Reclame Code Commissie berispt Melkunie voor 'grapje' over koeienscheten

Volgens de reclamewaakhond heeft Melkunie ten onrechte de indruk gewekt dat de broeikasgassen die de koeien ontsnappen gecompenseerd worden door de duurzaamheidsmaatregelen van het zuivelmerk.

De RCC deed zijn uitspraak na een klacht van Wakker Dier. Deze organisatie vindt dat Melkunie consumenten misleidt met greenwashing op zijn verpakkingen. De duurzaamheidsmaatregelen die Melkunie neemt zijn bij lange na niet voldoende om de scheten en boeren van koeien te compenseren: de klimaatimpact is 69 keer groter dan wordt gecompenseerd, becijfert de organisatie.

Arla, de onderneming achter Melkunie, vindt de klacht van Wakker Dier overdreven. Het zinnetje over het ‘laten waaien’ was humoristisch bedoeld. ‘Bij de consument zal niet de indruk worden gewekt dat het niet meer uitmaakt dat koeien broeikasgassen uitstoten.’

De RCC ging daar niet in mee en oordeelt dat Wakker Dier goed heeft gemotiveerd dat ‘de totale milieuwinst van de maatregelen relatief beperkt is in vergelijking met de algehele milieubelasting van de koeienboeren en -scheten’.

Eerdere zaak tegen Melkunie

Het is niet de eerste keer dat Melkunie voor de RCC wordt gedaagd. Twee jaar geleden boog de commissie zich over een video van Melkunie op YouTube met de titel ‘Melkunie op de duurzame tour - op de boerderij’.

In de video claimde Melkunie op de duurzame tour te zijn. ‘Op en rond Nederlandse boerderijen planten we 40.000 bomen en struiken. Da’s lekker voor de biodiversiteit. (…)’

Volgens de klacht kon Melkunie de claim dat het goed bezig is voor de biodiversiteit niet maken, omdat de melkboeren van Melkunie een veel grotere negatieve impact op de biodiversiteit hebben dan het planten van bomen oplevert.

De RCC oordeelde toen dat het Melkunie vrij staat om in een reclame-uiting duurzaamheidsactiviteiten onder de aandacht van de consument te brengen. Die is volgens de RCC bekend met de schadelijke effecten van de melkveehouderij en de zuivelproductie.

Zolang het merk zich maar beperkt tot de opmerking dat het planten van de bomen en struiken “lekker voor de biodiversiteit” is – en dus geen koeienscheten en -boeren compenseert – is er geen sprake van misleiding.

Juridische grenzen aftasten

De juridische grenzen van de communicatie over biodiversiteit door zuivelbedrijven worden overigens de komende tijd opnieuw afgetast.

Wakker Dier heeft een klachtenprocedure lopen tegen Campina en Albert Heijn over de claims die zij op hun zuivelverpakkingen maken over biodiversiteit: Campina spreekt over kruidenrijk grasland en Albert Heijn gebruikt afbeeldingen van wilde planten en dieren.

Wakker Dier noemt dit greenwashing op zuivelproducten en ziet dat als een groeiend probleem. Met de klachten bij de RCC wil het een signaal afgeven naar bedrijven, maar ze ook gebruiken als middel om de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit in beweging te krijgen om misleidende duurzaamheidsclaims bij levensmiddelen aan te pakken.

Tot frustratie van Wakker Dier geeft de toezichthouder echter aan hierop voorlopig niet te handhaven en dit zelfs te hebben gemeld aan bedrijven. De Autoriteit Consument & Markt gaat zich dit jaar naar eigen zeggen wél inzetten tegen misleiding op voedingsmiddelen.