Het tijdperk van Groupon ten einde?

Tijdens de huidige crisis, die inmiddels alweer een jaar of vijf duurt, is met name de opkomst van Groupon noemenswaardig. De site maakt slim gebruik van de crowd door mensen te groeperen. Met andere woorden: als een bepaald aantal kopers bereikt wordt krijgen zij allen een bepaalde korting. Een slim idee wat Groupon allesbehalve windeieren gelegd heeft. Sinds de beursgang in 2011 lijkt het echter mis te gaan…

Helemaal beurs
Sindsdien zijn de cijfers van de ‘grootste beursgang sinds Google’ namelijk dramatisch. Op het moment dat Groupon de beurs betrad werd de waarde op zo’n 15 miljard dollar geschat, maar sindsdien ging het hard bergafwaarts. werd. In 2012 dook het concern nóg dieper de rode cijfers in, waardoor medeoprichter Andrew Mason ‘opstapte’. De mail waarin hij het bekendmaakte liet echter zien wat er écht aan de hand was: “Ik heb besloten dat ik meer tijd met mijn gezin door wil brengen. Grapje - ik ben vandaag ontslagen. Als je je afvraagt waarom, heb je niet opgelet.”

Na zulke hoge verwachtingen vraag ik me hardop af hoe het zover heeft kunnen komen? In theorie doen ze namelijk weinig verkeerd. Deelname is optioneel, het enige ‘verlies’ wat deelnemers hoeven te slikken is het mislopen van een actie en gaat een Groupon door dan profiteert een grote groep. Ook de aanbieder van de actie is blij, want hij heeft weer een mooie groep mensen bereikt en de nodige awareness behaald. Wel moeten ze een flink bedrag aftikken (aanbiedingen moeten minstens 50% lager zijn dan het normale aanbod, waarvan de helft ook nog eens naar Groupon gaat), maar daar gaan ze vooraf zelf mee akkoord. Wat gaat er dan mis?

Power to the people
Persoonlijk heb ik een aantal keer gebruik gemaakt van Groupon. Met name wat goedkoper uit eten gaan. Niet alleen financieel is dit leuk, maar met name dat je op deze manier weer nieuwe restaurants ontdekt maakt het interessant. En met een gereduceerde prijs wordt experimenteren laagdrempeliger. Toch besloot ik na een aantal Groupon-successen me uit te schrijven van de site. Simpelweg omdat ik hun spam meer dan beu was. Meerdaags een nieuwsbrief waar allerlei aanbiedingen door je strot geduwd worden is niet iets waar ik op zit te wachten. Met verschillende categorieën (reizen, eten, activiteiten…) en aanbiedingen die ingaan op lokaal niveau hebben ze een mooie stap gemaakt. Toch is dit niet genoeg. Het blijft namelijk zo dat het aanbod bepalend blijft, niet de vraag. Hiermee staat niet de consument, maar juist de klant centraal. Eigenlijk toch wel de omgekeerde wereld.

Dit is in mijn ogen dan ook de voornaamste reden dat Pinterest zo booming is geworden. Het online prikbord vol inspiratie is volledig user-driven. Mensen vinden het leuk om elkaar te volgen omdat het aanbod inspiratie veel beter is af te stemmen op eigen smaak. Hierdoor ontstaat een veel oprechtere verhouding tussen vraag en aanbod. Iets wat bij Groupon dus wat geforceerd aanvoelt.

Reequest.com
In Nederland is enkele weken terug een platform opgestaan met een Pinterest-achtige visie: Reequest.com. Dit is een online prikbord waar consumenten zelf vragen om aanbiedingen. Het platform richt zich dus op de vraag van de consument in plaats van te denken vanuit de aanbieder. Zo beantwoorden ze persoonlijke vragen in plaats van het massaal rondgooien van een actie of korting. Het concept is het simpelst te omschrijven als de online variant van het prikbord in de lokale Appie Heijn, maar ze gaan verder dan puur een virtualisatie hiervan. Alles is namelijk open en richt zich op het opwekken van interactie. Stel je bent op zoek naar een leuk weekend met je vrienden, en je hebt €500 te besteden. Je plaatst deze vraag in de vorm van een foto met een korte omschrijving open op het platform en deelt het vervolgens ook nog eens binnen je eigen sociale netwerk. Zowel bekenden als onbekenden kunnen je tips geven. Het leuke is dat niet alleen consumenten, maar ook bedrijven / aanbieders kunnen hier met antwoorden en tips op reageren. Dit biedt bedrijven weer mooie mogelijkheden om nieuwe klantgroepen aan te boren en mensen met persoonlijke aanbiedingen écht te voorzien in hun behoefte.

Allen voor één
Ik ben heel benieuwd hoe dit platform uit gaat pakken. Bij Groupon ging het namelijk ook lang goed en is het succes uiteindelijk snel aan het afnemen. Achteraf blijkt het bedrijfsmodel te instabiel om op de lange termijn duurzaam te zijn. Het grote verschil ligt wat mij betreft in de visie. Is deze oprecht en voldoet het écht aan de vraag van mensen, dan zal het vanzelf een eigen bestaansrecht afdwingen. Zo niet, dan gaat het wellicht net als Groupon in alle glorie verloren. Hoewel er altijd behoefte zal blijven in vooraf gemaakte keuzes die het kiezen makkelijker maken, is Reequest wel een mooie vorm van ‘on demand’. We weten allemaal hoe prominent dit is geworden in het consumeren van media, dus waarom niet in het consumeren van producten? Only the future wil tell. Ik kijk er in elk geval reikhalzend naar uit.