Eén keer geluk hebben we allemaal wel eens. Twee keer achter elkaar komt wat minder vaak voor en drie keer op rij geluk is echt bijzonder. Het overkwam autofabrikant Jaguar Land Rover in de rechtszaak die het bedrijf had aangespannen tegen Creare Form, een Zweeds bedrijf dat replica’s op de Europese markt brengt van de iconische Jaguar C-Type. Door drie opeenvolgende wijzigingen van de auteurswet in Zweden werd de beschermingsduur van dit in 1951 ontworpen model stap voor stap opgerekt en kan Jaguar de verkoop van de replica’s door Creare stoppen.
Auteursrecht
In de rechtszaak tegen Creare beriep Jaguar zich op het auteursrecht op de vormgeving van de auto. Het auteursrecht geeft bescherming aan creatieve, originele werken en op zich valt de vormgeving van een auto daaronder, en zeker de unieke vormen van deze auto.
Echter, een gelopen race was het voor Jaguar niet, want in 1951, toen de C-type door vliegtuigingenieur Malcolm Sayer werd ontworpen, bood het auteursrecht in Zweden slechts bescherming voor een periode van 10 jaar. In principe was het dus klaar in 1961. Alleen het toeval wil dat er juist in dat jaar een nieuwe auteurswet in Zweden van kracht werd die recht gaf op 10 jaar extra bescherming. Daarmee kwam de einddatum van het monopolie van de C-type op 1971.
Tot 50 jaar na de dood
En je gelooft het niet maar in 1970, één jaar voor afloop van de bescherming, sloeg het geluk voor Jaguar weer toe en werd de wet nogmaals aangepast. Auteursrechten in Zweden kregen daarmee bescherming tot 50 jaar na de dood van de maker. Ontwerper Sayer stierf in 1970 dus zo was Jaguar plotseling gedekt tot 2020.
Om de mazzel voor de autofabrikant compleet te maken werd in de jaren 90 op basis van een Europese Richtlijn de beschermingsduur van het auteursrecht nog eens verder opgerekt tot zelfs 70 jaar na de dood van de maker. Zo blijft de C-type voor Jaguar exclusief tot 2040.
Limited edition
Het is wel de vraag waarom Jaguar zo agressief de aanval opent op deze replica’s. Normaal gesproken gaan autofabrikanten toch soepel om met dit soort sympathieke namaak, dat vaak plaatsvindt op beperkte schaal door figuren die juist je grootste fans zijn. Mogelijk heeft het te maken met de aanstaande introductie door Jaguar Land Rover van een ‘limited edition’ van de C-Type, ter gelegenheid van het 70-jarig bestaan.
Waar Jaguar drie keer op rij geluk had, heeft Creare nu drie keer pech: het bedrijf moet onmiddellijk stoppen met de verkoop van de replica’s, het moet € 500.000,- schadevergoeding betalen en alle replica’s op voorraad kunnen onder de stoomwals. Dat laatste doet natuurlijk toch het meeste pijn. Gelukkig hebben de Zweden beroep aangetekend.
Bas Kist - Merkenbureau Chiever
Plaats als eerste een reactie
Ook een reactie plaatsen? Word lid van Adformatie!