'Gros welwillende burgers komt niet naar info-avonden vluchtelingenopvang'

Het zijn over het algemeen niet de makkelijkste momenten voor een burgemeester; de bewonersavonden over de komst van een vluchtelingenopvang. Soms eindigt de avond in een positieve sfeer waar bewoners zich massaal als vrijwilliger opgeven (Groningen). De andere keer is de spanning om te snijden en komt de politie er aan te pas (Purmerend).

Complicerende factor is dat er steeds vaker mensen van buiten de gemeente gemobiliseerd worden. Voor gemeentebestuurders blijft het improviseren maar er zijn manieren waarop je zo’n avond tot een goed einde kunt brengen.

Emoties gisten

Het begint al bij de aankondiging van de infoavond, waarschuwt Marion van der Voort. Ze wordt regelmatig als communicatieadviseur en gespreksleider ingeschakeld bij gevoelige onderwerpen, zoals de komst van vluchtelingen. ‘Een gemeente wil de bijeenkomst ruim van tevoren aankondigen zodat iedereen de gelegenheid krijgt aanwezig te zijn. Maar daar schuilt ook gevaar in,’ aldus Van der Voort. ‘Je ziet vaak dat in die periode de emoties gaan gisten. Gemeenten zouden een omgevingsanalyse kunnen laten maken. Je kunt dan de sociale media in de gaten houden en peilen hoe de sfeer is en welke vragen er spelen. Daar bestaat software voor, of je schakelt een gespecialiseerd bureau hiervoor in. Overigens kun je hier niet altijd blind op afgaan. Mensen die minder genuanceerd reageren op sociale media herhalen dat meestal niet op een bijeenkomst.’

Koude kermis 

Een bewonersbijeenkomst is ondanks alles van levensbelang. Er kan lucht gegeven worden aan emoties maar er zijn ook beperkingen. ‘Stel je verwachtingen bij,’ adviseert Van der Voort. ‘Vaak willen gemeentebesturen het gesprek inhoudelijk aangaan en dan komen ze van een koude kermis thuis. Bovendien zijn genuanceerde antwoorden ook niet bestand tegen felle emoties uit het publiek. Tegenstanders ga je op zo’n avond echt niet overtuigen.’

Een ander de discussie laten leiden is ook een slim idee volgens haar, ‘als burgemeester ben je bij voorbaat al verdacht. Verder zou je eventueel nog aan de zaal kunnen vragen wie er uit de eigen gemeente afkomstig is.' Alhoewel dat uiteindelijk lastig te controleren is, geeft Van der Voort toe.

Via buurtvereniging 

Het gros van de welwillende burgers komt volgens de communicatiedeskundige niet naar zo’n bijeenkomst. Het is zaak hen op een andere manier te bereiken. ‘De burgemeester zou zichzelf kunnen laten uitnodigen bij kerken, buurtverenigingen, desnoods lees- of tuinierclubs,’ zegt Van der Voort.

‘Voordeel is dat je ze dan ook om concrete hulp kunt vragen. Bijvoorbeeld om kleding in te zamelen of op een andere manier te helpen. Uiteindelijk is het misschien een lastige klus, maar het hoort ook bij het bestaan van de gemeentebestuurder,’ aldus Marion van der Voort.

Door Esther Walstra

Beeld: screenshot uitzending Omroep Brabant