Het schiet niet op met het aandeel vrouwelijke experts in nieuwsmedia en talkshows

De vrouwelijke expert is nog altijd minder vaak te zien in nieuwsmedia en aan de talkshowtafel dan haar mannelijke evenknie. Van alle deskundigen in nieuwsitems is 25,5 procent vrouw tegenover 73,6 procent man.

Aan de talkshowtafel ligt het aandeel vrouwelijke experts op 35 procent. Het tv-programma Op1 is van 37 procent in het vorig seizoen zelfs teruggezakt naar 29 procent. Het vertrek van BNNVara uit Op1 kan daarmee te maken hebben; de talkshow Sophie & Jeroen van deze omroep heeft 47 procent vrouwelijke gasten.

Kansengelijkheid

De ondervertegenwoordiging van vrouwelijke experts beperkt kansen van meiden en vrouwen in de maatschappij, stelt Janneke van Heugten, directeur expertdatabase Vaker in de Media: ‘Media hebben een belangrijke rol in het laten zien dat de expert ook een vrouw is. Normaliseren van de vrouw in de expertrol draagt bij aan kansengelijkheid.’

Van Heugten is, en auteur van het boek Vaker in de Media, zo kom je als vrouwelijke expert in beeld, dat 4 maart wordt gepresenteerd. Zij deed twee onderzoeken naar vrouwen in nieuwsmedia en talkshows.

Bij de eerste werd een dag lang de aanwezigheid van mannen en vrouwen in nieuwsitems is onderzocht. Het tweede onderzoek concentreert zich op de representatie aan de talkshowtafel. Daarnaast zijn de de talkshows Humberto, Op1, Sophie & Jeroen en Vandaag Inside vier weken lang gecodeerd.

'Meer vaart nodig'

Uit de cijfers blijkt dat er wel een lichte stijging is te zien. In 2020 was het percentage vrouwen in nieuwsitems 28 procent. Dat is in 2024 gestegen naar 31 procent. De vrouw in een expertrol zat op 21 procent in 2020. Dat is gestegen naar 25,5 procent. Ondanks dat er beweging in de cijfers zit, zijn vrouwen dus nog steeds flink ondervertegenwoordigd in nieuwsmedia.

Van Heugten vindt de beperkte vooruitgang teleurstellend. ‘We hebben er 29 jaar over gedaan om van 12 procent vrouwelijke experts in nieuwsmedia naar 26 procent te komen. Er moet echt meer vaart in komen.’

Eerder onderbroken

Niet alleen het aandeel van vrouwelijke experts in nieuwsitems en takshows is trouwens bepalend, ook de manier waarop zij behandeld worden in de media is tekenend. Zo bleek eerder dat vrouwen bij Op1 niet alleen minder vaak worden uitgenodigd, maar ook vaker onderbroken dan mannen.

Ook valt in nieuwsartikelen op dat mannelijke experts vaak eerst worden opgevoerd en daarna pas de vrouwelijke experts. Bovendien lijken vrouwelijke experts minder ruimte te krijgen.

De cijfers: nieuwsitems

•         Van alle mensen in nieuwsitems is 31 procent vrouw.

•         Van de journalisten die het nieuws van de dag brengen is 30 procent vrouw.

•         Van alle politici in nieuwsitems is 29 procent vrouw. Opvallend is dat er een groot verschil is tussen landelijke (41 procent) en regionale (21 procent) dagbladen.

•         Van alle zakenmensen (directeuren, ondernemers, financieel experts, economen, managers) is 23 procent vrouw.

•         Van alle advocaten en andere legal experts is 9 procent vrouw.

•         Op 31 procent van de foto’s staat een vrouw.

 

De cijfers: talkshows

•         Van alle talkshowgasten is 34 procent vrouw.

•         Sophie & Jeroen steken met 47 procent ver boven de andere talkshows uit.

•         Op1 is van 37 procent in het vorig seizoen (bron: Commissariaat voor de Media) teruggezakt naar 29 procent.

•         Van alle talkshowgasten schoven 143 in de rol van expert of woordvoerder aan, 34 procent van hen is vrouw.

•         Bij Humberto lag het percentage vrouwelijke experts op 22 procent en bij Vandaag Inside op 7 procent. 

•         Van de alle politici die aanschoven is 19 procent vrouw.

•         Hoe ouder de vrouw, hoe minder in beeld.