Big data en algoritmes sorteren maatschappij verder uit

‘Kankerhond vuile NSB’er, die Sylvana moet op de trein naar Auschwitz’. Zomaar een fanmailtje van de familie Brouwer op de laatste column van Arno Peperkoorn. Onze solidariteit kent betere tijden. De Bijbel én Koran schreven: ‘Heb uw naaste lief als uzelf’. Plato pleitte voor ‘De gesloten gemeenschap’. De drie musketiers riepen: 'Eén voor allen, allen voor één!' Liberalen maakten daar al stiekem ‘Ieder voor zich, en God voor ons allen' van. En nu we steeds minder geloven, is het solidariteitsgewijs helemaal een kale boel.

Maar ‘buckle up’, het wordt nog veel erger. Big data en algoritmes sorteren de maatschappij nog verder uit. Rijk bij rijk, arm bij arm. Gezond bij gezond, zwak bij zwak. Wit bij wit, zwart bij zwart. Combineren kan ook, tot linksdragende VVD’ers of baarmoederloze domineesvrouwen. Miniatuurzuilen of -lekker modern- ‘bubbles’ voor adverteerders en verzekeraars, die groepen willen insluiten, of juist willen uitsluiten. Waar je vroeger alleen met lepra werd verstoten, kan het nu iedereen gebeuren.

Tijd voor harde actie. Roep de ridders, haal de helden! Nee, niet die zoetsappige would-be Moeder Teresa’s die op social media 24x7 op de loer liggen om iemand op de vingers te kunnen tikken. Staartrijders die grote onderwerpen als diversiteit en inclusiviteit misbruiken voor eigen profilering. Nee, echte helden die niet lullen maar poetsen.

Een schoolvoorbeeld vind je overigens in het eerste beste flatgebouw. Een minidorp waar je het gewoon maar een beetje met elkaar te doen hebt. Mijn schoon-overgrootmoeder woonde er tot haar einde op 100-jarige leeftijd, zelfstandig op de zesde etage. Antilliaanse en Marokkaanse buren kookten. Met de homoseksuele kapelaan van de tweede ging ze naar de Albert-Heijn. Iedereen deed mee of hield op z’n minst een oogje in het zeil. Toen ze honderd werd, ging ze voor de lokale krant samen met hulphelden én burgemeester op de foto. Een bont portret zonder regels, quota en sancties. De flat, inclusiever wordt het niet.