijp de argumenten voor naamsverandering, maar de gekozen oplossing is halfbakken.’
Prummel voegt nog een kleine opmerking toe: ‘Den Haag kennende, kan ik de bijnaam al voorspellen.’
Paul Stamsnijder: 'Onder vlag kunstmuseum kun je meer kwijt'
Paul Stamsnijder is positiever in zijn reactie, hoewel hij begrijpt dat er kritiek is. ‘Mensen houden niet van verandering, dus niet gek dat er emoties zijn.’ Hij vindt het echter een verstandig besluit. Een naam is een middel, een vlag die moet passen bij de lading, zegt hij. ‘Als die er niet meer past, dan is het de overweging waard om de naam te wijzigen. De naam Gemeentemuseum is internationaal onuitspreekbaar, suggereert een lokale rol en roept te veel vragen op.’
Onder de vlag “kunstmuseum” kun je simpelweg meer kwijt is de argumentatie van de reputatieadviseur. ‘Dat is beter voor het museum, beter voor de citybranding van Den Haag en beter voor de bezoekers dus. Je gaat er simpelweg meer geld mee verdienen en dat een voorwaarde om te kunnen blijven bestaan.’
Leontine Smith: 'Lekker Haags nuchter'
Leontine Smith van Smith Communicatie is een geboren Haagse en heeft de nodige emoties bij de naam Gemeentemuseum. ‘Zo kennen we hier dat toch. Een naamswijziging is altijd wel wennen. Ze hebben hier het Congresgebouw omgedoopt tot het World Forum. Prima keuze, maar ik ben daar nog steeds niet aan gewend en heb het soms nog steeds over Congresgebouw.’
Toch sluit Smith aan bij Stamsnijder; het internationale karakter van het museum mag beter over het voetlicht worden gebracht, niet alleen voor toeristen. ‘Er wonen hier 85 duizend buitenlanders in de Den Haag. Het is hier al erg internationaal. Ik vind de keuze voor Kunstmuseum eigenlijk wel lekker Haags nuchter. De term bestaat nog niet in Nederland, is door buitenlanders ook goed uit te spreken, en het geeft aan wat er te zien is. ‘Kunst’ en ‘museum’ zie ik ook niet als dubbelop. Je hebt ook natuurhistorische musea. Nee, Kunstmuseum Den Haag, daar ga ik wel aan wennen.’
