De campagnes voor Tweede Kamerverkiezingen zijn eindelijk op stoom, de politieke partijen zijn volop in beeld. Meestal kleden de partijen zich om voor deze periode, ofwel, ze passen in de aanloop naar de verkiezingen hun huisstijl aan, waaronder aan het partijlogo. Soms subtiel, soms ingrijpend.
De Nederlandse tak van Flyeralarm - 14 landen, 2400 werknemers - besloot om naar de politieke beeldmerken te kijken. Welke partijen wijzigen het vaakst hun partijlogo? Bij welke verkiezingen was er hierin de meeste vernieuwingsdrang? En is er een relatie tussen logoverandering en winst of verlies bij verkiezingen?
Het is met recht een goed uitgevoerde pr-actie te noemen van de digitale drukkerij, die er als maker en reproducent van logo's heil in zag zijn naam aan juist de politieke beeldmerken te verbinden. Dit heeft geresulteerd in een prachtig logo-overzicht van 1946 tot en met deze verkiezingen. Daar zit de kwaliteit van deze actie.
Ook het dataonderzoek van Flyeralarm en zijn pr-bureau Digital PR leverde enkele aardige inzichten op.
(tekst loopt door onder afbeelding)
Conservatieven houden niet van verandering
Een ander aspect dat naar voren kwam is een bevestiging van wat je zou vermoeden: conservatieven veranderen niet graag, ook niet als het om hun logo's gaat. Voor progressieven ligt dat uiteraard anders, zij passen hun logo's gemiddeld vaker aan.
De partij die relatief gezien het vaakst aan zijn logo heeft geknutseld is de PvdA. Ook de SP en PvdD scoren hoog qua aantal logo’s door de jaren heen. Aan de andere kant is het logo van de Partij van de Vrijheid (PVV) sinds de oprichting in 2006 nauwelijks veranderd. Ook bij de CDA is er in de historie gewijzigd. Opvallend is dat de christendemocraten zoekende lijken en in de recente jaren hun logo wél enkele keren hebben aangepast, tijdens een periode van relatief magere verkiezingsresultaten.
Jaren met de meeste logowijzigingen
Er zijn ook enkele periodes aan te wijzen waarin meer logoveranderingen waren te zien, met als koploper 1963. Dat had alles te maken met de introductie van televisie in die tijd die de beeldcultuur en campagnes direct veranderde.
Ook het gepolariseerde verkiezingsjaar 1972 scoorde, evenals 1994, toen er verandering in de lucht hing. De zittende regeringspartijen CDA en PvdA verloren fors, voor het eerst sinds 1918 kwam er een regering tot stand zonder het CDA en andere confessionele partijen, de periode van 'Paars' trad aan.
(tekst loopt door onder afbeelding)
Onderzoeksmethode
Na analyse van de partijlogo’s van politieke partijen van 1946 tot en met 2021 is een indicatie opgesteld van de mate van verandering van een logo ten opzichte van het logo van de verkiezingen ervoor. Is een ander font(gewicht) gebruikt, zijn er duidelijke verschillen in het gebruik van spatiëring, is er een wijziging of toevoeging van het beeldmerk of is er sprake van een algehele stijlverandering van het logo? Het kleurgebruik is in mindere mate meegenomen in deze analyse, vanwege het ontbreken van betrouwbare (officiële) kleurinformatie van logo’s uit het begin van de analyseperiode. Het jaar 2003 is buiten beschouwing gelaten, omdat deze verkiezingen dusdanig kort volgden op de verkiezingen van 2002 (8 maanden), dat er weinig tijd was voor grootschalige stijlwijzigingen.
