Meer voor Minder Marketing

Model Gedrag

Een mede-ondernemer liet me laatst met enige trots zijn Fitbit zien. Een hip rubberen armbandje dat je helpt om fitter door het leven te gaan. Vijf kleine lampjes geven aan hoe gezond je eet, hoe regelmatig je slaapt en of je wel genoeg beweegt. De zomer komt er weer aan en mijn vriend hoopt met behulp van zijn Fitbit weer een beetje fatsoenlijk op het strand te kunnen verschijnen. Het idee achter de Fitbit is op zich niet nieuw: een paar jaar geleden al liep half Nederland rond met een stappenteller. Het hebbedingetje dat je vertelde of je de broodnodige 10.000 of nog beter 14.000 stappen per dag wel haalde.

Deze twee gadgets staan niet op zichzelf. We laten ons steeds meer omringen door slimme apps en apparaatjes die ons vertellen hoe we nog beter moeten leven en werken.

Qurrent: Betalen voor Minder.

Het Nederlandse Qurrent heeft een kastje ontwikkeld dat zelfs een klusser met twee linkerhanden zonder veel moeite thuis op de energiemeter plakt. Dat kastje houdt real time het energieverbruik bij. Via de browser en de nog wat spaarzaam uitgevoerde app kan je dan per week, per dag of zelfs per uur inkijken wat je aan energie verbruikt.

De energie-slurpers haal je er zo uit: de droger en de (oude) waterkoker bijvoorbeeld. Als je weet waar de pijnpunten zitten, dan kan je daar vervolgens wat mee doen. Minder vaak gebruik maken van je droger, of geen volle ketel water meer koken voor één kopje thee. Het business-model achter Qurrent laat zich raden: je mag bijbetalen voor extra informatie en inzichten in je verbruik om zo nóg minder energie te gaan gebruiken. Je betaalt dus méér om nog minder te verbruiken.

Volgens Qurrent is door gedragsverandering alleen al een besparing op de energierekening van 10% mogelijk. Dat is prettig nieuws voor het milieu, maar vooral goed nieuws voor de portemonnee. De besparing in KWh rekent de app van Qurrent netjes voor je uit in euro's.

Cdrive van Ctrack: Groener rijden, Minder CO2 Uitstoot.

Ook in de business-to-business markt zijn er vergelijkbare voorbeelden te vinden. Het van oorsprong Zuid-Afrikaanse Digicore (hier bekend als Ctrack) maakt niet alleen kastjes die zorgen voor een betrouwbare rittenregistratie voor de belastingdienst, maar ook systemen die beheerders van wagenparken en chauffeurs precies vertellen hoe er zuiniger gereden kan worden. Door zo het rijgedrag te beïnvloeden - minder snel optrekken, minder omrijden - kan het brandstofgebruik tot wel 15% omlaag. Goed nieuws voor de CFO én voor het milieu.

Het slimme van Ctrack's Cdrive zit 'm niet alleen in de onderliggende software of de rapportage modules: het slimme zit 'm in de interface voor de chauffeurs. Een LED display waarschuwt de chauffeur al tijdens het rijden bij een overschrijding. Eerst met oranje, daarna met rood licht. Verbetert de chauffeur zijn rijgedrag, dan keert hij weer terug naar de groene zone.

Een Paar Regels voor Gedragsverandering

Gedragsbeinvloeding werkt. Je moet alleen wel weten hoe. Uit bovenstaande voorbeelden kunnen we een aantal lessen trekken:

1. Druk de transactie uit in geld.
Geld vind namelijk iedereen belangrijk en wil niemand kwijtraken. Een besparing in Euro's is relevanter en motiveert beter dan een besparing in CO2 of verbruikte KWh.

2.Maak gebruik van bestaande platforms.
En dat is in de meeste gevallen mobile. Een stappenteller laat je na verloop van tijd thuisliggen. Je smartphone niet.

3. Zorg voor Directe Feedback.
Het is minder zinvol om pas aan het eind van het kwartaal de verbeterpunten te identificeren. Zorg dat tijdens het gebruik directe feedback wordt gegeven, zodat er direct gestimuleerd wordt het gedrag aan te passen.

4. Zorg voor Eenvoud:
Drie lampjes op het dashboard: groen, oranje en rood. Voor iedereen duidelijk. Voor iedereen te begrijpen.

Nog een Paar Ideeën....

Hoe zou je deze principes toe kunnen passen op andere zaken dan energieverbuik en je gezondheid?

Mijn eerste idee: een app op je telefoon die je waarschuwt als je te snel door je geld heen aan het gaan bent. Al je bestedingen en cashopnames bij de pinautomaat kunnen direct worden verrekend met je huidige saldo en maandelijkse terugkomende betalingen zoals je salaris, je huur. Een groen seinlampje op je telefoon betekent "geef gerust nog maar een rondje", een oranje sein "oppassen met je geld" en een rood sein "hand op de knip!". De Rabobank kan er volgens mij morgen mee beginnen.

Een ander idee. We gooien in Nederland een derde van ons voedsel weg. Ongebruikt. Ongegeten. (En gek genoeg vaak ook nog onbedorven, maar dat terzijde.) Dat kost ons per huishouden ongeveer €400 per jaar. Stel Albert Heijn komt met een Appie die ons helpt om minder voedsel te kopen: in kleinere verpakkingen bijvoorbeeld (met natuurlijk een hogere marge.) Dat is winst voor Albert Heijn, winst voor het milieu en vooral ook winst voor onze portemonnee. Daar moet dus geld mee te verdienen zijn.

Ik ben benieuwd of er nog andere meer-voor-minder business ideeën te bedenken zijn.