Waarom Communicatieonline schrijft over een woordvoerder die er niks van bakt

‘Waarom ik het aan de schandpaal nagelen van een woordvoerder door communicatieonline niet chique (sic) vind’. Onder die titel twitterde Michel van Baal, woordvoerder TU Delft, dit weekend een blog rond. Mijn bericht over de schutterende pr-man van stadsdeel Nieuw-West viel bij hem niet in goede aarde.

Genadeloos

Michel was niet de enige. Er verschenen na publicatie van het filmpje meer berichten waarin vakgenoten hun onvrede uitten over het feit dat communicatieonline het feilen van een vakgenoot zo genadeloos wegzette. Het waren er niet extreem veel. Zeker niet vergeleken met het aantal mensen dat het bericht las, retweette en likede.

Vlek

Moest ik hier dan wel op reageren, zo vroeg ik mij af? Zou ik de vlek niet veel groter maken dan ze was? Ik heb daar goed over nagedacht.  Ik heb het op de redactie besproken en ik wil de uitkomst van die discussie graag delen met de bezoekers van dit forum. Al was het maar omdat het gesprek over de keuzes die wij maken ook vakinhoudelijk interessant kan zijn voor communicatiemensen.

Onbegrip

Laat ik beginnen met te zeggen dat ik de reacties begrijp. Ik begrijp dat vakgenoten medelijden hebben met een in het nauw gebrachte voorlichter. En ik begrijp ook het onbegrip: waarom zouden wij als vakmedium nog eens de nadruk leggen op zijn gebrekkige weerwoord? De dag na de commotie sprak ik met een directeur voorlichting over het voorval. Haar reactie: als er een crisis is, duren die meters die je als woordvoerder naar de draaiende camera’s aflegt soms heeeel erg lang. Dus ja: het pad van een voorlichter is niet altijd geplaveid met rozen. En nee: het is niet fijn om een collega te zien spartelen.

Kijkcijferverslaving

Maar het is goed om hier nadrukkelijk te stellen dat ik het filmpje niet geplaatst heb uit leedvermaak. Dat de kop, zoals iemand suggereert, wat milder had gekund, daar ben ik het met terugwerkende kracht mee eens. Hier heb ik mij misschien te veel laten leiden door de kijkcijferverslaving van de internetjournalist: de click rates. Clicks die me overigens gelijk geven, want het verhaal scoort ‘als een dolle’. Bovendien: onwaar is de kop zeker niet.

Slap

Als leedvermaak niet de reden voor publicatie was, wat dan wel? Simpel. Verbijstering. Verbijstering over de slappe en ondoordachte wijze waarop een stad (of een stadsdeel voor mijn part) een potentiële pr-crisis oplost. Of beter: helemaal niet oplost. Want dat Rutger Castricum of een vergelijkbare schreeuwhannes vroeg of laat in Nieuw-West zou opduiken, was wel duidelijk. De Telegraaf, huismedium van de onderbuik, ging die ochtend volledig los op het onderwerp. Mogelijk verzwegen achtergrond van deze hetze: die moslims in de Baarsjes gaan toch niet bepalen hoe onze baliemedewerkers eruitzien?

Taxi

En terwijl wij op de redactie al een nieuwe Pietendiscussie of een Hemapaaseitjesrel vermoedden, sliep Amsterdam rustig door. Nou ja … men stuurde een brief de wereld in, waarin min of meer afstand werd genomen van het stadsdeelbeleid inzake korte rokjes. En vervolgens ging men over tot de orde van de dag. Tot Rutger kwam. En waar Rutger is, zijn nerveuze woordvoerders. Deze woordvoerder kwam per taxi (tip: altijd een eindje verderop uitstappen) en - ik herhaal het nog maar eens – hij Bakte er Helemaal Niets van. Onvoorbereid, geen boodschap, wegkijken van de interviewer, ellenlange pauzes… Hier werd uitermate onprofessioneel opgetreden. Een nul voor de gemeente, een 1 voor de woordvoerder (voor de moeite). En een schop onder de kont van zijn wegduikende baas.
 

Praktijk

En dus schrijven wij erover. Omdat we, zoals Van Baal terecht opmerkt, ‘voor en door professionals’ zijn. En dat betekent dus ook: laten zien waar het gruwelijk fout kan gaan. Omdat lezers niet alleen geïnspireerd willen worden door leuke dingen, maar soms ook iets van fouten willen leren. Niet om te ‘schandpalen’, zoals Van Baal zo lelijk schrijft, maar omdat het filmpje een beeld geeft van de praktijk van het woordvoeren.  

Blote nieuwsfeit

Het bericht zoals dat in eerste instantie geplaatst werd, bracht weinig tot geen duiding. Het werd geplaatst vanwege het blote nieuwsfeit dat Amsterdam en haar ingevlogen woordvoerder de zaak zo beroerd afhandelden. Uiteraard waren we van meet af aan van plan om meer context en inhoud te geven bij het filmpje. Dat hebben we ook gedaan. Eerder die dag al, in een stuk waarin we een aantal experts om commentaar vroegen over de mogelijke imagoschade van rokjesgate. En daarna hebben we het filmpje door twee ervaren mediatrainers laten analyseren. Die analyse liet even op zich wachten. Van de acht woordvoerders die we om commentaar vroegen, reageerden er vijf (!) helemaal niet  Eén kon niets over de zaak zeggen. En twee dus wel. Zij het niet meteen.

Falende gemeente

Hadden we moeten wachten op die analyse en het filmpje dus even niet moeten plaatsen? Nee. Want het filmpje van een falende woordvoerder van een falende gemeente hoort bij ons. Ook als kaal nieuwsfeit. Als signalering. Als we hadden gewacht tot die analyse klaar was, dan was de video allang ergens anders geplaatst. Op VillaMedia, of Marketingfacts. Dan zouden wij achter het nieuws aanhollen. Dan had u als vakgenoot elders moeten winkelen om uw wankelende collega te zien. En dat willen we niet.
Zo zijn we dan ook wel weer.