[Analyse] Photoshoppende Wilders levert Pechtold flink wat zetels op

[Door Paul van der Zijde, Clipit]

Daar was ie dan, afgelopen maandag: de eerste Twitter-fittie van deze verkiezingscampagne. Uiteraard waren het de eeuwige kemphanen Wilders en Pechtold die het weer eens met elkaar aan de stok hadden. Wilders plaatste een foto van een Sharia for Netherlands-demonstratie, met daarin het hoofd van Pechtold gephotoshopt, op Twitter. Pechtold spreekt er schande van en krijgt daarin bijval van zijn Haagse collega’s. Het voorval zorgt voor veel media-aandacht voor Pechtold. Kan dit staaltje nepnieuws van Wilders juist D66 zetels gaan opleveren?

Fake it till you make it!

We kennen het al uit de internationale politiek: nepnieuws als instrument. De Britten begonnen ermee in aanloop naar het referendum over Brexit. Gevolg: chaos op het eiland en miljoenen Britten die achteraf treuren dat ze zich beter in de echte feiten hadden moeten verdiepen. Amerika zou Amerika niet zijn als ze er daar niet nog een schepje bovenop zouden doen. President Trump is verwikkeld in een nepnieuws-wapenwedloop met de voornaamste kranten en tv-zenders van het land. Met de tweet van Wilders komt nepnieuws nu ook naar de Nederlandse politiek.

Pechtold: slachtoffer of profiteur?

Wat Wilders wil bereiken met het verspreiden van deze fake foto is wel duidelijk. Veel interessanter is in dit geval het slachtoffer: D66 lijsttrekker Alexander Pechtold. Hij was de afgelopen weken een van de vele lijsttrekkers van linkse en centrumpartijen die onder dreigden te sneeuwen in de titanenstrijd Rutte-Wilders.

Gekeken naar de afgelopen twee maanden is het aandeel van Pechtold in de media-aandacht over de lijsttrekkers slechts 6 procent. Sinds de tweet van Wilders is dat aandeel meer dan verdubbeld; met 15 procent van de media-aandacht moet Pechtold alleen Wilders en Rutte (nipt) voor zich dulden. De aanval van Wilders biedt Pechtold de kans om de media-aandacht te genereren die bij een rel hoort, zonder er zelf een te hoeven starten.

Premiersdebat

Al die aandacht voor Pechtold heeft natuurlijk ook effect op zijn partij D66. In de peilingen gaat D66 al weken nek aan nek met CDA, GroenLinks, PvdA en SP. Bij onze vorige meting op 24 januari stond D66 nog op 16 zetels. Na de beruchte tweet van Wilders zouden dat er 21 worden. Daarmee dringt D66 de top vier van grootste partijen in de peilingen binnen.

In de race

Pechtold sprak in oktober al uit premier van Nederland te willen worden. Om die ambitie waar te maken, is het cruciaal dat hij deel mag nemen aan het premiersdebat op RTL. Dat kan alleen als D66 een van de vier grootste partijen is in de peiling van volgende week. Het lijkt erop dat Pechtold uitgerekend dankzij de fotoshopactie van zijn grote rivaal Wilders in de race blijft voor het torentje.

FOTO: ANP/Bart Maat