‘Dwing Big Tech tot open standaarden en splits platform en content op'

Andree discussieerde daarna onder leiding van Jeroen Smit met Christian van Thillo (DPG Media), Martijn Bertisen (Google Benelux) en Henriette van Swinderen (bvA, Bond van Adverteerders) over de rol van mediabedrijven, adverteerders en techplatforms in het behouden van een divers en gebalanceerd medialandschap.

Big Tech en het kerkhof

Andree herhaalde in zijn keynote wat in zijn boek staat: Big Tech verstevigt zijn macht met gesloten netwerken en omzeilen van de regelgeving. Het vrije internet is verleden tijd en de digitale machtsovername is aanstaande, zo niet al een feit. De rest (lees: de lokale uitgevers) ligt op het kerkhof. ‘De manier waarop de grote platforms de toegang tot informatie domineren, ondermijnt innovatie, waarheid en het algemeen belang ten gunste van winst.’

Oplossingen zijn er volgens de Duitser wel degelijk. ‘Dwing open standaarden af en splits (tech)platform en content voortaan op en leg een plafond op voor marktaandeel.’ Om somber te eindigen: inmiddels lijken deze oplossingen eigenlijk al onhaalbaar.

'Google neemt zijn verantwoordelijkheid'

In de paneldiscussie richtte Andree logischerwijs regelmatig zijn pijlen op Bertisen, maar de Google-directeur in Nederland hield zich staande. ‘Ik ben hier niet als vertegenwoordiger van Big Tech’, benadrukte Bertisen. Hij wil dan ook niet ingaan op de stappen die Musk en Zuckerberg momenteel zetten. Wel wil hij onderstrepen wat Google allemaal doet. Het uitbetalen van creators op YouTube bijvoorbeeld en het investeren in verschillende (journalistieke) projecten, ook in Nederland.

Google ziet volgens hem wel degelijk het belang van regelgeving. ‘Elke minuut wordt 500 uur content geüpload op YouTube door creators van over de hele wereld die hun boodschap willen delen. Ik ben trots op de manieren waarop we ons platform veilig proberen te houden, met derden samenwerken, met technologie en intern met human resources. Natuurlijk maken we ook fouten. Op die schaal gebeurt dat. Vorig jaar hebben we bijvoorbeeld 5,5 miljard fake advertenties en bad actors van ons platform verwijderd. In Q3 hebben we 9 miljoen video’s verwijderd van mensen die onze regels overtraden.’

Andree wilde van Bertisen weten wat het percentage was wat YouTube aan journalistiek spendeert, maar dat cijfer kon hij niet geven. Wel liet hij weten dat factchecking een fundamentele rol speelt. Bijvoorbeeld tijdens de Covid-pandemie, toen Google onder meer samenwerkte met de World Health Organization, of tijdens de verschillende verkiezingen wereldwijd waarbij er samen met lokale autoriteiten wordt gezorgd om zo snel mogelijk de resultaten te bieden.

Van Thillo: Big Tech moet aansprakelijk worden gesteld

 Van Thillo dankte Andree dat ‘het verhaal eindelijk verteld wordt’. ‘We komen uit een periode van 25 jaar tech “far west”. Toen wij begonnen te klagen over hun macht, zeiden mensen: “Zwijg en ga zelf innoveren.” Pas later ging men inzien wat het betekent wanneer bedrijven niet de verantwoordelijkheid nemen voor de content die ze publiceren en er niet aansprakelijk voor worden gesteld. Terwijl dat móet. Ik denk dat deze Big Tech bedrijven uitgevers zijn. En dan krijg je de horror waarin we nu zitten en moet een professor die daar jarenlang onderzoek naar heeft gedaan dat ons vertellen.’

Het is volgens Van Thillo nauwelijks meer omkeerbaar, omdat de grote spelers een enorme voorsprong hebben genomen zonder interruptie in het opbouwen van hun tech en hun data. 'Het maakt niet uit dat er GDPR is, ze hebben de data al. Daarom domineren deze bedrijven ook de advertentie-industrie.’

De oproep van Van Thillo was: Big Tech moet een verantwoorde rol spelen in de democratie. De Belgische mediamagnaat wil ook kwijt dat hij niet begrijpt waarom wetgevers de platforms vragen om illegale content te verwijderen, in plaats van het te voorkómen. ‘Je kan het makkelijk voorkomen. Ik gebruik ChatGPT heel vaak en je krijgt razendsnel antwoord. Als je dezelfde technologie gebruikt om te checken vlak voordat mensen iets gaan posten, hou je 99,9 procent van alle schadelijke content tegen.’

'Zorg dat je illegale content voorkomt, in plaats van verwijderd achteraf'

Adverteerders en kwaliteitsjournalistiek

Henriëtte van Swinderen onderstreepte het belang van kwaliteitscontent. 'Dat is zeer belangrijk, biedt context en maakt een advertentie effectiever.' Een vraag aan haar was: zouden adverteerders moeten investeren in gedegen journalistiek? 'Als je onder investeren meer geld betalen verstaat, dan zeker. Maar wel op effectieve en efficiënte wijze. Ik denk dat het heel goed is om te kijken naar nieuwe manieren en modellen om kwaliteitsjournalistiek meer prominent op de platforms te krijgen.'

De consensus was dat adverteerders, lokale media en techgiganten moeten samenwerken om een media-ecosysteem te creëren waarin macht gedeeld wordt en het vertrouwen wordt hersteld. Aan Google zal het volgens Bertisen niet liggen.