Het tot nu toe gevoerde ‘Holland logo’ (ca. 25 jaar geleden gemaakt door ontwerper Ton Giesbergen van Dutch Logo Design) wordt plotseling vervangen door het twee ton kostende ‘Netherlands logo’ ontworpen door een niet nader te noemen ‘bureau’. Kijk en vergelijk:
Het vorige logo had emotie en diepere lagen. Het was aanvankelijk minder ‘knal’ oranje en had een stukje groen aan de tulp.
De ontwerper ‘kwakte’ de tulp op zijn steeltje, waardoor het met spetters en al ook een symbolische regendruppel werd. Het woord Holland was geschreven als ware het de handtekening van een Hollandse meester die in de Gouden Eeuw een van zijn werken signeerde. Het geheel was simpel, had warmte en kracht en voldeed aan de filosofie van de ontwerper zelf: ‘Een goed logo moet je kunnen voelen’. Nu zien we de letters NL zoals die achter op onze auto staan (waarom eigenlijk die afkorting?) met daarachter het woord ‘Netherlands’ (terwijl het toch ‘The Netherlands’ is?). Welnu, voelt u er iets bij?
Bestuderen we de argumentatie van Minister Kaag (AD, 8 november), dan lezen we hier door mediatraining en PR bureau voorgekauwde nietszeggende frases die doen vermoeden dat een klein clubje bureaucraten het leuk vond ook eens met ‘iets creatiefs’ bezig te zijn en nu eigenlijk niet kan uitleggen waarom dit zo nodig moest gebeuren.
Het belangrijkste argument (eerder in de pers genoemd) was de wens om ons in het buitenland niet langer Holland maar ‘The Netherlands’ te laten noemen. Alle stukken hierover geven aan dat het vooral gaat om ‘zakelijk Nederland verkopen’. Dat is begrijpelijk. Maar de vraag is of het woord Holland in ons nationale logo hier ooit een belemmering is geweest.
Het gaat ook voorbij aan het gegeven dat namen die bij mensen in hun brein gegrift staan, zeer moeilijk uit te gummen zijn. Hoe denken de bewindvoerders, deze naam in de breinen van die miljarden wereldburgers te krassen? Toch niet alleen door het in consulaten aan de muur te hangen en op visitekaartjes te drukken? Die zien 99% van de mensen niet. Er wordt dus gesproken over ‘een nieuwe strategie’, maar er is geen communicatie strategie om dit wereldkundig te maken. Zet nog maar een paar nullen achter die € 200.000 om dat voor elkaar te krijgen. Als het al mogelijk is.
Sub-argumentje hier was dat de niet in Zuid- en Noord Holland wonende Nederlanders zich geen ‘Hollander’ zouden voelen. Ik denk dat dat wel los loopt. Friezen willen geen Nederlander of Hollander zijn, maar Friezen. Limburgers zullen nog honderden jaren trots Limburger willen zijn. Die liggen hier echt niet wakker van.
Het ergste argument is (quote minister Kaag): ‘Het was tijd voor iets nieuws. We zijn natuurlijk Nederland, en we leven in de eenentwintigste eeuw. Daarom is het goed om met een nieuw logo de wereld in te gaan. Dat doen heel veel landen. Bedrijven doen dit ook: ze veranderen hun lettertype, hun logo’. Oh, dan moeten wij dat dus ook maar eens doen! Onbegrijpelijk. Vernieuwen om het vernieuwen is altijd de dood in de pot. Vernieuwen werkt alleen als dat is gebaseerd op een nieuwe, motiverende, inspirerende, energie gevende visie. En die valt nergens te bespeuren.
Overigens veranderen bedrijven inderdaad wel eens van logo, maar ook veel te vaak zonder doel. Of omdat men er zelf op uitgekeken is, en niet denkt vanuit de consument. Wie naar echte sterke merken kijkt, ziet dat ze hun logo juist nooit veranderen, wetende dat hun logo iconisch is geworden en consistentie juist bouwt aan merkkracht. Nike, Virgin, IBM, Coca Cola, Apple, IKEA. Zoals de kracht van communicatie zit in consistentie en continuïteit, zo zijn er ook een aantal ‘wetten’ waaraan een goed logo ontwerp moet voldoen. En ook daar rammelt dit logo. Die tulp is zo koud gestileerd dat een gewone wereldburger die waarschijnlijk niet eens zou opvallen. Het is zielloos. Het is het logo van rationele denkers, niet van onze sporters, niet voor de toerist. De vorm, is een lange horizontale lijn die bij verkleining, bijvoorbeeld achter op de kleding van onze Olympische sporters, tot een onleesbare brij van letters wordt. Laat staan dat je er een lekkere dasspeld van kan maken. Het is niet ‘badge-able’. Het heeft niets dat het tot een tijdloos icoon zal maken. En dan is € 200.000 helemaal niet ‘slechts een klein bedrag’.
Ik kan me de discussie over het nieuwe logo van de gemeente Amsterdam nog herinneren. Kostte ook een paar ton meen ik. Bleek dat dat bedrag ook werd gebruikt om alle middelen aan te passen aan de nieuwe huisstijl. Dat verhaal mis ik nu een beetje van Kaag.