Hoppa, daar kwam het zo uit de lucht vallen. Althans, zo leek het afgelopen week. Het sociaal netwerk genaamd Ello.
Ello is in maart online gegaan, maar het duurde tot afgelopen week voordat het populair werd. Wat heet, het ging zelfs viraal. NRC meldt 4.000-34.000 aanvragen per uur. (Je kunt alleen lid worden als een lid je uitnodigt, maar de invites waren even gestopt vanwege de grote vraag).
Zie Ello als een mengeling van Tumblr, Facebook en Twitter (vooral deze laatste), visueel mooi vormgegeven. Wel sober.
Het bevindt zich nog in de betafase.
Adverteerders niet welkom
En nee adverteerders, u bent hier niet welkom.
De zeven bedenkers van het platform geven in een manifest aan dat ze geloven in ‘schoonheid, simpelheid en transparantie’. Ello’s oprichters: ‘Jouw sociaal netwerk is eigendom van adverteerder. Adverteerders kunnen jouw data kopen zodat ze je nog meer advertenties kunnen laten zien. Jij ben het product gekocht en verkocht wordt.’
(Hoewel de privacyfeatures nog een beetje rocky zijn.)
Maar gaat dit sociaal netwerk het wel redden als de deur voor adverteerders dicht blijft? Geld komt nu uit de zakken van onder andere investeringsmaatschappij FreshTracks Capital. Premium, paid features voor gebruikers staan op de rol. Ello hoopt dat deze betaalde features in de toekomst genoeg zullen opbrengen om het zaakje draaiende te houden.
Aral Balkan, oprichter en opsteller van het ind.ie-manifest (‘Your tools shouldn’t spy on you’) is verbolgen dat de Ello-oprichters met durfkapitaal werken. Hij noemt het de nail to the coffin. In mei adviseerde hij Paul Budnitz nog ten aanzien van het manifest en de grondvesten van het sociaal medium. Zijn advies aan consumenten is nu: ‘So here’s what I’m doing: I’m leaving Ello. Before it can grow. Before it can exit. And I suggest that you do the same. Or, even better, do not join it in the first place.’
Wired denkt in ieder geval dat Ello het niet gaat redden: ‘Facebook Killer’ Ello Doesn’t Care About Money—So It Won’t Work’
Wat gaat het worden? We vroegen het aan vijf Nederlandse socialemedia-experts.
Zijn consumenten advertenties op sociale netwerken echt zat? Is het niet vooral beroerde target advertising, niet-relevante advertenties waar mensen moe van zijn?
Brendan Thesingh, digital manager bij MCXess: ‘De omzet, beurswaarde en hoeveelheid bezoekers die Facebook heeft laat zien dat mensen advertenties niet moe zijn. Dat als je al een paar schoenen hebt gekocht je nog tot in den treure wordt achtervolgd door reclame voor datzelfde paar schoenen is inderdaad storend en onnodig.’
Corinne Keijzer, socialemediaspecialist, expert op gebied van Linkedin, Twitter en Facebook: ‘Ik denk dat mensen op zich de ads niet zat zijn, maar wel de hoeveelheid op sommige kanalen en inderdaad de opgedrongen rommel die je in beeld geduwd krijgt waar je niet op zit te wachten. Ikzelf vind ads niet erg zolang ze voor mij als persoon interessant zijn. Daarom ben ik niet bang voor bijvoorbeeld Atlas dat Facebook weer gaat inzetten. Kom maar op met die gepersonaliseerde ads, dan erger ik me waarschijnlijk een stuk minder.’
Jeroen Bertrams is online marketing-adviseur en auteur van onder andere 'Social Media Expert in een Week': ‘Gebruikers van netwerken tolereren een bepaalde hoeveelheid advertenties. Maar dan dienen die advertenties wel relevant te zijn en niet te verschijnen op de plekken waar de normale communicatie plaatsvindt. Je ziet dat de grote netwerken in toenemende mate commerciële boodschappen plaatsen op de plek waar normaliter communicatie plaatsvindt. Daardoor "vervuilt" de communicatie en dat wordt als onprettig ervaren. Facebook, maar ook andere netwerken, lijkt de grens bereikt te hebben qua commercialisatie. Daarom zeg ik wel eens: Facebook is zelf de grootste vijand van Facebook.’
Jan Willem Alphenaar, socialemedia-expert, spreker en trendwatcher: 'Veel mensen zijn ook wel advertentieblind geworden. De advertenties aan de rechterkant zien we vaak niet eens. Maar het wordt wel als vervelend ervaren dat advertenties de timeline vervuilen. Zoals niet alleen op Facebook maar ook in toenemende mate op LinkedIn en Twitter. Veel mensen accepteren het als een noodzakelijk kwaad om de dienst gratis te houden. Net als op tv. Daar ontkom je er ook niet aan.'
Patrick Petersen, online strateeg en marketeer en auteur van onder andere handboek online marketing & handboek content strategie: ‘Wij - consumenten - zijn advertenties natuurlijk in alle kanalen “zat”. In de praktijk werkt targeted advertising welzeker. Sociale media en advertising zijn altijd al een gevoelig duo geweest. Wil je een serieus socialemedianetwerk levend houden dan zijn inkomsten zeker nodig.’
Dat er niet zal worden gehandeld met gebruikersdata klinkt veel consumenten als muziek in de oren. Maar is dit wel houdbaar?
Thesingh: ‘De vraag is inderdaad meer of mensen bereid zullen zijn om voor een reclamevrij sociaal netwerk te betalen. Zeker aangezien er al een gratis reclamevrij alternatief is in de vorm van Google+. Maar daar wordt natuurlijk nog wel de data gebruikt om later beter gerichte advertenties te vertonen. Daarnaast is er ook nog steeds Diaspora, wat ook al verder doorontwikkeld is wat betreft functionaliteit.'
Keijzer: ‘Een gratis platform zal toch ergens zijn inkomsten vandaan moeten halen, al is het alleen maar voor onderhoud en serverruimte. Dus ben dan heel benieuwd hoe ze dat gaan aanpakken.’
Bertrams: ‘Als er voldoende inkomsten worden gegenereerd met premium functionaliteiten, dan is het mogelijk. Maar de grote vraag is in welke mate gebruikers bereid zijn om te betalen voor extra functionaliteiten, nu het "normaal" is dat sociale netwerken volledig gratis zijn. Ik zou overigens op persoonlijke titel wel degelijk bereid zijn om te betalen voor een uitstekend netwerk dat geen advertenties vertoont en privacy respecteert.’
Alphenaar: ‘Handel in gebruikersdata gebeurt overal. Niet alleen op Facebook. Iedereen laat digitale sporen na, welke door de platformeigenaren handig verhandeld worden. De vraag is echt hoeveel mensen zich daar bewust van zijn, en druk om maken. Het gebeurt ook met data van de telecomproviders, of van Android en iOS-telefoons. Data is een belangrijke grondstof geworden. Dat moeten we misschien wel gewoon accepteren.’
Petersen: ‘Als Ello een verdienmodel kan verzinnen zonder klantgedrag te moeten verkopen, is dat knap. Ik vermoed dat als Ello de massa blijft raken, er om een donatie gevraagd gaat worden. Een social crowdfunding project dus.’
Is dit businessmodel werkbaar? Gaat Ello het redden of is het een hype?
Thesingh: ‘Het is werkbaar als er maar genoeg mensen zijn die bereid zijn om te betalen voor een reclamevrije ervaring. Daarnaast gaat het ook om dat op Ello het wel vrij is om pseudoniemen te gebruiken of anoniem te zijn. Ook daar zit nog een opportunity in. Voor veel mensen is dit echt van belang. Maar ik vind het twijfelachtig of dat voldoende is om genoeg omzet te genereren. Daarnaast is er al behoorlijk wat op het gebied van sociale netwerken. Nog een netwerk erbij is leuk voor de socialemediafanatiekelingen, maar niet iets waar de meeste mensen op zitten te wachten.’
Keijzer: ‘Veel tools en ook bijvoorbeeld games werken steeds vaker op deze manier, gratis in de basis, extra's kosten geld. Zijn het echt interessante extra’s en klopt prijs/kwaliteit, dan denk ik dat er best wel genoeg bereid zijn er voor te betalen. Ik vind het nog lastig te zeggen of Ello het gaat redden, daarvoor is het nog te pril. Wat ik wel weet is dat steeds meer mensen bijvoorbeeld Adblock gebruiken en dat dit wel eens de manier van inkomsten derving kan zijn voor dergelijke platformen.’
Bertrams: ‘Voor nu zie ik het als een hype. Een sociaal netwerk staat of valt met het aantal gebruikers uit jouw netwerk. Het wordt pas interessant als jouw netwerk zich (grotendeels) bevindt op het netwerk. Voor Ello zal het lastig zijn om dat op korte termijn te realiseren. Wij kennen Ello omdat we over dit onderwerp schrijven en praten, maar verreweg het grootste deel van Nederland kent het netwerk niet. Alles is natuurlijk mogelijk - kijk hoe Facebook de wereld heeft overgenomen - maar het is uiterst lastig. Al is het maar omdat Facebook met het internet verweven is. We gebruiken ons Facebook account steeds vaker om in te loggen op andere sites, en daarmee maakt het netwerk zichzelf vrijwel onmisbaar.’
Alphenaar: ‘Facebook (en ook Hyves vroeger) danken hun populariteit vooral aan het feit dat het vrij toegankelijk is en dat mensen er gratis gebruik van mogen maken. De grote meerderheid zal niet bereid zijn te betalen voor dezelfde features als op Facebook, als het daar nog steeds gratis te verkrijgen is. En zolang de massa niet overstapt zal het zeker in de beginperiode een zeer klein netwerk blijven waarbij alleen de gratis features gebruikt zullen worden. En dan is de vraag wat is de toegevoegde waarde voor de gebruiker als het minder biedt en als ook nog eens alle “vriendjes” wegblijven. Over een jaar zullen we het weten.
‘Natuurlijk gaat iedereen nu kijken wat dit netwerk te bieden heeft, omdat we van nature tegen te grote machtspartijen zijn, zoals Facebook nu geworden is, maar de teleurstelling is tot nu vrij groot qua mogelijkheden.’
Petersen: ‘Ello is een antireactie op de commerciële netwerken. Antireacties duren nooit echt heel lang. Ello bestaat ook al sinds maart 2014 en is nu opeens een hype (september 2014). De interface is een drama, er zitten nog weinig actieve Nederlanders op het netwerk en het feit dat je anoniem kunt zijn en kunt posten gaat veel noise en onrust geven in socialemedialand. Als er een upgraded vorm komt - met eventueel advertenties - en een bruikbare interface, dan word ik echt fan van Ello.’
Heb je zelf al een account?
Thesingh: ‘Ja en ik ben er al actief met posten en reageren. Maar het is wel heel beta-achtig. Er ontbreken nog behoorlijk wat functies en mogelijkheden. Zoals het zoeken en vinden van andere gebruikers en er is geen app. Het moet het nu nog vooral hebben van het idee van reclamevrij en het aparte design.’
Keijzer: ‘Ja, toevallig sinds een paar uurtjes. Moet me er nog in verdiepen, heb dus ook nog geen idee of dit zoveelste nieuwe initiatief wél gaat werken en wat ik er van vind. De tijd zal het leren!’
Bertrams: ‘Nee, nog niet.’
Alphenaar: ‘Ja en het is daar vrij stil en saai.’
Petersen: ‘Yep.’
