Koert van Mensvoort: 'We nemen mensen mee op een reis naar de toekomst'

‘Next Nature is een stichting die zich bezighoudt met het feit dat technologie zo over ons heen komt dat het eigenlijk onderdeel van de natuur wordt. Dat klinkt abstract, maar kijk naar de mobiele telefoon. Ruim twintig jaar geleden hadden niet veel mensen een mobiel of vroegen zich af wat ze eraan hadden. Maar tegenwoordig voelt het alsof je een lichaamsdeel mist als je je telefoon vergeet. De mens leeft met technologische verandering, het is de natuur van de toekomst. Met Next Nature laten we zien hoe we daarmee gaan leven en hoe we dat in goede banen kunnen leiden. We noemen onszelf ook weleens een 21e eeuwse natuurbeweging en willen de balans vinden tussen biologie en technologie.

Dat is de reden waarom we er zijn. We doen onderzoek en publicaties en organiseren exposities waarbij we laten zien hoe je technologie in de toekomst toepasbaar maakt. We willen bespreekbaar maken hoe die toekomst eruit gaat zien. We bestaan al meer dan tien jaar en hebben wereldwijd veel gedaan. Het bekendst is ons kweekvleesonderzoek, dat wereldwijd groot is opgepakt. En nu hebben we een vaste plek in het Evoluon in Eindhoven, een lekkere ruimte als tempel voor de toekomst.’

‘Leonardo da Vinci vind ik op persoonlijk niveau een grote inspiratiebron. Dat was iemand die niet echt een beroep had, maar wel altijd de wereld om zich heen bestudeerde, daarop reflecteerde en vormgaf. Hij was mijn drijfveer om aan filosofie te beginnen. Ik heb meerdere masters op het gebied van kunst, technologie en filosofie, op verjaardagsfeestjes is het lastig uit te leggen wat ik doe.

Ook ik heb geen beroep, maar wel een thema. In mijn eigen werk ben ik met technologie bezig, daarnaast werken we met fellows die zich hebben verbonden aan Next Nature. Die beheersen verschillende disciplines uit de wetenschap, kunst, journalistiek, ontwerp, noem maar op. Da Vinci deed ook niet alles zelf. In projecten proberen we met Next Nature die disciplines te verbinden en tastbaar te maken, daar zijn verschillende skills voor nodig. Da Vinci had dat ook.’

‘Het Evoluon was jarenlang geen publieksplek. Al jaren werd ik af en toe gebeld met het idee: “We moeten er wat mee doen, doe je mee?”. Ik zei altijd ja natuurlijk. Intussen groeide Next Nature door, als stichting zijn we inmiddels een stuk verder en organiseren inmiddels grote tentoonstellingen in bijvoorbeeld China. Toen kwam het telefoontje dat Philips het Evoluon had verkocht aan een ondernemer die de belofte deed er weer een publieke plek van te maken. Toen zei ik dat ik niet alleen wilde meedoen, maar de kar wilde trekken.

We hebben nu iets totaal nieuws neergezet, niet de oude spullen teruggezet. Maar de intentie is dezelfde als vroeger, namelijk het verwonderen over het menselijk vernuft en wat dat voortbrengt. Het is een prachtig gebouw van 56 jaar oud, dat nu weer een toekomstplek is rond technologie. Het past als een handschoen. Hier kunnen we laten zien wat we inhoudelijk doen. We hebben natuurlijk ook de enorme verplichting om er ook echt iets van te maken. Het gebouw gaat een nieuwe fase in en ik zie het als een mooie kathedraal die we een generatie verder mogen brengen.’

‘Retro Future is een tentoonstelling van ruim 3.000 vierkante meter groot. Afgelopen weekend zagen we dat veel mensen er goed de tijd voor namen. Een van de hoogtepunten is de Virtual Reality Time Machine, waarbij je als bezoeker in een tuigje wordt gehangen. Na instructies krijg je een VR-bril op en zie je het landschap om je heen veranderen. Dat gaat steeds sneller – in tien minuten word je 100 miljard jaar de toekomst ingezogen. Tijdens de vlucht ga je zelf ook vliegen, je wordt fysiek opgetild in de time machine. Wetenschappers hebben deze ontwikkeld en kunstenaars zijn betrokken voor het ontwerp. Dat is heel wat anders dan saai op een stoel zitten. Er kunnen vier mensen tegelijk in de time machine, zo’n 120 per dag. Voor dit onderdeel moet je apart een ticket met tijdslot kopen.’

‘In onze organisatie leid ik allerlei teams met mensen die verschillende skills hebben. Marketing is daar een van. Wat ik altijd probeer te laten zien, is dat marketing ook kunst is. Marketing is niet alleen een doel om mensen naar je tentoonstelling te krijgen, het dient ook een maatschappelijk doel: we willen mensen inhoudelijk laten ervaren wat de invloed is van technologie. Ik ben zelf geen marketingexpert, maar anderen wel. Samen vinden we de balans die goed werkt, dat vind ik altijd erg leuke gesprekken.’

‘Het Evoluon staat met stip op één, er gaat veel energie uit de organisatie naar toe. Maar we doen zeker ook andere projecten. We hebben een wereldwijd netwerk en willen ons ook heel actief blijven ontwikkelen in bijvoorbeeld Sydney, de VS of Azië. Wat dat betreft zijn we een global voice: een ander geluid dat over de hele wereld de natuur van de toekomst wil vormen.

Een van die lopende projecten is Eco Coin. Dat is een ecomunt die voortkomt uit het idee dat je niet alleen geld verdient met het omkappen van bomen, maar dat je ook waarde creëert met het planten van bomen. Dat willen we belonen met een Eco Coin: dat je er ook voor betaald wordt als je iets goeds doet voor de aarde.’