Terminale patiënten krijgen vaak niet ter horen dat ze doodgaan

In Nederland krijgt een derde (30 procent) van de mensen die gaat overlijden dit niet te horen van zijn huisarts. Dit blijkt uit onderzoek van Natalie Evans die 13 oktober promoveert bij Vumc.

Nederland steekt nog goed af vergeleken met andere Europese landen waar de naderende dood veel minder vaak met patiënten wordt besproken. In België is het in 55 procent van de gevallen geen gespreksonderwerp, in Spanje 66 procent en in Italië 72 procent.

Er zijn ook overeenkomsten: in alle landen wordt met niet-kankerpatiënten, oudere patiënten en mensen met dementie minder gesproken over het levenseinde.

Verschillen

Natalie Evans deed onderzoek naar hoe verschillende Europese landen omgaan met de communicatie aan en over het levenseinde over onderwerpen zoals ongeneeslijkheid, levensverwachting, fysieke, psychologische, sociale en spirituele problemen en mogelijkheden van palliatieve zorg.

Zij vond een verschil tussen Noord en Zuid Europa. In Zuid-Europese landen is men terughoudender bij het bespreken van onderwerpen die patiënten en huisartsen bespreken vóór de dood.

Voorkeuren

Bijvoorbeeld, vergeleken met Italië is de kans in Spanje bijna 2 keer, in België ongeveer 3,5 keer en in Nederland ongeveer 7,5 keer groter dat de ongeneeslijkheid van de ziekte besproken wordt.

Daarnaast hadden huisarts en patiënt in Nederland vaker voorkeuren van de patiënt voor medische beslissingen rond het levenseinde besproken dan in België en vooral Italië en Spanje.

Sociaal

In alle landen wordt er het minst gesproken over spirituele en sociale problemen.  Daarnaast wordt er relatief weinig besproken met niet-kankerpatiënten, oudere patiënten en mensen met dementie. In alle landen zou meer aandacht voor deze patiëntgroepen moeten zijn.

Voorkeuren

Het onderzoek van Evans laat ook de voorkeuren van Nederlandse ouderen voor behandeling rond het levenseinde zien. 87% van alle ouderen gaf de voorkeur aan een korter leven, zonder grote gezondheidsproblemen; de rest wilde zo lang mogelijk leven, ook als ze dan grote gezondheidsproblemen zouden hebben.

Angst dementie

Kijkend naar specifieke behandelingen zoals reanimatie en kunstmatige toediening van vocht en voeding, had de meerderheid de voorkeur voor afzien van behandeling in geval van kanker of dementie. In geval van dementie wilden meer ouderen dat er van behandelingen zou worden afgezien dan in geval van kanker. Kennelijk hebben ouderen meer angst voor cognitieve dan fysieke achteruitgang.