Harrie van Rooij: 'Communicatie is geen instrument om gedrag te sturen'

Harrie van Rooij is adviseur communicatiebeleid en gedragsverandering bij de rijksoverheid. Hij studeerde bedrijfscommunicatie en filosofie en promoveerde vorig aan de Radboud Universiteit met het proefschrift Luisteren naar ruis, een studie naar de manier waarop organisaties via communicatie spanningen reduceren.

Zijn filosofische benadering biedt een fundamentele kijk op de rol van de professional in een snel veranderend vakgebied. Van Rooij legt de nadruk op reflectie en diep luisteren binnen organisaties en pleit voor een bredere kijk op de rol van communicatie. 

Van Rooij: 'Communicatie is geen instrument om gedrag te sturen, maar een sociaal proces van betekenisgeving. In plaats van enkel te zenden, moeten we luisteren naar de ruis, de onderliggende signalen die ons meer vertellen dan de kernboodschappen.'

Welke communicatie-trends zie je opkomen?

'Luisteren en gevoeligheid voor betekenisgeving zijn belangrijker dan ooit. AI zal veel taken veranderen, maar we moeten ons richten op het antropologisch begrijpen van mensen. Polarisatie is een groeiend thema, net als de gevoeligheid voor taal.'

Hoe beïnvloeden deze trends de communicatiesector?

'Er is steeds meer behoefte aan strategieën gebaseerd op complexe sociale analyses. Professionals moeten uit de reflex komen van simpelweg informatie produceren. AI kan dat vervangen en zal grote impact hebben, maar menselijke interpretatie en contact bliven essentieel. Kijk dus naar waar het onvervreemdbare mensenwerk zit.'

Hoe kunnen communicatieprofessionals zich voorbereiden?

'Het is belangrijk om met een brede, nieuwsgierige blik naar situaties te kijken en verbindingen met andere disciplines te zoeken. Het interpreteren van ingewikkelde sociale situaties is de toekomst.'

Wat zijn jouw tips en handvatten voor de toekomst?

'Kijk breed en creatief, focus niet te veel op handvatten. Luisteren en taal zijn lange tijd ondergewaardeerd. We moeten terug naar deze basis.'