Is het de dark side van PR of juist een filantropische actie om kwetsbare mensen te helpen?
Dat is de vraag die blijft hangen na het lezen van het NRC-artikel ‘Op zoek naar de geldschieters achter een mysterieuze website’ van Camil Driessen.
Uit het artikel blijkt dat een directielid Richard van Berkel en de financiële man van het Amersfoortse PR-bureau LVB Networks achter de stichting Verontruste Particulieren zitten. Die keert zich tegen Dynamiet Nederland, een bedrijf dat particulieren helpt met het verwijderen van oude of onterechte registraties bij het bureau kredietregistratie (BKR).
LVB Networks is het PR-bureau van het BKR. Van Berkel gebruikte een niet-bestaand adres en telefoonnummer voor de Verontruste Particulieren.
Richard van Berkel: ‘Een particulier initiatief’
Het artikel roept de nodige vragen op, die we Aart Lensink (zie verder in dit artikel) en Richard van Berkel, die op dit moment op reis is in de Grand Canyon in de VS, voorlegden.
Van Berkel zegt dat zijn initiatief losstaat van zijn werk bij LVB en op zijn eigen initiatief is ontstaan.
‘Ik heb Camil Driessen gesproken en die is erg in to complottheorieën, terwijl het heel simpel is. Ik ben al vele, vele jaren als vrijwilliger actief in de schuldhulpverlening. Ik ben onder meer onbezoldigd schuldencoach bij een non profit-organisatie en begeleid daar mensen die in financiële problemen zitten. Een van de grote problemen is de vercommercialisering van de schuldhulpverlening, onder meer van bedrijven die kredietregistraties proberen te verwijderen.’
Volgens Van Berkel brengt dit soort bedrijven kwetsbare mensen vaak nog verder in de problemen. ‘Daarom vraag ik daar met een aantal particulieren aandacht voor. Dat ik daarnaast bij LVB werk en klanten heb in de wereld van het geld, zoals het BKR, dat staat er los van.’
Dit jaar kochten Van Berkel en de andere Verontuste Particulieren de url Dynamiet.nl, ‘een mooi tactisch begin’, aldus Van Berkel. Door te investeren in Google Adwords zorgden ze ervoor dat mensen die zoeken op termen als ‘BKR’ of ‘Dynamiet BKR’ als eerste naar deze site werden verwezen. Daar werden ze gewaarschuwd voor het werk van Dynamiet Nederland.
De werkzaamheden van de Verontruste Particulieren zouden in een stichting worden ondergebracht.
De domeinnaam is eerst op naam gezet van Anonymous Domain Registration Service, voor domeinnaamhouders die anoniem willen blijven. Waarom heb je daarvoor gekozen?
‘Omdat we geen formele entiteit hadden, en nog steeds niet hebben. Op dat moment dachten we: doe maar wat.’
En het gebruik van een niet-bestaand adres, Dorpstraat 1 in America, en een niet-bestaand telefoonnummer?
‘We hebben toch nog geen vestigingsadres?’
Je had het adres van Mark Boeijen kunnen gebruiken die de inschrijving van de stichting voor zijn rekening neemt.
‘Ja, achteraf is dit heel veel voer voor prachtige theorieën. Het was een onhandigheidje, niet meer dan dat. Gezien de commotie hadden we wat sneller kunnen zijn met de oprichting van de stichting. Dat is niet goed gegaan. Maar als we het echt geheim en slinks hadden willen spelen, zouden we wel voor een niet-traceerbare eigenaar van de url hebben gekozen. Dat hebben we niet gedaan. We hebben niks te verbergen. De domeinnaam was vrij, en daarmee konden we enorm veel aandacht krijgen voor het probleem waarover we het willen hebben. Het is in een stroomversnelling gekomen, want de site was nog niet online of we werden enorm gestalkt door dat bedrijf, en op de meeste vreemde momenten gebeld.’
Wie zijn eigenlijk de andere mensen die bij Verontruste Particulieren zijn betrokken?
‘Die zijn niet werkzaam in de communicatiebranche. Het gaat om een man of vijf, vrijwilligers die betrokken zijn bij de schuldhulpverlening.’
Hoeveel geld is geïnvesteerd in dit initiatief? Het NRC-stuk stelt dat je ‘qua kostenvlak steeds verder opschoof; van eerst enkele honderden euro’s tot een paar duizend euro’’.
‘We hebben de site laten bouwen, een vrij simpele, en hebben Google Adwords ingezet. Dat gaat om ettelijke duizenden euro’s. Ik weet niet wat de journalist suggereert, maar het zijn geen bedragen die ik niet kan ophoesten. ’
Dynamiet Nederland besteedt 10 duizend euro per maand om bovenin de ranking van Google te verschijnen. Volgens het NRC is het aannemelijk dat jullie minimaal soortgelijke bedragen spenderen.
‘Ach welnee, we hebben bij het lanceren van de site inderdaad een aantal weken op de naam Dynamiet ingekocht. Maar met welke bedragen, dat heb ik oprecht niet paraat. Voordat ik de Canyon inging heb met Camil Driessen gesproken en gezegd: geef me een week om het uit te zoeken als ik terug ben, maar daar heeft hij niet op gewacht. Ik geloof dat we in de begincampagne zo’n 10 duizend euro hebben besteed. Dat is zinvol geld, voorlichting heeft namelijk geen nut als je onvindbaar bent. Dat ik er vele tienduizenden euro’s aan gespendeerd heb, is niet correct en een kwalijke suggestie.’
Hoezo?
‘Omdat het de aandacht afleidt van de discussie over effectieve schuldhulpverlening in Nederland. Daar sta ik achter en blijf ik voor strijden. Ik kom in mijn vrijwilligerswerk mensen tegen die onder het bestaansminimum leven, kwetsbare mensen die we op veel manieren kunnen helpen. Een van de makkelijkste manieren is efficiënte schuldhulpverlening geven. Het weghalen van registraties waarop Dynamiet Nederland zich richt, is dat niet. Dat brengt mensen vaak verder in de problemen.’
Waarom heb je geen site met díe boodschap opgericht in plaats van je zo te richten op het bedrijf Dynamiet?
‘Omdat zij vocaal actief zijn en de bekendste. Die keuze vind ik niet onlogisch. Je moet ook ergens mee beginnen. Ik had ook allerlei wetenschappelijke whitepapers kunnen maken van 80 pagina’s, maar daar is niemand in geïnteresseerd.’
Jullie werken als bureau voor BKR. Is dat hier echt niet bij betrokken?
‘Het wordt nu erg geframed richting BKR, maar het is een initiatief waar noch BKR noch andere klanten als incassobureaus of banken betrokken zijn. Ik heb destijds wel laten weten dat ik met een dergelijk initiatief bezig was, dat heeft BKR voor kennis aangenomen. BKR heeft ook helemaal geen ingewikkelde achtergrondconstructie nodig. Het maakt zijn mening in zijn eigen kanalen wel duidelijk, zoekt de rechter op als dat nodig is of komt bij Radar opdraven. Het kan dat gewoon op eigen kracht doen, en heeft daar niets geheimzinnigs voor nodig.’
Aart Lensink: ‘Een reusachtig mea culpa’
Aart Lensink, mededirecteur van LVB, is kritisch op de handelswijze van zijn mededirecteur. Die heeft onhandig geopereerd. ‘Het eerste wat ik dacht toen ik me erin verdiepte: Richard, hoe heeft dit kunnen gebeuren? Wat een onhandige constructie en waarom?’
Lensink benadrukt dat de actie met de juiste intenties is genomen: ‘Richard en ik hebben 21 jaar geleden LVB Networks opgericht, en al sinds lange tijd heeft hij zich naast zijn werk zich ingezet voor mensen met financiële problemen. Hij erg betrokken bij de mensen die hij helpt.’
Begaan en betrokken
De actie van Van Berkel komt voort uit die betrokkenheid, stelt Lensink. ‘Alleen had dit met open vizier moeten gebeuren. Hij had nooit zijn twee petten uit het oog moeten verliezen. Ja, vreselijk stom van Richard. En nee, we wisten het niet.’
Hoe heeft van Berkel dit solo kunnen doen, blijkbaar zonder medeweten van zijn mededirecteur? Volgens Lensink heeft dat te maken met zowel het grote aantal klanten van LVB en het feit dat het bureau in de loop der jaren meer en meer een contentmarketingbureau is geworden.
‘Richards kwaliteiten liggen in de strategische communicatie, hij werk al enkele jaren onder dat label, dat we voor hem, als oprichter en mededirecteur hebben gecreëerd. Hij opereert vrij los van het kernbureau. Richard heeft zijn eigen klanten en bedient die sinds jaar en dag goed.’
Crisiscomms
Lensink heeft inmiddels het instrumentarium van crisiscommunicatie uit de kast gehaald. De oprichting van de stichting Verontruste Particulieren is stopgezet evenals de rechtszaak die op de rol stond over de domeinnaam Dynamiet.nl
Vanaf maandagochtend zijn alle klanten door Lensink en zijn crisisteam gebeld. ‘Wat wij nu oprecht doen, is het uitspreken van een reusachtig mea culpa. Wij bestaan als bureau 21 jaar en hebben nooit een affaire gehad. Het is zuur als het je overkomt. Dit had niet gemogen. Je moet er doorheen. Die gesprekken met klanten waren heel prettig.’
Lensink hoopt de affaire snel achter zich te laten, en zich te richten op de toekomst. Hij wil met zijn bureau zich nog verder ontwikkelen, juist in de hoek van de contentmarketing: ‘We gaan ons de komende tijd nog bewuster profileren als marketingbureau met content als brandstof. Daar moeten we onze energie in steken, daar ligt onze kracht.’
Dynamiet Nederland: ‘Beweringen Van Berkel raken kant noch wal’
Dynamiet Nederland vindt dat de beweegreden van Van Berkel kant noch wal raakt. Cliënten van Dynamiet Nederland zitten niet in een schuldhulptraject, maar zijn financieel stabiel en kunnen dat aantonen, stelt directeur Deepak Thakoerdien.
‘Door een ongelukkige samenloop van omstandigheden zijn zij echter in een positie gemanoeuvreerd dat hen uiteindelijk het stempel 'wanbetaler' heeft opgeleverd. Wij staan deze mensen bij, omdat zij het niet verdienen om als zodanig geregistreerd te staan. Mensen met problematieke schulden komen op voorhand niet door de eerste screening voor dit traject heen.’
Ook voor mensen met schulden gaat Dynamiet Nederland niet aan de slag, aldus Thakoerdien: ‘De uitzondering hierop is wanneer er sprake is van een onterechte registratie of een wettelijke verjaarde schuld. In dat geval kijken wij alleen naar de rechtmatigheid van die registratie.’
De stelling dat hij deze ‘kwetsbare mensen’ meer in de problemen zou brengen is ongefundeerd en pertinent onjuist, zegt hij: ‘Dynamiet Nederland streeft naar een financieel gezonde wereld. Onze resultaten laten zien dat technisch correcte registraties zijn verwijderd van financieel gezonde consumenten.’
Volgens Thakoerdien moet LVB Networks overigens op de hoogte zijn geweest van het initiatief van Van Berkel en de commotie daarover: ‘Ruim voor het artikel zou verschijnen heb ik per e-mail gedreigd met rechtsmaatregelen. Ook onze advocaat heeft contact met hen opgenomen. Iedereen daar was op de hoogte van de kwestie.’
