Hoe virtual reality kan bijdragen aan een meer empatische wereld

Door Anke van Ravensteijn

Met het betaalbaar worden van Virtual Reality apparatuur zoals de Oculus Rift, Samsung Gear VR en Google Cardboard, is het aantal (kleine) bedrijven dat applicaties voor deze systemen maakt door het dak gegaan. Veel van deze applicaties zijn puur gericht op gamen, maar educatieve doeleinden lijken het volgende streven te worden.

Kickstarter staat bijvoorbeeld vol met initiatieven die kinderen (en volwassenen) meenemen door het heelal, onze bloedbaan of het dierenrijk. Voorbeelden zijn World of Comenius, Dreamporte, Vessels, Labster en Moveo.

Immersive Learning
Joost Uitdewilligen (33), creatief directeur bij TinQwise, gaat nog een stap verder en onderzoekt niet alleen of feitelijke kennis (IQ) maar ook emotionele intelligentie (EQ) aan te leren is met behulp van Virtual Reality. Samen met studenten van de Technische Universiteit Delft werkt hij momenteel aan het project ‘Sweatshop’, waarmee ze de beleving van het werken in een kledingfabriek proberen over te brengen. Zou je nog goedkope kleding kopen als je hebt ervaren hoe het is om veertien uur lang in een snikhete ruimte achter een naaimachine te zitten?

Of blijf je pesten als je weet hoe het voelt om gepest te worden? Hoe beleef je de wereld als je in het ziekenhuis ligt? In een virtuele wereld waan je je op een andere plaats, een andere omgeving, een andere tijd. Kun je je dan ook in een andere persoon verplaatsen? En wat zou je daarvan leren? Dit wordt immersive learning genoemd: leren door de ervaringen van een ander.

Uitdewilligen: ‘Om een beroemde quote van Einstein aan te halen: “leren is ervaren, al het andere is informatie.” Ik ben er van overtuigd dat je als mens het meeste leert door het te beleven. Waar ik vervolgens in geïnteresseerd ben is: hoe kan ik deze ervaringen zodanig maken dat je precies het goede ervan opsteekt. Daar ben ik nu naar op zoek: hoe leer je op de juiste manier van de ervaring van anderen?’

Hij gaat verder: ‘Immersive learning helpt ons te realiseren dat we allemaal mensen zijn. Het brengt ons terug naar onze eigen verantwoordelijkheid en dat is precies wat we nodig hebben als we problemen willen oplossen als: hoe gaan we om met andere mensen, kinderen, dieren en het milieu? Ik noem het de 3D-printer voor empathie.’

Hoe zou de wereld eruit zien als ik jou kan zijn?
Vorige week donderdag stond Uitdewilligen op het podium van TEDx (zie hier voor de video), waar hij een presentatie hield rond de vraag: ‘Hoe zou de wereld eruit zien als ik jou kan zijn. Als we empathie voelen, niet alleen voor de mensen die ons dierbaar zijn, maar ook voor totaal onbekenden?’

Hij wil zoveel mogelijk mensen interesseren voor de potentie die deze combinatie van techniek, menselijke emoties en leren voor het oplossen van wereldproblemen heeft. ‘We zijn nog volop bezig met de ontwikkeling van Immersive Learning dus ik heb nog geen sluitende antwoorden op alle vragen die we tegenkomen. We willen zoveel mogelijk mensen meenemen in onze gedachtegang en kijken hoe ver we kunnen komen. Empathie is een lastig begrip, maar iedereen heeft het in zich. We gebruiken het gewoon veel te weinig. Probeer je eens voor te stellen hoe de wereld eruit zou zien als we elkaar allemaal zouden begrijpen.’

Anke van Ravensteijn (@AnkyRavensteyn) blogt voor Adformatie over immersive learning. Ze trok  een jaar als journalist door Zuid-Amerika en houdt zich bezig met maatschappelijke vraagstukken en oplossingen.