Door de uitspraken van Kevin Roberts van Saatchi over seksegelijkheid in de top van de bureauwereld is de discussie over dit onderwerp weer opgelaaid. Het leek Adformatie interessant om een aantal ervaringsdeskundige vrouwen aan het woord te laten. Wat kunnen zij vanuit hun eigen praktijk vertellen over het verschijnsel van sekseongelijkheid in de top van de bureauwereld? Eerder sprak Inge Ligthart (Dawn) zich uit over het onderwerp. In een tweede interview over dit onderwerp komt Alwine de Jong aan het woord.
Tien jaar
Alwine de Jong (foto), is creatief directeur bij reclamebureau Being There. Daar kwam ze terecht na een stormachtig avontuur aan adverteerderszijde en een interimklus bij een ander bureau. Daarvoor klom ze binnen het Y&R-netwerk in zo’n tien jaar op van copywriter tot algemeen directeur van Y&R Amsterdam. Carrière maken als vrouw in de reclamewereld? De Jong kan erover meepraten.
Het echte probleem
De Jong is van mening dat de vernauwing van de discussie naar man/vrouw-verdeling een onderschatting is van het echte probleem. De Jong: ‘We zien dat reclamebureaus vaak geen goede afspiegeling van de samenleving zijn, ook niet aan de top. Dat gaat niet alleen over vrouwen, maar ook over diversiteit in afkomst, leeftijd en seksuele geaardheid.’
Diversiteit als driver
Volgens De Jong maakt een slimme bureaudirectie anno 2016 beleid op diversiteit. ‘Bureaudirecties moeten bewust en actief zorgen dat de buitenwereld goed vertegenwoordigd is binnen de muren van het reclamebureau. En niet alleen omdat dat gewoon fatsoenlijk is. Zulk beleid gaat wat mij betreft niet over politieke correctheid, maar gewoon over business sense. Opdrachtgevers zijn er gevoelig voor, en terecht. Want diversiteit is een driver van vernieuwing en dus ook van onze core business, creativiteit. Bureaus die daar onvoldoende in meegaan lopen het gevaar vanzelf minder relevant te worden.’
De old boys
Met die observatie lijkt De Jong voorbij te gaan aan de pijn van de sekseongelijkheid an sich. Een bureau mag misschien gebaat zijn bij de juiste afspiegeling, en daarmee bij een goede verdeling mannen en vrouwen (in de directie), maar daarmee wordt het verschijnsel ‘slechts’ gereduceerd tot zakelijk falen. Maar in hoeverre worden vrouwen gefrustreerd in hun carrièredrift? En wat is daarin de rol van de old boys in het network? Hoe politiek incorrect is de reclamebranche in Nederland? ‘Ik heb als startend creatief niet gemerkt dat mannen meer kansen kregen.’ zegt De Jong. ‘Op de creatieve vloer wint het beste idee en het interesseert niemand of dat van een man of een vrouw komt. Op de accountvloer lag het anders. Daar zag ik in mijn beginjaren veel vrouwelijke accountmanagers die qua competentie en intelligentie met kop en schouders boven hun mannelijke accountdirectors uitstaken. Daar is de laatste 10 jaar veel ten goede veranderd, wat de balans betreft.’
Plafond van glas
Dat die balans nog steeds niet goed zichtbaar is in de top van de bureaus, heeft wat De Jong betreft een andere oorzaak. ‘Ik heb de loopbaan van veelbelovende vrouwen vaak tot stilstand zien komen.’ zegt De Jong, ‘maar mijn indruk is dat de oorzaak daarvan voornamelijk thuis lag, en niet op de werkvloer.’ De Jong stelt dat de loopbaanachterstand van vrouwen in Nederland vaak ten onrechte op het conto van bedrijven wordt geschreven. Letterlijk zegt ze: ‘Wat ik vooral zie is dat vrouwen thuis tegen hun zelfgemaakte glazen plafond aanlopen in plaats van op kantoor. In onze industrie, en in elke andere branche, gaat de weg naar de top gepaard met fulltime werken en veel overwerken. Ambitieuze Nederlandse vrouwen moeten zich realiseren dat ze niet alleen de juiste opleiding, maar vooral de juiste partner moeten kiezen. Iemand die met jou het ouderschap wil delen en de zorgtaken wil uitbesteden. Doe je dat niet, dan ontstaat er geheid een clash tussen ambities en ouderschap.’
Hoe slecht staan vrouwen er nu echt voor? Adformatie selecteerde 36 Nederlandse bureaus en inventariseerde hoeveel vrouwen daar leiding geven.
Uit de telling blijkt dat de bureaus samen 1868 personeelsleden hebben. Daarvan hebben 417 mensen een leidinggevende functie. Daaronder vallen onder andere managers, directors en directeuren.
Van deze 417 leidinggevenden is ongeveer 20 procent vrouw. Als je dit vergelijkt met andere bedrijven in Nederland, is dat percentage laag. Uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek blijkt dat in 2015 26 procent van de managers een vrouw was.
Niet piepen
De Jong zag het veel op de werkvloer en hoort die verhalen ook binnen de jongere generaties van haar vroegere studentenvereniging. ‘Wanneer vrouwen eenmaal terecht zijn gekomen in een meer traditionele relatie met de bijbehorende verdeling van zorgtaken, kunnen ze nauwelijks meer ontsnappen aan parttime baantjes en de bijbehorende vertraging in hun loopbaanontwikkeling. In Nederland is het nog steeds veel te vanzelfsprekend dat je als vrouw minder werkt dan je partner. Dan moet je ook niet piepen als het niet opschiet. Carrière maken doe je nu eenmaal niet parttime.’
Leuke man
De Jongs persoonlijke ervaring is dat ze nooit iets van een glazen plafond gemerkt heeft. Op kantoor niet. En thuis ook niet: ‘Daar heb ik een heel leuke man aan mijn zijde, waarmee ik alle zorgtaken deel. Een man die vier dagen ging werken om meer thuis te kunnen zijn. Een man die – samen met mij – vond dat we sommige zorgtaken moesten inkopen.’ De Jong is van de can-do-mentaliteit. ‘De vrouwen die het willen, die zullen er komen. Daar is niets sprookjesachtigs aan, het is zakelijk. En hard werken.’
Doorbreek het plafond
Zorgen voor diversiteit is volgens De Jong kortom de opdracht voor de bureaudirecties, maar het doorbreken van het glazen plafond, dat is een klus voor de vrouwen zelf, en hun partners.
Internationaal gezien doen Nederlandse creatieve bureaus het juist goed. Marketeers Daniel Bonner (Razorfish) en Will Sansom (Contagious Insider) deden internationaal onderzoek naar de rol van vrouwen bij creatieve bureaus. Zij bestudeerden het archief van de Cannes Lions van de afgelopen vijftien jaar. Daaruit blijkt dat 9,8 procent van de leidinggevende posities ingevuld werd door een vrouw.
Adformatie telde ook hoeveel vrouwen er in de top van de bureaus werken. Van de 36 bureaus hadden 8 bedrijven een vrouw als CEO, Managing Director of directeur/eigenaar.
