Kabinet Rutte: het argument telt weer

De positie van de Tweede Kamer wordt sterker dan ooit tevoren en dat biedt meer kansen dan ooit voor bedrijven en instellingen die hun invloed willen uitoefenen in Den Haag.

Omdat niet alle onderwerpen vooraf in beton zijn gegoten, zullen steeds wisselende Kamermeerderheden moeten worden gezocht en gevonden. En dus moeten de coalitiepartijen VVD en CDA met een minderheid van 52 Kamerzetels in deze regeerperiode de boer op in de Kamer, op zoek naar een meerderheid voor hun plannen.

Het betekent ook dat het argument er weer toe doet. Nu is er geen dichtgetimmerd regeerakkoord en zijn er kansen om met een valide argument coalities te smeden. Waar bedrijven en hun public affairs adviseurs vroeger hun pijlen moesten richten op een of enkele (oppositie)partijen is in de huidige situatie van een minderheidskabinet een kamerbrede lobby nodig om het regeringsbeleid te beïnvloeden. De noodzaak voor het hebben van een netwerk van 150 Kamerleden is nu dus veel groter dan voorheen.

Opvallend aan dit regeerakkoord is dat Rutte blijkbaar (al) een aantal handreikingen naar de (kleine) oppositiepartijen heeft gedaan, o.a. door een dierenpolitie (PVV, PvdD) aan te stellen en het aantal koopzondagen niet uit te breiden (SGP, CU). Zou dit een strategische overweging zijn geweest om de oppositie - voorlopig - te paaien met in het achterhoofd om straks met hen aan de onderhandelingstafel in het torentje te zitten? De tijd zal het leren. Formeel is er voor de oppositie dus meer ruimte. Echter, met een samenwerkingsconstructie als deze kunnen VVD en CDA niet zomaar om de PVV heen op zoek naar andere coalities. Dat werd tijdens het debat over de regeringsverklaring al duidelijk.

De grootste kansen voor bedrijven en instellingen liggen in het ambitieuze bezuinigingsprogramma van dit kabinet. Er moet 18 miljard bezuinigd worden op tal van terreinen, zoals de kunst- en cultuursector, sport, zorg, onderwijs en mvo. Het is dus niet verstandig om stil te zitten en af te wachten wat de overheid zal gaan doen. Bedrijven en instellingen moeten zich opnieuw op de ontstane situatie oriënteren en actie nemen. Ze zullen creatief moeten gaan kijken hoe ze, zo nodig samen met anderen, de overheid kunnen gaan helpen om dit ambitieuze bezuinigingspakket te verwezenlijken. Om het in de woorden van John F. Kennedy te zeggen: “Vraag niet wat je land voor jou kan doen, maar wat jij kunt doen voor je land”.

Organisaties die hun invloed op het beleid van de huidige regering willen (moeten?) doen gelden zullen dus direct aan de bak moeten en -zowel binnen als buiten de Kamer- medestanders vinden voor hun argumenten. Coalities smeden is the name of the game waarbij de kracht van het argument groter is dan ooit tevoren. En meer dan ooit geldt het aloude adagium: De beste tijd om vrienden te maken is voordat je ze nodig hebt!

Jacqueline Heere, senior consultant Public Affairs bij Hill & Knowlton Nederland