Twee keer tijdens het gesprek benadrukt Tom Bos dat de campagne ‘ab-so-luut niet’ betekent dat de Trombosestichting zich uitspreekt tegen het gebruik van de anticonceptiepil.
‘Daar willen we echt ver weg van blijven’, zegt de directeur van de Trombosestichting. ‘Alleen willen we erop wijzen dat sommige mensen een verhoogd risico lopen op trombose en daar valide informatie over verstrekken. Juist omdat het heel makkelijk is te voorkomen.’
Deze week startte de Trombosestichting een campagne over het gebruik van de pil, een zeer betrouwbaar middel om zwangerschap te voorkomen, maar wel met een nadeel, te weten een licht verhoogd risico op trombose. Dit kan toenemen als er andere factoren spelen, zoals familiaire aanleg voor trombose, overgewicht of roken.
Daarom is het belangrijk dat vrouwen die de pil gebruiken of dat willen doen, in overleg met hun huisarts, nagaan of zij risicofactoren hebben, is de boodschap van de campagne.
De voorlichtingscampagne, die mede mogelijk is gemaakt door steun van de Nationale Postcode Loterij, richt zich op jonge vrouwen die starten met de pil, en op vrouwen van 35 jaar en ouder die de pil gebruiken.
Via TikTok , Instagram en Facebook delen vrouwen hun ervaringen met trombose door pilgebruik, en artsen beantwoorden veelgestelde vragen in informatieve video’s. De campagne richt zich daarnaast ook op huisartsen, verloskundigen, apotheken en middelbare scholen. Zo zijn er gratis folders over trombose en de pil verkrijgbaar in wachtkamers bij huisartsen. Daarnaast is begin 2025 educatief materiaal beschikbaar voor scholen.
‘Jawel, maar het hele punt is dat er in de richtlijnen voor huisartsen staat dat ze het gesprek moeten aangaan als iemand overweegt om de pil te gaan gebruiken. Ze moeten uitvragen of er verhoogde risicofactoren voor trombose zijn en daar vervolgens op wijzen. Dan kunnen vrouwen in overleg besluiten of het wel of niet een goed idee is om de anticonceptiepil te gebruiken. Alleen is onze ervaring dat dit in de praktijk niet altijd gebeurt.’
‘Ja, omdat we simpelweg zien dat er tot 1700 tromboseslachtoffers per jaar zijn. Als ze pech hebben ondervinden ze hun leven lang last van schade door iets wat heel makkelijk te voorkomen was. Juist omdat het zo gemakkelijk is om zoveel ellende te vermijden willen we hier aandacht voor vragen.’
‘Dat varieert. We kennen mensen die helaas zijn overleden binnen een maand nadat ze de pil gingen gebruiken. We zien mensen die een sinustrombose gekregen hebben, een bloedprop in de hersenen, of mensen met een trombosebeen. Als je daar snel genoeg bij bent kan de schade meevallen, maar op het moment dat je niks doet kan het zelfs leiden tot longembolie.’
‘Zo is die niet bedoeld natuurlijk. Maar we zien dat menig vrouw opnieuw een afweging maakt over voorbehoedsmiddelen. Bijvoorbeeld omdat het gezin compleet is. Bij vrouwen van 35 jaar of ouder is er een verhoogd risico op trombose, wat nog toeneemt als er ook andere risicofactoren zijn, zoals overgewicht. Soms kunnen kleine factoren opstapelen tot een afwijking-plus, om het maar even zo te noemen. We willen dat ze op basis van valide informatie een afweging maken en eventueel met hun huisarts in gesprek gaan om te kijken of er beter voor een alternatief gekozen kan worden of niet.’
‘Nee, voor de duidelijkheid: wij raden niemand af om de combinatiepil te gebruiken, we willen absoluut niet paternalistisch zijn. Het is de vrouw die zelf bepaalt wat ze doet. Dat is de reden waarom we op al onze uitingen een soort disclaimer opnemen en zeggen: de pil is gewoon een betrouwbaar anticonceptiemiddel, alleen het geeft een verhoogd risico op trombose als je voldoet aan een x-aantal criteria. Het laatste wat wij willen is ons mengen in berichtgeving van TikTok of andere social media waar allerlei mensen alleen maar vertellen dat de pil ongezond is.’
‘Wij proberen dat zo veel mogelijk te volgen natuurlijk, maar soms moeten we het ook bij die mensen zelf laten. Als iemand beweert dat ze aan natuurlijke anticonceptie doet met een app en temperatuurmeting, dan is het enige wat we daar tegenover kunnen stellen dat er veiliger methodes zijn om niet zwanger te worden. Als mensen dat toch graag willen doen, is dat prima. Maar als mensen er met onze campagne vandoor gaan en stellen: ‘De pil is gewoon heel slecht voor je, dat zeggen ze bij de Trombosestichting ook’, dan zullen we duidelijk maken dat dit niet zo is.’
‘Dat is het sowieso voor ons. We zijn een expertisecentrum en bij ons gaat het om betrouwbaarheid. Alles wat we doen kunnen we door onze reputatie. Dat betekent dat alles wat wij communiceren, alles wat wij op websites zetten, wordt gecheckt, gerecheckt en gedubbelcheckt. Wij kunnen het ons niet permitteren om dingen te zeggen die niet kloppen. Vandaar dat we er zo uiterst zorgvuldig in zijn.’
‘Wat wij met name meten is hoe groot het bereik van onze boodschap is, hoeveel vrouwen onze informatie tot zich nemen. Het is voor ons niet te meten hoeveel vrouwen van 35 plus bijvoorbeeld op grond van onze campagne in gesprek aan gaan met een huisarts. Simpelweg, omdat dit onder het medisch geheim valt.’
