Op dit moment is ‘disruptie’ het populairste congreswoord. Keurige mensen die nu nog een vaste baan hebben bij een traditioneel bedrijf worden bang gemaakt met het verhaal dat supersnel groeiende startups hen binnen de kortste keren overbodig zullen maken.
Er is een hele sprekers- en congresindustrie ontstaan uit het idee dat iedereen zich moet gaan gedragen zoals in Silicon Valley en dat voor wie dit niet doet onvermijdelijk de afgrond volgt.
De meest gevraagde techbubbelprofeet van dit moment heet Yuri van Geest. Vorig jaar hoorde ik hem spreken op een seminar in een line-up met high-profile disruptiedenkers zoals Prins Constantijn. Laatst zag ik hem weer op krantenadvertenties en in Adformatie.
Van Geest kan uiterst bevlogen vertellen over zijn geloof in ‘exponentiële organisaties’. ‘Het tempo van de verandering gaat steeds sneller’, beweert hij. Voor zijn spreeksnelheid geldt hetzelfde. Het is knap dat hij niet buiten adem raakt.
Om zijn stelling kracht bij te zetten laat hij een slide zien met technologiebedrijven die verbijsterend snel zijn gegroeid zoals Google, Uber en Snapchat. De valuations van dit soort bedrijven schieten de hemel in.
Maar zijn we werkelijk gedoemd als we niet in de startup-scene zitten? Grafieken in de vorm van een hockeystick − jawel, met data onderbouwd! − doen het ergste vrezen. Facebook ging inderdaad keihard, net als Airbnb. Maar wie heeft het nog over het ooit zo onstuimig groeiende Groupon? Of durft nog geld te steken in Twitter?
Exponentieel gegroeide valuations drukken in de eerste plaats het geloof van investeerders uit in het (toekomstige) succes van een bedrijf. Een geloof dat gevoed wordt door mensen als Van Geest. Hij is verbonden aan Singularity University.
Dit Californische instituut bazuint onophoudelijk een boodschap van onbegrensd technologisch optimisme de wereld in. Een boodschap waar weinig wetenschappelijke terughoudendheid in te herkennen valt. Het is de taal van managementboeken, venture capitalists en motivational speakers.
Tegenover elke exponentiële organisatie staan er talloze die weer als een soufflé zijn ingezakt. Laat je er dus niet te veel door beïnvloeden. Want als alle organisaties zouden groeien als een tumor dan blijft er van het leven op aarde weinig meer over.
Deze column staat in Adformatie 4 (18 maart 2016)