Deze week verscheen in the Atlantic een verontrustend stuk van Jonathan Haidt over het opstapelend bewijs over de link tussen de opkomst van Instagram en een nooit geziene piek in depressies en zelfmoord onder tienermeisjes.
Instagram zet een soort raketmotor onder wat vroeger schoolpleinroddel en damesbladen deden, namelijk feedback en identificatiepunten voorzien aan tienermeiden over wat het betekent om vrouw te worden. En dit op een moment waarop ze daar extreem sensitief voor zijn. De raketmotor zit in de genadeloze feedback die op straat ligt, zoals de grootte van je netwerk, het aantal duimpjes, de pijnlijke commentaren, het niet opgenomen zijn in groepjes. Daarmee overspoelt Instagram hen met signalen over hun plek op de sociale ladder. Instagram voedt daarnaast ook hun breekbare identiteit-in -wording met influencers die hen continue wijsmaken dat succesvol gelukkig leven wel mogelijk is.
Verontwaardiging
De duistere verslavende en kracht van Facebook is dat het genadeloos intapt op onze diepste emoties, verlangens en onzekerheden. Hun algoritmes zijn als kleine psychologische nanorobots die diep in ons oerbrein op zoek gaan naar neurologische knopjes om op te drukken. En algoritmes zijn onvermoeibaarbare experimenteer- en leermachines die doorgaan tot ze beet hebben.
Politiek laat zich ook steeds meer begrijpen vanuit dit mechanisme. Politieke leiders zijn makelaars in emoties, verlangens en onzekerheden. En de leiders die deze connectie beter weten te maken komen altijd boven drijven.
Geert Wilders en Thierry Baudet zijn makelaars in verontwaardiging. Hun businessmodel is het aanboren en aanwakkeren van diepe gevoelens van miskenning en het projecteren daarvan op de politiek als verantwoordelijke. Vanuit het perspectief van de tegenstand lijken zij makelaars in angst en pessimisme, maar dat is een illusie. Zij verkopen juist een haast romantische hoop op verandering en het stukslaan van de bolwerken van de macht.
Vrouwen aan de macht!
CDA zijn makelaars in fatsoen. Dat is iets wat de huidige generatie leiders helemaal uit het oog is verloren, maar wat Jan-Peter Balkenende - niet meteen het archetype van de geboren charismatisch leider - perfect wist aan te boren. Balkenende voerde campagne puur op normen en waarden en wist daarmee een openliggende zenuw in de samenleving te raken.
VVD en Mark Rutte zijn makelaars in rust en stabiliteit. De diepere behoefte die de partij vervult is de behoefte om gewoon zonder zorgen je eigen leven te kunnen leiden.
Het grote probleem met Groen Links is dat ze makelaars in miserie zijn. Groen Links zou in deze tijden waarin klimaatpaniek één van de belangrijkste emoties is, marktleider moeten kunnen worden. Alleen slagen ze daar niet in, omdat ze miserie verkopen: Het is allemaal onze schuld, de wereld gaat naar de verdoemenis en we zullen keihard moeten boeten voor onze hoogmoed. Je kan geen verkiezingen winnen als je angst, schuld en verlamming verkoopt.
Op dit moment snakken we naar makelaars in verbinding. We willen terug het gevoel hebben dat we samen tot een gemeenschap behoren die zowel trots, vriendschap en verbondenheid produceert. Wordt het daarom niet echt eens tijd dat vrouwen de boel overnemen?
