Nieuw logo Schiedam in de kiem gesmoord?

In het Schiedamse logo worden molenwieken afgebeeld en sommige mensen zien er een hakenkruis in. 

Dit geval staat niet op zichzelf. 

Je kunt tegenwoordig bijna elke week een artikel schrijven over de presentatie van een logo en de commotie die erover ontstaat. Dat lijkt me niet goed om te doen. Maar deze case is te interessant om te laten liggen. Er valt wat van te leren.

Onduidelijk
Het wordt me niet precies duidelijk hoe het logo naar buiten gekomen is. Het lijkt een conceptvoorstel voor de citymarketing van Schiedam. En het is duidelijk dat wethouder Van Steenderen verantwoordelijk is.

Deze geeft aan dat het logo nog niet definitief is en dat het nog in de gemeenteraad besproken zal worden.

Pers
Blijkbaar is de combinatie logo en hakenkruis interessant genoeg om er een bericht aan te wijden, er is bijna geen medium dat het onderwerp overgeslagen heeft.

Tegelijkertijd is er geen journalist of blogger die een serieuze poging heeft gedaan om er een echt artikel over te schrijven. Alle berichten vermelden exact hetzelfde. Hoe belangrijk is het onderwerp dan eigenlijk?

Commotie
De ontwerpers van vijf890 lijken in hun wiek geschoten. Zij reageren via Twitter met het volgende bericht:

@RTV_Rijnmond @Metro @RDStad voor wie behoefte heeft wat verder te kijken te kijken ipv raadslidjes bellen #schiedam http://t.co/eXAP4rDRiM

Als bijlage plaatsten zij een ‘schets’ die wat meer laat zien dan sec het logo met de molenwieken.

De afbeelding die de ontwerpers posten moet illustreren hoe de molenwiek bedoeld is. Het voorbeeld moet ons wegleiden bij de associatie ‘hakenkruis’ en overtuigen van de communicatieve potentie van het concept.

Verkeerde associaties
Al deze commotie over een verkeerde associatie maakt een ding heel erg duidelijk: logo’s moet je niet tussen neus en lippen door presenteren. En je moet ze ook niet zonder context presenteren.

Logo’s hebben een ontstaansgrond, worden ontwikkeld met een reden en worden op een gegeven moment toegepast in communicatiemiddelen. Zonder die context is het logo net een rorschachtest. Een ieder kan daar zijn eigen interpretatie op los laten. De presentatie van een logo, een huisstijl, een campagne moet je voorbereiden, regisseren, begeleiden. Doe je dat niet, dan vraag je er zelf om. Het is overigens een illusie te denken dat je meningen volledig naar je hand kunt zetten. Maar je kunt het wel proberen.

Concept logo’s
Wat voor definitieve logo’s geldt, geldt niet voor conceptlogo’s. Die je moet helemaal niet presenteren. En zeker niet voordat je ruggespraak hebt gehouden met de stakeholders die je van plan bent te consulteren. In dit specifieke geval van Schiedam kan ik me niet voorstellen dat de raadsleden (of 'raadslidjes' zoals de ontwerpers het noemen) in de rij staan om dit voorstel te accepteren.

Opdrachtgever
Als ik de tweet van de ontwerpers goed lees dan lees ik een denigrerend bedoeld ‘raadslidjes’. Dat is een vrij pijnlijke misvatting over gemeenten en opdrachtgeverschap.

Het is de gemeenteraad die de wethouder controleert. Is de meerderheid van de raad tegen, dan kun je nog zo’n goed logo ontwerpen, maar dan komt het er niet. Zie wat er in Zeeland gebeurde.

Goed logo
Misschien nog wel het meest opvallende aan de hele discussie is het feit dat er niet of nauwelijks gerept wordt over de kwaliteit van het logo. Nou ja logo, het is meer een communicatiesysteem dat bestaat uit verschillende elementen. De molenwieken vormen één element dat wordt gebruikt als een wiskundig teken: als plus of als maal.

Zo lezen we in het logo dat overal te zien is: wij keer (of maal) Schiedam. Het kan aan mij liggen, maar ik begrijp het niet. In de afbeelding die de ontwerpers zelf postten lees ik: jij en ik en het filmhuis keer 20 restaurants betekent dat we laat thuis zijn. Wát?

Misschien is het nog maar een schets en is er niet zo goed over nagedacht. Misschien vinden de ontwerpers het kraakhelder wat er staat. Maar hoe het ook zij… ik heb wel eens een briljanter conceptvoorstel gezien.

Nee, ik kan me niet voorstellen dat dit concept verder komt dan de tekentafel. Het lijkt me in de kiem gesmoord. En dat is misschien maar goed ook.