De Publieke Omroep wordt steeds meer teruggeduwd op één hoofdtaak: nieuws en duiding van het nieuws. De informatietaak. Laat dat juist net precies zijn wat de Publieke Omroep níet zou moeten doen. De grote vraag: wat blijft er dan nog over aan publieke taken? Antwoord: eigenlijk niets.
De argumenten die op tafel komen om het bestaansrecht van de publieke omroep te verdedigen, worden steeds onzinniger. De hamvraag kan maar nooit echt beantwoord worden: waarom moet de overheid een mediabedrijf exploiteren?
Ooit was de publieke omroep min of meer nodig om de beginnende media-industrie een duwtje te geven. Maar zoals zo vaak heeft een overheid ná zo’n startperiode moeite om de zaak over te dragen aan de buitenwereld. Lees: de markt.
In de Verenigde Staten begon de wereldmarkt voor GPS in het leger, internet begon in universiteiten (overigens vaak particuliere universiteiten). Een duwtje in de rug is vaak heel hard nodig, en de overheid kan daarin nuttig zijn.
Boel opheffen
In de radio- en tv-wereld anno 2015 hoef je je echt niet meer af te vragen of de overheid een mediabedrijf moet blijven exploiteren. Het is je reinste waanzin. Het is ontstaan, dat hele publieke omroep verhaal. En als het bestaat en het is onderdeel van de overheid, hef de boel dan nog maar eens op als de oorspronkelijke doelstelling al dertig jaar geleden behaald is.
De Ster, het reclamevehikel dat een normale markt al decennia mag verzieken, argumenteert alleen nog maar om haar bestaansrecht te bestendigen. Een beetje zoals de Wereldomroep, die op zeker moment niet meer nodig was en toen van gekkigheid maar een nieuwe reden van bestaan bedacht. Daar heet de boel nu RNW, en ze mogen onderdrukte journalisten in landen ver van hier helpen. Of zo. Alles beter dan de boel opheffen, vanwege voorbij en niet meer van nut.
Amusement
Amusement bieden? Nou, eh…dan zullen we daar een onsje minder van doen. Dat is ongeveer het maximaal haalbare voor de publieke omroepen in de discussie met staatssecretaris Sander Dekker. Amusement is – natuurlijk – geen overheidstaak. Amusement kun je werkelijk op elke straathoek krijgen of kopen, inclusief voetbal. Bij RTL, bij NRC (check de weekendbijlagen), bij TMG, bij Sanoma, online op alle kanalen uit de hele wereld, bij Netflix.
Zittende macht
Oké, maar nieuws dan? NIEUWS is heilig. Journalistiek moet in handen van de overheid blijven. Wie heeft dat nou ooit bedacht? Als journalistiek iets moet, dan is het de macht controleren. Wat is de grootste macht? De overheid. De helft van alles wat er in ons land wordt uitgegeven (en eerst wordt geïnd bij de werkende mens) is van de overheid. De overheid is dus het allergevoeligst voor corruptie, voor dubieuze beslissingen, voor machtswellustigen.
Denkt iemand dat een publieke omroep – die dus de salarissen betaalt van de journalisten – ooit echt, oprecht en extreem succesvol die kolossale macht gaat controleren?
Nee. Natuurlijk niet, zeg ik er achteraan. De nieuwsrubrieken van de publieke omroepen zijn jaar in jaar uit duidelijk vazallen geworden van de zittende macht. Kun je dat de mensen die daar werken kwalijk nemen? Nauwelijks. Zij worden betaald uit de overheidspot. Dan ga je toch niet je eigen werkgever controleren en bekritiseren.
Vies
Niet zo heel lang geleden zaten Rick Nieman en Sonja Barend aan tafel bij DWDD. Sonja viel op zeker moment uit naar Nieman. Hoe kon hij nou werken voor zo’n commerciële organisatie? En dan ook nog nieuws denken te maken? Terwijl je aandeelhouders dus rete-commercieel zijn en geld willen verdienen. Rick Nieman probeerde nog wat terug te zeggen. Over het feit dat keurige kranten als NRC en de Volkskrant ook in handen zijn van ondernemers. En die kranten zijn toch ook niet vies?
Niemand aan tafel hielp Rick Nieman. Terwijl het toch veel logischer zou zijn om een vies gezicht te trekken als je godbetert in dienst van de overheid journalistiek denkt te bedrijven. De allergrootste macht controleren: je eigen baas. Ze zijn toch zeker niet gek bij de publieke omroep?
Zullen we er nu echt werk van maken? Nieuws is géén kerntaak. Amusement is géén kerntaak. De publieke omroep kan vandaag nog in haar geheel verdwijnen. De taak is volbracht.
Plaats als eerste een reactie
Ook een reactie plaatsen? Word lid van Adformatie!