Door Roland Kroes
Het AD opende afgelopen zaterdag met het nieuws dat jongeren massaal dreigen uit te vallen door psychische problemen. Meer dan tachtig procent zit tegen een burn-out aan, meldde het nieuwsmedium op basis van onderzoek van het Nationaal Centrum Preventie Stress en Burn-Out (NCPSB).
Dit bedrijf zegt met een online tool de Vitality Mind Challenge, uitval door stress en burnout te kunnen voorspellen en te voorkomen. Het beschikt daarvoor over een landelijk ‘netwerk van gelicenseerde Vitality Mind Challenge coaches’.
Het stuk past goed bij een van de definities van ‘nieuws’: iets dat afwijkt van wat normaal is of normaal wordt gevonden. Dat zoveel jongeren mentaal zwaar belast worden is bijzonder, en rechtvaardigt berichtgeving, zou je zeggen. Met de manier waarop dat gebeurde, is echter wat mis.
Autoriteit en onderbouwing
Organisaties die in het nieuws willen komen, gebruiken daar vaak onderzoeken voor, in een poging zich te onderscheiden bij journalisten. Dat is niet onverstandig, omdat de mailboxen van redacties dagelijks volstromen met tientallen persberichten en pitches.
Bovendien zorgt een onderzoek voor autoriteit en onderbouwing bij het onderwerp; het kan de toegevoegde waarde van een bedrijf, maatschappelijke organisatie of overheidsonderdeel laten zien. Waar is het goed in en wat kan het bijdragen aan een oplossing? Dat daar een eigenbelang aan zit, hoeft geen probleem te zijn.
Maar dan moeten het onderzoek en bijbehorende uitlatingen wel aan bepaalde eisen voldoen. Het moet (statistisch) goed onderbouwd zijn en er moet transparantie zijn over de methode. Dat betekent dat journalisten en het liefst ook aan het bredere publiek moeten kunnen zien waar iemand zich op baseert en waarom hij zegt wat hij zegt.
In het AD-artikel van zaterdag werd dat op basis van de inhoud niet duidelijk. En ook de website van het bedrijf in kwestie gaf dat inzicht niet.
Flink doorvragen
Journalisten zijn in de regel scherp op onderzoeken. Uit eigen ervaring weet ik dat ze flink kunnen doorvragen over bepaalde resultaten. Dat is terecht, zeker bij een onderzoek als dit waar de afzender belang heeft bij de uitkomsten ervan
Een kritische houding mag je juist ook verwachten bij een gevoelig onderwerp als de mentale gevolgen van de coronapandemie die ons nu al een jaar op alle mogelijke vlakken bezighoudt. Niet alleen jongeren en jongvolwassenen, maar alle mensen die hiermee worstelen, verdienen zorgvuldigheid bij de aandacht voor dit probleem. Dat is een verplichting voor journalisten. Of ze weinig tijd hebben of anderszins onder druk staan, ontslaat ze daar niet van.
Alarmistische conclusies op onduidelijke gronden helpen niemand. Op korte termijn leidt het voor de krant mogelijk tot meer clicks, bezoekers en lezers. Voor de organisatie in kwestie misschien meer vraag, meer verkoop en een hogere omzet. Maar op de langere termijn leidt het tot minder vertrouwen in de krant en de afzender van de informatie en de betrokken pr-professionals zelf.
Beter verdienen
De essentiële centrale vraag die de laatste groep zich moet stellen bij de inzet van zo’n onderzoek is: klopt het wat ik hier laat vertellen? Of wek ik met dit onderzoek alleen maar de indruk dat dat zo is?
Als dat laatst zo is, is het beter om het anders aan te pakken. Niet zozeer omdat dit het vertrouwen in de organisatie beschadigt, maar vooral omdat de lezer beter verdient.
Roland Kroes is zelfstandig communicatieadviseur en op dit moment interim woordvoerder bij zorgverzekeraar Menzis
Reacties:
Ook een reactie plaatsen? Word lid van Adformatie!