Nederland BV stevent af op haar faillissement. In recente berichtgeving maakt Brussel duidelijk dat Nederland minimaal 6 miljard zal moeten bezuinigen in plaats van de geplande 4,3 miljard. Eén van de belangrijke onderdelen om dit te bereiken, volgens Brussel, is het doorvoeren van versnelde hervormingen op de woningmarkt. Hoewel de gedachte –voor een buitenstaander- logisch is, zal ik aangeven waarom een versnelde c.q. aanvullende hervorming dodelijk zal zijn.
Sit and wait
Hals over kop is, ten behoeve van de eerste bezuinigingsronden, afgesproken dat we in Nederland niet langer (gedeeltelijk) aflossingsvrije aftrekbare hypotheken verstrekken. De huizenmarkt was weliswaar al aan het vastlopen, maar een gefaseerde invoering, bijvoorbeeld starten met maximaal 50% aflossingsvrij aftrekbaar, dat wilde ons kabinet niet. Het gevolg is dat er nauwelijks huizen meer verkocht worden en ruim een miljoen hypotheken “onder water” staat.
De enige oplossing voor de miljoen huishoudens die dit aangaat is stil blijven zitten, trouw maandelijks renten en aflossing betalen en wachten tot de huizenprijs weer zal gaan stijgen.
Maandlasten ondragelijk
Met de nieuwe aanmaning van Brussel zal dat echter ook niet meer gaan. Brussel stelt namelijk voor dat Nederland versneld de aftrekbaarheid, ook van een annuïteiten hypotheek, zal afbouwen. Heel concreet betekent dit dat de maandlasten voor iedereen met een eigen huis zullen toenemen. Voor velen, zeker zij die in de toptijd een tophypotheek hebben genomen (en nu onder water staan) zal dat betekenen dat de maandlasten niet meer op te brengen zijn.
Het faillissement komt dan echt dichtbij. En gezien de schaal waarop dit plaats zal vinden zijn dat niet alleen persoonlijke faillissementen, maar zal ook ons land een (te) harde klap krijgen.
Het is immers niet mogelijk om het huis te verkopen (dat staat onder water), maar ook niet meer mogelijk om de maandlasten te dragen. Kortom: een nieuwe wanbetaler is gecreëerd.
Wetende dat de verwachting is dat de economie verder zal krimpen (Oeso) en dat de werkeloosheid verder zal blijven toenemen (richting 9%) zijn de ingrediënten voor een ramp compleet. En voor een ramp, dat weten we allemaal, is het belangrijkste dat meerdere dramatische gebeurtenissen tegelijkertijd plaatsvinden.
Van vroeger weten we nog: Storm + Springtij + Kou = Watersnoodramp.
Nu wordt het, als we niet opletten: Onderwaarde + Beperken renteaftrek = Stijging gedwongen verkopen + Schulden + Werkeloosheid x Negatieve economische groei = Faillissement.
En let op, dit gaat niet over “anderen”, langzaam maar zeker gaat dit een steeds groter gedeelte van de bevolking aan.
Een miljoen onderwater hypotheken is immers al één op de zeven huishoudens.
Dat de ramp zoals ik beschrijf verder strekt lijkt me evident.
De bouwsector zal nog (veel) verder inzakken, de makelaarssector zal weggevaagd worden, de woninginrichting sector heeft al meer dan 25% ingeleverd, maar zal gedecimeerd worden. Etcetera.
Vertrouwen
Een aardige relatie tussen de renteaftrek en de huizenmarkt werd, ironisch genoeg, ook gisteren gepubliceerd. Novum stelde dat de huizenmarkt in mei de grootste opleving in vertouwen had sinds 2004. “Volgens Eigen Huis is de stijging voor een deel te danken aan de zekerheid die lijkt te zijn ontstaan over de hypotheekrenteaftrek.” Die zekerheid werd dus nog op dezelfde dag weggevaagd door aan te geven dat de aftrek opnieuw ter discussie staat.
Strategie & Oplossing
Tegelijk is een alternatieve oplossing binnen handbereik. Dat daarvoor ook radicale stappen nodig zijn is zeker, maar ik denk dat die stappen te verkroppen en te verkopen zijn. Ook vanuit politiek perspectief. En ze leveren niet alleen besparingen op, maar creëren ook nog eens werkgelegenheid.
De huidige spaarpot voor besparingen staat op 4,3 Miljard. Volgens Brussel moet er 6 Miljard op tafel komen. Onlangs las ik dat we om de hete toeslagenbrij dansen en dat staatssecretaris Weekers heeft beloofd er echt wat beter op te gaan letten. Maar dat is niet genoeg.
Hier komt mijn voorstel. Het lijkt op een commerciële strategie, waar je voor weinig geld iets kunt kopen, niet in de winkel kunt passen en dus (extra) moeite moet doen om te ruilen als het niet past. En waarbij dus door verreweg de meeste mensen het artikel gewoon gehouden wordt. En de omzet en winst van –in dit voorbeeld de Hema- op peil blijft.
Laten we dat principe, omgekeerd, toepassen. In Nederland vindt voor minimaal 1,5 miljard aan toeslagenfraude (NOS) plaats. Dat bedrag is, samen met de gereserveerde 4,3 miljard, nagenoeg 6 miljard. Precies genoeg.
Maatregel: Vanaf 1 januari 2014 zijn alle toeslagen vervallen!
Maar, let op, de regels om in aanmerking te komen voor een toeslag blijven (voorlopig) gelijk. Het enige dat zal moeten gebeuren is dat een toeslag opnieuw aangevraagd wordt, onderbouwd wordt en beoordeeld wordt. Ik kan u garanderen dat héél, héél veel fraudeurs die poging niet zullen of kunnen (buitenland) wagen. Natuurlijk is dat pijnlijk voor de mensen die terecht een toeslag ontvangen, zij zullen wat meer moeite moeten doen. Maar of dat (te) veel gevraagd is…? U en ik moeten dagelijks minimaal 8 uur werken voor de kost.
Wanneer we het gehele (minimale) toeslagenfraude bedrag zouden besparen, 1,5 miljard Euro, zouden alle aanvullende (en soms dodelijke) maatregelen afgesteld of uitgesteld en gefaseerd en doordacht ingevoerd kunnen worden.
En hebben we de gelegenheid om Nederland haar wonden te laten likken voordat we opnieuw in gevecht gaan.
Natuurlijk is het een illusie om, zonder extra kosten te maken, dat gehele bedrag te besparen. Maar door dergelijke grootschalige operatie in te gaan wordt werkgelegenheid gecreëerd, gaan consumentenbestedingen omhoog, neemt de inkomsten en winst belasting toe, loopt het consumenten vertrouwen weer wat op en gaan er zelfs misschien weer huizen verkocht worden. Daarmee komen we dan, toch nog, een heel eind richting de 6 miljard.
En tweede kamer, wees niet bang voor de storm van kritiek op deze operatie, onthoud dat mensen die toeslagen ontvangen ook wel eens blij mogen zijn dat Nederland zaken goed regelt voor de mensen die dat nodig hebben. En als ze er eens wat extra’s voor moeten doen, dat het niet teveel gevraagd is. En alle anderen die klagen zijn waarschijnlijk de boeven waarnaar we moeten zoeken. Weten we dat ook meteen.
Niet tegenwerken, maar samenwerken
Politieke partijen van Nederland; het is crisis, sla de handen ineen en probeer niet ten koste van kritiek op goede maar moeilijke oplossingen stemmen te winnen. Geen symboolpolitiek. Dat kan wel weer als we hersteld zijn. Neem zitting op de directiestoel van Nederland, neem besluiten en werk samen!
Plaats als eerste een reactie
Ook een reactie plaatsen? Word lid van Adformatie!