Kamer verdeeld over cookieverbod

Het is vijf voor twaalf. April stemt de Tweede Kamer over een wijziging van de Telecomwet met daarin de veelbesproken ‘cookiebepaling’. Voorafgaande toestemming voor cookies werd deze zomer al uit het voorstel geschrapt, nu is ‘gewone’ toestemming voor cookies vereist, net zoals Europa voorschrijft. Dus wat is nu nog het probleem? De branche wil dat de Tweede Kamer de wet aanneemt, precies zoals hij nu is opgeschreven. Op die manier kunnen de brancheverenigingen het cookie-icoon implementeren als een praktische en gebruiksvriendelijke manier om webbezoekers te informeren over cookies.

Hand in eigen boezem
Het probleem van online (privacy) is volgens Brussel dat de overgrote meerderheid van webbezoekers geen idee heeft van het bestaan van cookies, of niet weten hoe ze werken. Wie leest er nog een privacy statement? Door toestemming voor en informatie over het plaatsen van een cookie te verplichten, willen zij dat de Europese burger controle krijgt over zijn data. Een logische gedachte. Daarnaast moet Europa echter ook de interne markt bevorderen. Die is juist gebaat bij vrij verkeer van data en een gebruiksvriendelijk internet. Toestemming te vragen voor ieder apart cookie op iedere website komt de gebruikservaring niet ten goede. Ook dit ziet de Europese Commissie en dus kwam zij met een compromis, waarbij:

* Toestemming voor cookies verplicht wordt;
* En deze (volgens de toelichting) ook uitgedrukt mag worden door beveiligingsinstellingen van de browser

Catch 22
Volgens de Wet Bescherming Persoonsgegevens kan je toestemming ook uitdrukken door gedrag. Dus door browserinstellingen. Mits een webbezoeker maar goed geïnformeerd is. De vraag is natuurlijk of mensen echt heel bewust de beveiligingsinstellingen van hun browser veranderen omdat er zoiets bestaat als cookies. En daar knelt het.

De branche pleit in navolging van Eurocommissaris Kroes voor effectieve transparantie. Door een combinatie van browserinstellingen en heldere informatieverstrekking. Dit is in het belang van het gebruiksgemak van internet, de privacy van de consument en het economisch belang van de branche.

EU-zelfregulering
16 december 2010 presenteerden de Europese brancheverenigingen al een blauwdruk hiervoor aan de Europese Commissie. Tijdens een round table on Online Behavioral Advertising legden zij hun plannen voor aan Robert Madelin, van het Directoraat Generaal Informatiesamenleving en Media van Neelie Kroes. De ambitie: in 2012 moet 70% van de OBA-advertenties een cookiezegel dragen.

Het EU-model
Bijna alle Europese koepelverenigingen die iets met Behavioral Advertising te maken hebben, zijn samengekomen in de Europese Stichting Reclame Code: EASA. In dit gremium hebben zij zelfregulering opgesteld voor het gebruik van third party cookies. Deze regels verplichten affiliate partijen webbezoekers te informeren over het plaatsen van cookies via een universeel EU cookie-icoon in een online advertentie die gebruik maakt van third party cookies. Het icoon moet gelinkt worden aan één universele landingspagina: een one-stop-shop voor informatie over OBA. Mensen zien hier een overzicht van bestaande affiliate cookies, waarbij wordt aangegeven welke cookies actief zijn op hun pc. Vervolgens kunnen ze deze met één click uitschakelen. De affiliate partijen plaatsen dan een do-not-track cookie op de pc van de bezoeker. In de VS en in de UK is dit model al met succes geïntroduceerd. De Nederlandse brancheverenigingen BVA, DDMA, IAB, NTO, NUV, PIBN en Vinex zijn bezig dit model in Nederland uit te rollen.

Ophef
In aanloop naar de stemming doen alle stakeholders nog een duit in het zakje. Zo publiceerden TNO en IViR recent hun rapport ‘A bite too big, Dilemma’s bij de implementatie van de cookiewet in Nederland’, dat zij in opdracht van OPTA uitvoerden. De branche uitte vervolgens haar kritiek op het rapport naar de kamer en via de pers. Grootste kritiekpunt is dat TNO en IViR in de samenvatting stellen dat toestemming voor cookies op basis van de huidige wetgeving is vereist. “Onbegrijpelijk”, aldus DDMA voorzitter Henry Meijdam. “Het rapport schetst het onterechte beeld dat organisaties nu illegaal bezig zijn wanneer zij cookies plaatsen.” TNO en IViR herkennen zich niet in de kritiek. Maar verschillende privacyjuristen geven toe dat de uitleg in het rapport niet strookt met hetgeen tot nog toe werd aangenomen (ICTRecht & SOLV).

Tot slot
In de optiek van de branchepartijen is er geen werkbaar alternatief voor het cookie-icoon. Toestemming per cookie is onwerkbaar, zie ook hier. Per website is lastig, want een website is niet verantwoordelijk voor third party cookies of cookies van Google analytics. Default browsersettings (browser standaard op cookies weigeren) zijn een oplossing, maar kunnen niet opgelegd worden volgens de nieuwe wet, die verplichtingen oplegt aan partijen die cookies plaatsen en niet de browserbouwers. Het Ministerie ziet deze problemetiek ook en vraagt de Kamer om de Europese zelfregulering af te wachten voor zij besluit nadere invulling te geven aan de manier waarop toestemming gevraagd moet worden voor het plaatsen van cookies. April weten we of het is gelukt.