Top 5 Reclameklassiekers

In chronologische volgorde de persoonlijke Top 5 van Jan Knaap, voorzitter van de tentoonstelling 100 jaar Reclameklassiekers.
Een ode aan een fantastische wereld. Een intiatief van het ReclameArsenaal. Vanaf 18 december tien weken lang te zien in de Beurs van Berlage. www.reclameklassiekers.nl.

Kwatta. Aller oogen zijn gericht op Kwatta (1915)

Reclametaal wordt voor het eerst spreektaal!
Voorloper van Goeiemoggel, Biertje?, Foutje Bedankt!
Vraag is alleen of deze reclametaal over 100 jaar nog steeds is ingeburgerd. Dat waag ik oprecht te betwijfelen. Helemaal knap omdat het chocolademerk Kwatta in de jaren zeventig uit de schappen is verdwenen. De uitdrukking 'Aller oogen zijn gericht op Kwatta' verwijst naar iemand die of iets dat in het middelpunt van de belangstelling staat. Pas geleden nam Volkskrantjournalist Martin Sommer op de radio nog deze uitdrukking in de mond, toen hij het over Geert Wilders had. Als verzamelaar van onder andere oude reclamematerialen ben ik in het bezit van de hier afgebeelde doos.
En daar ben ik best trots op. In 1907 was Kwatta de eerste voorverpakte chocoladereep in Nederland. De naam verwijst naar een cacaoplantage in Suriname.

King Corn. Ik ga bij Japie wonen (1969).

Mijn eerste reclameherinnering!
Tijdsbeeld van mijn jeugd. Het was de begintijd van reclame op televisie in Nederland. Eind jaren zestig. Niet iedereen bij ons in de straat had een auto, telefoon of televisie.  Televisie kijken bij de buren was voor mij heel gewoon. Het moet daar geweest zijn dat ik voor het eerst kennismaakte met het jongetje dat zo graag bij Japie wilde wonen. Bij ons thuis kwam King Corn nooit op tafel. Dagelijks moesten de monden van negen Knaapjes worden gevuld. 
En dan kan je beter volkoren brood van een paar dagen oud eten dan het immer vers, voorverpakte brood van King Corn.  
‘Het verschil tussen anderhalf en drie broden per dag', zei mijn moeder later. Leg dat nu maar eens uit aan je eigen kinderen. 
Nou, dat kan! De komende 10 weken in de Beurs van Berlage. 
Bijzonder voor mij is dat de bedenker van ‘King Corn Japie' mijn oude baas Jim Prins is. En dat het jongetje dat zo graag bij Japie wilde wonen, nu bij mij om de hoek woont...

Centraal Beheer. Even Apeldoorn bellen (vanaf 1985)

Langstlopende reclameklassieker!
Met een beetje smokkelen dan. Want het boekenweekgeschenk - meer promotie dan campagne - is er al vanaf 1932. En 'Ik wil Bolletje' draait als pay-off al vanaf 1952 mee, maar wel steeds met een andere campagne. 'Even Apeldoorn bellen' van Centraal Beheer is zonder meer de langstlopende merkcampagne. Al meer dan 25 jaar jong. Wie durft nog te beweren dat reclame vluchtig is? Het concept heeft generaties marketing- en communicatiemanagers overleeft.
En de nodige bureaufusies met DDB als gemene deler. En een aanslag op het koningshuis. Knap als een campagne dit allemaal afdwingt. Ook knap dat je al 25 jaar een bureau-klantrelatie spannend weet te houden. Met de strippende 'call girl' als de ultieme verbeelding van deze relatie. Was erbij in 1988 toen in de bioscoop het publiek een staande ovatie gaf. De trots van ons vak!

Ohra Paarse Krokodil (2005)

Wereldprimeur: Reclame wordt wet!
'De Paarse Krokodil' van Ohra raakte in 2005 een open zenuw in de Nederlandse samenleving. Groeit uit tot het symbool van onze collectieve weerzin tegen onnodige bureaucratie en regelgeving. 
Moeder krijgt in een zwembad de paarse opblaaskrokodil van haar dochter niet mee ('Hij staat daar!'). Het populaire RTL4-praatprogramma Barend & Van Dorp voert een tijdlang de rubriek ‘De Paarse Krokodil'.  Daarin mogen kijkers hun gal spuien over de bureaucratie in Nederland. Staatssecretaris Joop Wijn dient in 2006 zelfs een wetsvoorstel in met de naam ‘De Paarse Krokodil'.
Om de administratieve rompslomp en de bijbehorende irritatie voor werkgevers en werknemers te verminderen.  Het voorstel wordt in datzelfde jaar door de Tweede Kamer aangenomen. Misschien wel de mooiste bekroning die je als reclamemaker kan krijgen. Vooral als je daar zelf een bijdrage in hebt mogen leveren.

Glamour Stiletto Run (vanaf 2006).

Reclameklassieker als exportproduct!
Wie kan het hardst lopen op hoge hakken? Door het glossy fashion magazine Glamour in het leven geroepen onder motto: Shoppen is topsport! In 2006 had de P.C. Hooftstraat in Amsterdam de primeur.
Inmiddels hebben steden als Berlijn, Moskou, St. Petersburg, Stockholm, Parijs en Antwerpen ook kennisgemaakt met dit fenomeen. Mooi voorbeeld dat een reclameklassieker alle denkbare gedaanten aan kan nemen. Nu en toen. King Atlas, Amstel Gold Race, Unox Nieuwjaarsduik, DE Burendag, Bavaria Dress zijn andere mooie voorbeelden.
En ook allemaal te zien op 100 jaar ReclameKlassiekers en in de vuistdikke catalogus (17,50 euro). Als tijdschriftenliefhebber kan ik natuurlijk niet om deze reclameklassieker heen. Dat Glamour vorige week is uitgeroepen tot Tijdschrift van het Jaar is geen toeval.