FNLI plaatst vraagtekens bij meetmethode Access to Nutrition Index

Op 14 januari 2016 verscheen de tweede rapportage van de Access to Nutrition Index (ATNI) voor 22 van de grootste voedingsmiddelenconcerns wereldwijd. Unilever voerde de lijst met een 6,4 aan. FrieslandCampina kwam met een rapportcijfer 2,8 bijzonder mager uit de bus. ATNI stelt vast dat FrieslandCampina slecht scoort op de factoren Accessibility (verkrijgbaarheid, betaalbaarheid) en Marketing (een verantwoord marketingbeleid). De Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie (FNLI) – waar Unilever en FrieslandCampina onder meer lid van zijn - plaatst vraagtekens bij de totstandkoming van de index, zo laat het in een statement weten. De FNLI draagt een aantal bezwaren aan.

Nationale initiatieven
Om te beginnen plaats de FNLI vraagtekens bij het feit dat deelname door bedrijven aan diverse nationale initiatieven niet wordt meegewogen in de index. FNLI: ‘De index houdt alleen rekening met doelstellingen die expliciet door individuele bedrijven worden gezet en negeert deelname van bedrijven aan collectieve initiatieven, bijvoorbeeld om de productsamenstelling te verbeteren, een gezonde leefstijl te stimuleren of kindermarketing te reguleren.’

Marketingactiviteiten
Om dit te illustreren noemt de FNLI om te beginnen de Reclamecode voor Voedingsmiddelen: ‘Eén element van de index betreft het richten van marketingactiviteiten op kinderen. Sommige bedrijven ontwikkelen hier expliciet eigen beleid voor, wereldwijd, en maken dat publiek. Veel andere bedrijven nemen deel aan collectieve afspraken hiertoe, al dan niet op internationaal niveau, maar maken daar in hun publieke uitingen geen melding van. Deze laatste bedrijven krijgen een nul-score op dit element, terwijl ze wel degelijk een verantwoord reclamebeleid nastreven. Zo is in Nederland de Reclamecode voor Voedingsmiddelen, waarin onder andere het verbod op reclame gericht op kinderen t/m 12 jaar is geregeld, van toepassing op alle Nederlandse voedingsmiddelenbedrijven, van klein tot groot.’

Productsamenstelling
Daarnaast noemt de FNLI het Akkoord Verbetering Productsamenstelling: ‘Ook voor het verbeteren van de productsamenstelling gelden afspraken die het rapport niet meetelt. Zo kent Nederland het Akkoord Verbetering Productsamenstelling waar veel bedrijven en branches actief aan deelnemen. Ook in andere landen komen dergelijke initiatieven voor, al dan niet in samenwerking met nationale overheden.’

De FNLI zegt het te betreuren dat deelname aan dergelijke collectieve activiteiten op nationaal, Europees en/of wereldwijd niveau niet meetelt in de uiteindelijke score.

Enquête
Een volgend bezwaar dat de FNLI tegen de ATNI inbrengt, is dat bedrijven die de enquête niet beantwoordden, laag scoren. FNLI: ‘De bedrijven die geen informatie hebben verstrekt, scoren het laagst van allemaal. Het is wat dubieus dat de plaatsing in een wereldwijde en volgens de onderzoekers breed erkende index afhankelijk is van het al dan niet invullen van diverse vragenlijsten zoals die door de onderzoekers zijn verstrekt. Uiteraard is het mogelijk dat de bedrijven in kwestie ook daadwerkelijk laag scoren op de onderzochte thema’s.’

Onduidelijk
Verder zegt de FNLIN dat het onduidelijk is hoe de onderzoekers tot een weging zijn gekomen van de verschillende factoren. De index neemt activiteiten van bedrijven namelijk onder de loep op zeven thema’s: bedrijfsstrategie, producten en de samenstelling, toegankelijkheid en betaalbaarheid, marketing, ondersteunen gezonde voeding en leefstijl, etikettering en presentatie en betrokkenheid bij overheden, beleidsmakers en andere stakeholders. Bedrijven krijgen per thema een score van 1 tot 10. De FNLI: ‘Deze scores blijken gebaseerd te zijn op ofwel het invullen van vragenlijsten door de bedrijven zelf dan wel op basis van gepubliceerde informatie over de bedrijven in kwestie. Vervolgens worden de scores per thema gewogen om tot een uiteindelijk index score te komen, hoewel onduidelijk is waar de verschillende wegingsfactoren op zijn gebaseerd. Zo tellen de scores voor bedrijfsstrategie voor 12,5% mee in de index en die voor het ondersteunen van gezonde voeding en leefstijl voor 2,5%.’