Ze woont en werkt al bijna zestien jaar in Barcelona als zelfstandig communicatieadviseur. Naast haar werk voor bedrijven die handelsbelangen hebben in Catalonië - 'dat gaat primair om content'- geeft ze ook toeristische info over het 'minder bekende' Barcelona op haar goed lopende website Barcelonatips.nl . Gisteren liep Annebeth Vis mee met een radioploeg van de NOS, als kenner van de stad en als vertaler.
Er was een enorme opkomst bij die demonstratie gisteren. Heeft dat je verbaasd?
'Nee, ik zag dat wel aankomen. Ik zit in heel veel Whatsappgroepen en daardoor was ik goed op de hoogte. Ik vind het wel ontzettend knap hoe ze dat in een paar dagen voor elkaar hebben gekregen.'
Het leek alsof de Catalanen verbaasd waren over de enorme opkomst van mensen die tegen afscheiding waren. Heeft de omvang van de demonstratie de publieke opinie een beetje doen kantelen?
Nee, ik denk het niet. Ze zouden er natuurlijk naar moeten luisteren. Maar ik geloof niet dat dat gaat gebeuren. Voor alle duidelijkheid: die mensen die gisteren demonstreerden zijn net zo goed Catalanen. Ze zijn alleen niet voor afscheiding. Er werd door de tegenpartij een beeld geschetst alsof het moeilijk was om mensen uit de regio te vinden die tegen afscheiding waren. Alsof ze waren ingevlogen en met busladingen tegelijk vanuit andere delen van Spanje naar Barcelona waren gekomen. Maar dat is niet zo. Ik was met de NOS op reportage. Ik heb gisteren heel veel mensen gesproken en het was echt moeilijk om mensen te vinden van buiten de regio. Dat zal minder dan 5 procent zijn geweest. Dit waren gewoon allemaal Catalanen. Die zijn hier geboren, of wonen hier al jaren en ze voelen zich verbonden met de regio. Maar ze zijn tegen afscheiding en ze voelen zich tot nu toe niet gehoord. Ze hebben het referendum links laten liggen, ook omdat het illegaal was. En nu die onafhankelijkheid dreigt te komen, vinden ze het tijd om hun stem te laten horen. Als deelregering kun je hier niet níet naar luisteren. Het argument van de deelregering is immers dat Madrid niet naar hen luistert. Nu zijn er miljoenen Catalanen die zich tegen afscheiding keren. Maar ik vraag me echt af of Puidgemont, de voorzitter van de deelregering, dat gaat doen.
Waar sta je zelf?
'Ik ben tegen de onafhankelijkheid. Ik spreek dan op persoonlijke titel. Ik ben hier niet geboren, heb dat nationalistische gevoel nu eenmaal niet. Ik woon hier al 16 jaar en heb veel contact met de locals. Maar ik vind dat je door je af te scheiden teruggaat naar de vorige eeuw. Zo'n onafhankelijke regio, uit de EU - dat is niet meer van deze tijd. We leven in een wereld van globalisering. Ik denk ook niet dat het economisch goed is voor de regio. Bovendien vind ik dat er over de ruggen van de mensen een politiek spel wordt gespeeld.'
Door de separatisten?
Nee, zeker niet. Door beide partijen. Er wordt van beide kanten geprovoceerd. Catalanen die tegen afscheiding zijn, worden door de separatisten voor fascist uitgescholden. Voor extreemrechts. Je deugt niet als je tegen afscheiding bent. Maar de regering in Madrid provoceert net zo goed. Het sturen van al die agenten, dat geweld zie ik als provocatie. Madrid had veel eerder met vertegenwoordigers uit Catalonië om tafel gemoeten om de Franco-tijd goed af te sluiten. Misschien wel excuses aan moeten bieden voor wat er in die tijd gebeurd is. Wat hier vooral kwaad bloed heeft gezet is dat Madrid het statuut heeft verboden dat de regio meer onafhankelijkheid en autonomie zou geven. Dat lag er al, het was al goedgekeurd. Maar de Partido Popular heeft daar een stokje voor gestoken. Nu is het is een machtstrijd geworden. Mensen die voor zijn worden steeds feller, mensen die tegen afscheiding zijn worden steeds verdrietiger. Het conflict loopt dwars door families heen. Voorheen speelden dat soort nationalistische gevoelens ook zeker een rol, maar mensen konden desondanks prima met elkaar leven. Dat is nu enorm op scherp gezet en ik vraag me echt af - ongeacht de uitkomst van dit conflict - hoe dat verder moet.'
Is er een kans dat Catalonie vanaf morgen onafhankelijk zal zijn?
'Nee, dat denk ik niet. Het is niet een kwestie van: we roepen hem uit en het is zo ver. Ik verwacht niet dat Puidgemont de kans krijgt. Madrid steekt daar eens stokje voor. Het Catalaanse parlement wordt op non-actief gesteld of Puidgemont wordt opgepakt. Dit spel is nog niet gespeeld. Rajoy heeft gisteren nog op de televisie verklaard dat hij alles op alles zal zetten om het te voorkomen. De vraag is vooral wat er gebeurt met de onvrede hier. Het zal leiden tot sociale ontevredenheid. Je ziet dat de samenleving hier sterk is verdeeld.'
Merk je koudwatervrees bij je opdrachtgevers?
Nee, daar merk ik niets van.
Wat is je vakmatig het meest opgevallen?
'Ik schrok er heel erg van wat beelden kunnen doen. Ik ben overladen met vragen. Mensen hebben berichten gestuurd dat ik voor twee weken eten in huis moest halen. Alsof dit een soort oorlogsgebied is. In Nederland denken ze dat je hier niet meer veilig over straat kunt. Maar ik ga gewoon met mijn dochter naar de speeltuin. Je kunt nog gewoon door de stad wandelen, een terrasje pakken. Het valt wel mee hier. Het is natuurlijk wel het gesprek van de dag. En verder is me vooral opgevallen hoe ongelooflijk krachtig de sociale media zijn. Als je ziet hoeveel mensen er gisteren waren. Die demonstratie is in een paar dagen tijd georganiseerd. Het valt me vooral op hoe mensen zich via Whatsapp verenigen. Deze politieke strijd wordt ook via Whatsapp uitgevochten. Dat er gisteren zoveel mensen waren laat echt zien wat sociale media kunnen doen. Op Whatsapp worden groepen gemaakt en er worden dingen gedeeld. Dat gaat razendsnel. Spanje is geen land waar nooit gedemonstreerd wordt natuurlijk. Maar ik heb nooit meegemaakt dat er in zo'n korte tijd zoveel mensen op de been waren. Dan heb je echt dit soort nieuwe technologieën nodig.'
Ik zag een interview met de organisator van de mars gisteren. Dat was een beetje een boekhouder. Niet heel charismatisch en zeker geen socialmediavirtuoos.
Haha. Ja, ik snap wat je bedoelt. Ja, maar dat geldt ook voor politici hier. Ook voor Rajoy en Puigdemont. Mensen gaan hier duidelijk voor de zaak en niet voor de vent. Ze maken zelf hun Whatsappgroepen aan. Mijn telefoon stond echt helemaal roodgloeiend van de Whatsappjes afgelopen week. Dat was best stressvol.
